«بولاشاق» قورى باستاماشىلىق ەتكەن «ءار بالا مەكتەپكە بارۋعا لايىقتى» جوباسى اياسىندا اۋتيزممەن اۋىراتىن جانە باسقا دا مەنتالدى بۇزىلىستارى بار 600 بالا مەكتەپكە بارۋعا مۇمكىندىك الدى، ال 20 بالا جەتەكتەپ ءجۇرۋدى قاجەت ەتپەي، سىنىپتا ءوز بەتىنشە ءبىلىم الا الاتىن جاعدايعا جەتتى.
بولاشاقتىقتار 6 جىل ىشىندە 22 قالادا 43 ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىن اشىپ، جابدىقتادى. وندا 284 پەداگوگ-اسسيستەنت جۇمىس ىستەيدى. ولار دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار 600 بالانىڭ وقۋىنا، الەۋمەتتەنۋىنە، ءوز بەتىنشە ءبىلىم الۋىنا كومەكتەسەدى.
«ءار بالا مەكتەپكە لايىق» جوباسىنىڭ ىقپالىمەن ۆەربالدى ەمەس بالالاردىڭ 90%ء-ى سويلەۋدى ۇيرەندى، ال دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار 50 بالا مەكتەپ، قالالىق، وبلىستىق جارىستار مەن وليمپيادالاردىڭ جۇلدەگەرلەرى اتاندى. 2000 مامان مەن اتا-انا ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ جانە مىنەز-قۇلىقتى قولدانبالى تالداۋ بويىنشا وقىتۋدان ءوتتى.
بولاشاقتىقتاردىڭ ساراپتامالىق قولداۋىمەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قورى ەلىمىزدىڭ 8 وڭىرىندە تاعى 16 ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىن اشتى.
«بولاشاق» قورىنىڭ مالىمەتىنشە، ەلىمىزدەگى مەكتەپتەردە پەداگوگ-اسسيستەنت لاۋازىمى تەك وتكەن جىلى عانا رەسمي تۇردە پايدا بولدى. بۇل رەتتە پەداگوگ-اسسيستەنتتى مەكتەپتەردەگى لاۋازىمدار تىزىلىمىنە ەنگىزۋ بويىنشا جۇمىس 2016 جىلى «دارا» قق، «اشىق الەم» قق، «دوروگويۋ دوبرا» قق، «قاسيەتتى جول» قق، «رودنيكي» ابيليتاسيالىق باعدارلامالار ورتالىعى وكىلدەرىنىڭ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ، پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ جانە ت.ب. قاتىسۋىمەن «بولاشاق» كورپوراتيۆتىك قورىنىڭ «ءار بالا مەكتەپكە لايىقتى» جوباسىنىڭ ساراپتامالىق كەڭەسىنىڭ جۇمىسى شەڭبەرىندە باستالدى.
پەداگوگ-اسسيستەنت – ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى ايتارلىقتاي ماڭىزعا يە بۋىن. ول ساباقتا جانە ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىندە وقۋ ماتەريالىن مەڭگەرۋگە كومەكتەسەدى، سونداي-اق، جاعىمسىز مىنەز-قۇلىقتى تۇزەتەدى جانە بالانىڭ بويىندا الەۋمەتتەنۋ جانە قارىم-قاتىناس داعدىلارىن دامىتادى.
كوبىنە دامۋ ەرەكشەلىكتەرى بار بالالاردا ەسىرۋ، جىلاۋ، قاتتى ايقايلاۋ جانە تاعى سول سياقتى جاعىمسىز مىنەز-قۇلىق كەزدەسەدى. پەداگوگ-اسسيستەنت الدىمەن بالانى وسىنداي جاعدايلاردا ءوزىن-وزى ۇستاي الۋعا ۇيرەتەدى. 2020 جىلعا دەيىن پەداگوگ-اسسيستەنتتەر باسقا مامانداردىڭ، اتاپ ايتقاندا، تاربيەشىلەردىڭ، لوگوپەدتەردىڭ، پسيحولوگتاردىڭ جانە تاعى سول سياقتى مامانداردىڭ مولشەرلەمەسىمەن جۇمىس ىستەۋگە ءماجبۇر بولدى. ءبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى پەداگوگ-اسسيستەنتتەر مەكتەپ پەداگوگتارىنىڭ شتاتىنا رەسمي تۇردە قابىلداندى. وسى ۋاقىت ىشىندە ولاردىڭ ومىرىندە قانداي وزگەرىستەر بولدى؟
ماسەلەن، پەداگوگ-اسسيستەنت زامزاگۇل مۇقانوۆا № 88 مەكتەپ-ليسەيدىڭ ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىندە 2019 جىلدىڭ قاراشا ايىندا اشىلعاننان باستاپ جۇمىس ىستەي باستادى. ودان بولەك، ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىندە تاعى 8 اسسيستەنت-پەداگوگ جانە كابينەت ءمۇعالىمى جۇمىس ىستەيدى. ولار اۋتيزممەن اۋىراتىن، اقىل-وي مەن سويلەۋىنىڭ دامۋى تەجەلگەن، سەرەبرالدى سال اۋرۋى، داۋن سيندرومى بار 10 بالانى وقىتادى.
ءقازىر زامزاگۇل – ەكىنشى سىنىپ وقۋشىسى الىبەكتىڭ پەداگوگ-اسسيستەنتى. ول ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىنە 2020 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە كەلدى. بالادا جاعىمسىز مىنەز-قۇلىق بايقالىپ، وقۋ داعدىلارى دۇرىس بولمادى. ينكليۋزيانى قولداۋ كابينەتىنە العاش كەلگەندە 5-10 مينۋت وتكەننەن سوڭ، ول ۇيگە كەتەمىن دەپ بايبالام سالعان. ءبىر جىل وتكەننەن سوڭ الىبەك زامزاگۇلدىڭ كومەگىمەن قاتارىنان 5-6 ساباققا قاتىساتىن بولعان. وقۋدى جانە جازۋدى ۇيرەنىپ، سابىرلى بولىپ، باسقا وقۋشىلاردىڭ مازاسىن المايتىن بولادى. ونىڭ ايتۋىنشا، ءار بالانىڭ ءتىلىن دۇرىس تابا ءبىلۋ كەرەك.
«پەداگوگ-اسسيستەنت ۇنەمى فيزيكالىق جانە ەموسيونالدى تۇردە كۇيزەلىستە بولادى. كەلەسى مينۋتتاردا نە بولاتىنىن بىلمەيسىڭ، ويتكەنى بالا ءسىزدى نۇقىپ نە ۇرىپ جىبەرۋى مۇمكىن. ءار بالاعا ونىڭ دياگنوزىنا، داعدىلارىنا، مۇمكىندىگىنە جانە مىنەزىنە قاراي قارىم-قاتىناس جاسايسىڭ. ءسىز بالامەن دوستاسىپ، ونىڭ كوڭىل-كۇيىندەگى وزگەرىستەردى سەزىنۋىڭىز كەرەك. ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار بالالارعا داۋىس كوتەرىپ سويلەۋگە بولمايدى. ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار بالالارمەن جۇمىس ىستەيتىن ماماننىڭ پەداگوگيكالىق بىلىمىنەن باسقا، الدىن-الا بولجاي الاتىن، ءتۇرلى جايتتارعا دايىن بولۋ ءۇشىن تۇيسىگى دە بولۋى كەرەك»، - دەيدى پەداگوگ-اسسيستەنت.
«بولاشاق» قورىنىڭ جەتەكشىسى دينارا ءشايجۇنىسوۆانىڭ ايتۋىنشا، بارلىق پەداگوگ-اسسيستەنتتەر جەكە باعدارلامالار بويىنشا جۇمىس ىستەيدى. ولاردى قوردىڭ كۋراتورى ازىرلەيدى. ەرەكشە بالالارمەن ساپالى جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن پەداگوگتاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ارنايى كۋرس اشىلعان. بۇل – ءبىلىم مينيسترلىگى ماقۇلداعان ABA تەراپياسىنىڭ بىردەن ءبىر كۋرسى. ءقازىر قازاقستاننىڭ 15 وڭىرىنەن 1200-دەن استام مامان ءبىلىم الۋدا. الايدا، پەداگوگ-اسسيستەنتتەردىڭ شامادان تىس جۇكتەمەسىنىڭ كوپتىگى جانە جالاقىنىڭ تومەندىگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر.
«جۇمىس جۇكتەمەسىن ەسەپتەۋ بويىنشا رەگلامەنتتەردىڭ بولماۋىنا بايلانىستى پەداگوگ-اسسيستەنتتەردىڭ جالاقىسى كوبىنەسە ءبىلىم باسقارمالارى مەن مەكتەپ ديرەكتورلارىنىڭ شەشىمدەرىنە بايلانىستى. پەداگوگ-اسسيستەنتتەردىڭ 1 بالانى الىپ جۇرگەنى ءۇشىن ورتاشا جالاقىسى كەيبىر وڭىرلەردە ءبىر اۋىسىمدا 35 مىڭ تەڭگەنى، ال باسقالارىندا 80-90 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. پەداگوگ-اسسيستەنتتەر اراسىندا جالاقىنىڭ تومەندىگى مەن پسيحوەموسيونالدىق جۇكتەمەگە بايلانىستى مامانداردىڭ ءجيى اۋىسۋى بايقالادى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
سونداي-اق، ونىڭ ايتۋىنشا، پەداگوگيكالىق ءبىلىمى بار ءاربىر مامان پەداگوگ-اسسيستەنت بولا الادى. ەرەكشە بالالارمەن جۇمىس ىستەۋ بويىنشا ارنايى ءبىلىم مەن داعدىلاردى مەڭگەرۋ قاجەت. مەكتەپتە پەداگوگ-اسسيستەنت تاپقانمەن، ول ەرەكشە بالالارمەن جۇمىس ىستەگەن تاجىريبەسى جوق جاس مامان بولىپ شىعاتىن جاعدايلار بولادى. مۇنداي جاعدايدا ينكليۋزيا فورمالدى قالىپتا عانا بولادى، ياعني پەداگوگ-اسسيستەنت بار، ءبىراق بالانىڭ داعدىسى دامىمايدى. سوندىقتان مەكتەپ اكىمشىلىگى پەداگوگ-اسسيستەنتتەردى وقىتۋ ءۇشىن جاقسى جاعداي مەن مۇمكىندىكتەر جاساۋى ماڭىزدى.
قوردا اتاپ وتكەندەي، بۇل ماسەلەنىڭ شەشىلۋى «Nur Otan» پارتياسىنىڭ باقىلاۋىندا بولادى.
پىكىر قالدىرۋ