قازاقستاندا ورتاشا زەينەتاقى 14 تەڭگەگە ءوستى! بۇعان دەيىن ورتاشا زەينەتاقى تامىزدا 120 923 تەڭگە بولسا، قىركۇەيەكتە 120 937 تەڭگە بولدى. قازان ايىنداعى ەسەپ بويىنشا 120988 تگ قۇرايدى. ءيا، بار قوسىلعانى 14 تەڭگە بوپ شىقتى.
– زەينەتكەرلەرگە ەلىمىزدە ەشقانداي جاعداي جاسالماي كەلەدى. تەك «قارتتار كۇنى» دەگەن مەرەكەمىز عانا بار. ساناتورييگە جاتايىق دەسەك، بۇكىل بالا-شاعاڭنىڭ تاپقان تابىسىن ەسەپتەپ الىپ كەل دەيدى. ولاردىڭ تابىسىنىڭ ماعان نە قاتىسى بار؟ 55 جىل ءمۇعالىم بولعان اداممىن. كەزىندە مۇعالىمدەرگە تەگىن ساناتوريي بولاتىن. ول كەزدە جاس بولدىق، ءارى جۇمىسباستى بولىپ، بارمايتىنبىز. ەندى بەينەتىمنىڭ زەينەتىن كورەم دەگەن شاقتا مۇنداي مۇمكىندىكتەردىڭ ءبارى جويىلىپ كەتتى، – دەيدى ارداگەر ۇستاز مىرزاحان قاباسوۆ.
ال الەۋمەتتانۋشى ءمانسيا سابىروۆا بۇرىنعى «ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى» دۇرىس ەكەندىگىن ايتادى.
– ءبىز زەينەتاقى تولەۋدىڭ جاڭا جۇيەسىنە ءوتىپ جاتىرمىز. بۇرىن ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورى بولدى. ال ءقازىر زەينەتاقىنى جيناعانىڭا قاراي الاسىڭ. ەكىنشىدەن، بىزدەگى زەينەتكە شىعۋ جاسىن قايتا قاراستىرىپ، ەڭ تومەنگى زەينەتاقى مولشەرىن كوتەرۋ قاجەت. ولاي بولماسا، وندا بۇگىنگى جاستار قارتايعاندا قينالىپ قالماۋى ءۇشىن قازىردەن باستاپ زەينەتاقىعا قارجىنى ءوزى سالا بەرگەنى دۇرىس.
سونىمەن بىرگە، زەينەتكە شىعۋ جاسىن ماماندىققا ساي بولگەن دۇرىس. ماسەلەن، شاحتەر، بالەرينالار 40 جاستان كەيىن جۇمىس ىستەي المايدى. سوندىقتان دا ولاردىڭ زەينەتكە شىعۋ جاسىن قىسقارتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن. ودان بولەك، ەمدەلۋگە، دارى-دارمەك ساتىپ الۋعا ارنايى مۇمكىندىكتەر ءبولىپ، تۇرعىن ءۇيدىڭ تولەماقىلارىن تولەۋ سەكىلدى جاعدايلاردى قاراستىرۋ كەرەك، – دەيدى الەۋمەتتانۋشى.
يا، ءقازىر قاتتى قىمباتشىلىق ءجۇرىپ جاتقان كەەڭ بولعاندىقتان، اقشا قۇنسىزدانىپ بارادى. ەكونوميكالىق احۋالىمىز ونسىز دا جاقسى ەمەس. مۇنىڭ ءبارى زەينەتكەرلەرگە اۋىر ءتيىپ جاتقانى راس. قارتتاردىڭ بار زەينەتاقىسى دارى-دارمەككە كەتەدى. بۇعان قاتىستى ماجىلىستە دەپۋتات ءادىل جۇبانوۆ تا زەينەتكەرلەردىڭ ماسەلەسىن كوتەرىپ، ساۋال تاستاعان بولاتىن.
– ەلىمىز باي بولسا دا، الەۋمەتتىك قولداۋدى قاجەت ەتەتىن از قامتىلعان حالىق سانى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. 30 جىل بويى حالىق ەڭ تومەنگى جالاقى مەن زەينەتاقىنى مىسە تۇتىپ كەلەدى. ودان حالىق قارىزعا كىرىپ، نەسيە قۇرىعىنا ءتۇسىپ جاتىر. مەملەكەت بەلگىلەگەن ەڭ تومەنگى زەينەتاقى مولشەرi – 57 853 تەڭگەگە ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن ەمەس. ەڭ تومەنگى زەينەتاقىنى الاتىن كىم؟ ول – ەڭبەك ءوتىلى جوق، زەينەتاقى قورىنا اقشاسى سالىنباعان ادام. ونداي ادامدار كوبىنە اۋىلدىق جەردىڭ تۇرعىندارى. اۋىل تۇرعىنىندا ەڭبەك ءوتىلى قايدان بولادى، ەگەر سول كەزدەگى مەملەكەت باسشىسى جۇمىس ىستەپ تۇرعان سوۆحوزدار مەن كولحوزداردى كۇشپەن تاراتىپ، ەندى ءبىز ەتتى برازيليا، ارگەنتينادان الامىز دەسە؟ حالىقتىڭ وسىنداي جاعدايعا تاپ بولعانىنا بيلىكتىڭ كىناسى زور. سوندىقتان دا جاڭا زەينەتاقى رەفورماسىن جاساقتاپ، ەڭ تومەنگى زەينەتاقىنى مولشەرلەمەسىن ەڭ تومەنگى جالاقى مولشەرىمەن تەڭەستىرۋدى ۇسىنامىن، –دەدى دەپۋتات.
قالاي بولعاندا دا، ەلىمىزدە زەينەتكەرلەردىڭ قارتايعان شاعىندا بەينەتىنىڭ زەينەتىن كورگەنى ابزالىراق.
پىكىر قالدىرۋ