ماسكەۋگە ءۇش كۇندىك ساپارمەن اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ ورىنباسارى، ۋكراينانىڭ اقش اكىمشىلىگىندەگى كۋراتورى ۆيكتوريا نۋلاند كەلدى.
شەگىنىس جاسايىق: نۋلاند وباما اكىمشىلىگى كەزىندە مينسك پروسەسسىنىڭ كۋراتورى بولىپ ءپۋتيننىڭ كومەكشىسى سۋركوۆپەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزدى، ول نۋلاند-سۋركوۆ فورماتى رەتىندە تاريحتا قالدى. قازىرگى كەزدە مەمدەپ-تە مينسك پروسەسسىنىڭ بارلىق نيۋانسىن نۋلاندتان ارتىق بىلەتىن ادام جوق دەۋگە بولادى.
ايتا كەتۋ كەرەك، نۋلاند سۋركوۆپەن كەلىسسوزدەردە قاتاڭ پوزيسيا ۇستاندى، سونىڭ ارقاسىندا ۋكراينا ءوز جەرلەرىن قايتارا باستادى، دونباسستا بۇۇ بىتىمگەرشىلىك كۇشتەرىن ەنگىزۋ ناقتى تالقىلاندى، وعان ءتىپتى قازاقستاننىڭ دا كانديداتۋراسى قاراستىرىلا باستاعانى ەستە قالىپتى. الايدا بيلىك باسىنا ترامپتىڭ كەلۋىمەن مۇنىڭ ءبارى اياقسىز قالدى. نۋلاند-سۋركوۆ فورماتى پومپەو-لاۆروۆ فورماتىمەن الماستى.
وسىدان كەيىن-اق ۋكراينانىڭ كاپيتۋلياسياسى باستالدى. تەڭ ەمەس تۇتقىن الماسۋ، تەڭ ەمەس تىنىشتىق رەجيمى (ۋكرايندىقتارعا جاۋاپ وق اتۋعا تىيىم سالۋ)، اسكەردى الدىڭعى پوزيسيالاردان الىپ كەتۋ، بىرنەشە ەلدىمەكەندەردى سەپاراتيستەرگە تاستاپ كەتۋ جاعدايلارى بولدى. ءسويتىپ ۋكراينا پرەزيدەنتى زەلەنسكيي اق ۇيگە، ترامپتىڭ قابىلداۋىنا شاقىرتۋ الۋعا تىراشتاندى. سونداعى ەستىگەنى: "زەلەنسكيي اقىلدى جىگىت، ول پۋتينمەن كەلىسىمگە كەلەدى، سوندا عانا اق ۇيگە كەلۋىنە مۇمكىندىك تۋادى" دەگەن مۇسىركەۋشىلىك ءسوز.
بايدەن كەلىسىمەن بۇرىنعى ستاتۋس-كۆو ورنىنا كەلدى. نۋلاند مينسك كەلىسىمىن باستاپقىدا ۋكراينادا قالاي تۇسىنسە، سولاي ءتۇسىندى. ول قانداي تۇسىنىك ەدى؟ ەسكە سالىپ وتەيىك.
ەڭ الدىمەن رف ءوزى باسىپ العان جەرلەردى، ياعني لۋگانسك، دونەسك وبلىستارىنىڭ جەرىن تولىقتاي بوساتىپ، شەكارانى ۋكرايندىقتاردىڭ باقىلاۋىنا قايتارۋى كەرەك. تەك سودان كەيىن عانا ول وبلىستاردا جەرگىلىكتى بيلىك ورگاندارىنىڭ سايلاۋى وتەدى. ول وبلىستارعا ەشقانداي دا ەرەكشە ستاتۋس بەرىلمەيدى، ۋكراينا كونستيتۋسياسىن وزگەرتۋ تەك قانا ۋكرايندىقتاردىڭ ءوز قولىندا!
ال رەسەي بولسا، ءوز اسكەرىن شىعارماي-اق، شەكارانى بوساتپاي-اق لۋگانسك، دونەسك وبلىستارىندا سايلاۋ وتكىزۋدى، اتالعان ەكى وبلىسقا ەرەكشە ستاتۋس بەرۋدى، ول ءۇشىن ۋكراينا كونستيتۋسياسىن وزگەرتىپ ونى فەدەراتيۆتىك رەسپۋبليكا قىلۋدى تالاپ ەتەدى.
بايقاعانىمىزداي، رف تالاپتارى ابسۋرد ەكەنى كورىنىپ تۇر. الدىمەن تاۋەلسىز ەلدى باسىپ الادى، ول ءۇشىن سەپاراتيستەردى قولىنا قارۋ بەرىپ قۇتىرتادى، ارتىنان ەرەكشە ستاتۋس تالاپ ەتەدى؟! بۇلاردىڭ بىزگە دە جاسايىن دەپ جۇرگەندەرى وسى تاقىلەتتەس ەكەنىن كەز كەلگەن اقىلدى، پاتريوت ادام تۇسىنەدى دەگەن ويدامىن.
جاقىندا رف-نىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى مەدۆەديەۆتىڭ ماقالاسى جارىق كوردى. وندا ول ۋكرايناعا دوڭ-ايبات كورسەتىپ، قوقان-لوققى جاسايدى. "ۋكرايندار سوزىندە تۇرمايدى، بىرەسە ولاي، بىرەسە بۇلاي سويلەيدى، اق ۇيدەگى قوجايىندارىنىڭ ىعىنا جىعىلادى" دەپ سەس كورسەتەدى. سوندا مەدۆەديەۆتىڭ ويىنشا ۋكرايندار تەك قانا ماسكەۋگە قالاي ءتيىمدى بولسا سولاي ءجۇرۋى كەرەك ەكەن. ءيا، زەلەنسكييدىڭ سولقىلداق تانىتقانى راس، ءبىراق ۋكراينا زەلەنسكيي ەمەس قوي، ونىڭ ءوزىنىڭ ەلدىك مۇددەسى بار، ول زەلەنسكييدىڭ كوزقاراسىمەن ۇنەمى سايكەس كەلە بەرمەيدى دەگەن دۇرىسىراق بولادى. ول بۇگىن بار، ەرتەڭ جوق دەگەندەي.
كەشە نۋلاندتىڭ ماسكەۋدەگى كەزدەسۋلەرى اياقتالدى. رف باق-تارىنداعى نۋلاند تۋرالى نەشەتۇرلى وسەكتەر مەن ونى جەر قىلۋ ءۇشىن جازىلىپ جاتقان ماقالالار ءبىر عانا نارسەنى كورسەتەدى – نۋلاند ماسكەۋ ويلاعان جەردەن شىقپاعان، ءوزىنىڭ بىردە-بىر پوزيسياسىنان شەگىنبەگەن، ءپرينسيپتى ماسەلەلەردە ول قاتاڭدىق تانىتقان. ريابكوۆتىڭ (رف ءسىم ورىنباسارى) كەشەگى باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا ايتقان: "رف مەن اقش اراسى بۇرىنعىدان دا ناشارلاي تۇسەدى، تاعى دا اقش تاراپىنان سانكسيالار سالىنۋى مۇمكىن" دەگەنى وسى ويدى ناقتىلاي تۇسەدى.
پەسكوۆتىڭ بۇگىنگى ايتقانىنان ەكى ەل اراسىندا ايتا قالارلىقتاي جاقىنداسۋ بولماعانىن ۇعۋعا بولادى. ال پاترۋشيەۆتىڭ "اقش ءبىزدىڭ ۋكراينامەن جانە گرۋزيامەن ارا-قاتىناسىمىزدى بۇزعىسى كەلەدى" دەگەنى ءتىپتى اششى مىسقىلدان باسقا ەشتەڭە دە تۋعىزبايدى.
ەندەشە نۋلاند نەگە كەلدى؟ بىرىنشىدەن، بايدەن-پۋتين كەزدەسۋىنەن بەرى ءتورت اي ءوتتى، نە وزگەردى – سونى تەكسەرۋگە كەلدى. قورىتىندىسى ءنول، ەشتەڭە دە وزگەرمەگەن. ەكىنشىدەن، پومپەو-لاۆروۆ فورماتى ەندى نۋلاند-كوزاك فورماتىنا وزگەرۋى ءتيىس. نۋلاند مينسك كەلىسىمىنىڭ قازىرگى كۋراتورى كوزاكپەن كەزدەستى، ياعني جاڭا قارىم-قاتىناس جولعا قويىلدى. نۋلاندتىڭ جۇمىسى ءبىتتى. ول رەسەيگە ۇناي ما، ۇناماي ما، ول ەندى وزدەرىنىڭ شارۋاسى، سولاي ەمەس پە؟
قۋانىش ەدىلحانتەگى
شولۋشى
پىكىر قالدىرۋ