ەل باسىنا كۇن تۋعاندا حالىقتىڭ شاراسىزدىعىن باس پايداسىنا اسىراتىندار تيىلماي تۇر.

اتىراۋ وبلىسىندا قارعىن سۋدىڭ ءقاۋپىن سەيىلتۋ ءۇشىن قولدان بوگەت جاساپ، ايانباي ەڭبەك ەتىپ جاتقانداردىڭ ءبىرى – جەرگىلىكتى بەلسەندى رۇستەم بايازييەۆ الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمدىگى مەن سالىق كوميتەتىنە ۇندەۋ جولدادى. بەلسەندى بوگەت سالۋ جۇمىستارىنا كۇرەك، قاپ، قولعاپ جەتىسپەي جاتقانىن جەتكىزىپ، بۇل زاتتاردىڭ بازاردا دا تاپشى ەكەنىن، قاپتىڭ بارلىعى ءبىر قولعا ءوتىپ، باعاسى 200-300 تەڭگەدەن ساتىلىپ جاتقانىن كۇيىنە ايتقان. سونىمەن قاتار سۋ باسقان اۋىل تۇرعىندارى جاپپاي قالاعا كوشىپ كەلۋىنە بايلانىستى، جالدامالى پاتەرلەردىڭ كۇندىك باعاسى 15 مىڭ – 20 مىڭ تەڭگەگە دەيىن كۇرت وسكەنى اتاپ ءوتىپ، جەرگىلىكتى بيلىكتەن باعانى رەتتەۋدى تالاپ ەتكەن.

زاڭگەر مارعۇلان شىنىبايەۆ باعانى نەگىزسىز ءوسىرۋ ارەكەتتەرى قارجى نارىعىن رەتتەۋ اگەنتتىگىنىڭ مىندەتىن دۇرىس اتقارماي وتىرعانىن سالدارى ەكەنىن ايتادى. ماماننىڭ سوزىنشە، وسىندايدا ازاماتتار ءتيىستى جەرگە ارىزدانىپ، باعانى نەگىزسىز كوتەرگەن كاسىپكەردى جاۋاپقا تارتا الادى.

– بىزدە قارجى نارىعىن رەتتەۋ اگەنتتىگى بار. اگەنتتىك وسىنداي جاعدايلاردى باقىلاپ، حابارلاما بەرىپ، ەگەر ورىنداماعان جاعدايدا كاسىپكەردى جاۋاپقا تارتۋعا مىندەتتى. ودان بولەك سالىق ورگاندارى جۇمىس ىستەيدى. ازاماتتار باعانى نەگىزسىز كوتەرۋ جاعدايى تىركەلگەن كەزدە وسى ەكى ورگانعا ارىز تۇسىرۋىنە بولادى. ەگەر باعانى نەگىزسىز كوتەرگەنى انىقتالسا، كاسىپكەرگە ايىپپۇل سالادى. بۇل – اكىمشىلىك كودەكسپەن رەتتەلگەن. ول جەردە "ءوزىنىڭ كاسىپكەرلىك قۇقىعىن اسىرا قولدانۋ" دەگەن باپ بار، – دەيدى زاڭگەر.

ودان بولەك جەرگىلىكتى اكىمدىكتىڭ دە باعالاردى قاداعالاۋ فۋنكسياسى بار. ەگەر الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋاردىڭ باعالارى كوتەرىلىپ جاتسا، كاسىپكەرلەرگە الدىمەن ەسكەرتۋ بەرىلەدى. ەگەر كاسىپكەر ەسكەرتۋگە قۇلاق اسپاعان جاعدايدا 100 اەك-كە دەيىن ايىپپۇل سالىنادى. قايتالانعان جاعدايدا 200 اەك ايىپپۇل سالىنۋى مۇمكىن.

ماماننىڭ ايتۋىنشا، جەرگىلىكتى اكىمدىكپەن كەلىسىپ، كوپ كولەمدە كەرەك تاۋارلاردى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار 19 تاۋار تىزىمىنە قوسىپ، كوتەرمە باعاسىن 15%-دان اسىرمايتىنداي شەكتەۋ قويۋعا بولادى.