"اۋدان اكىمدەرىن سايلاۋ پيلوتتىق رەجيمدە ءوتتى": وسك ءتوراعاسى قاراعاندى وبلىسىنا باردى

/image/2024/04/22/crop-10_4_438x779_800x450-5.webp

5 ناۋرىزدا ق ر وسك ءتوراعاسى نۇرلان ءابدىروۆ جۇمىس ساپارىمەن قاراعاندى وبلىسىنا باردى. ساپارعا ق ر وسك مۇشەسى شاۆحات وتەمىسوۆ، كوميسسيا اپپاراتىنىڭ جاۋاپتى قىزمەتكەرلەرى قاتىستى.

وڭىرلەرگە العاش رەت شىعۋعا زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورلارى يسيدور بورچاشۆيلي مەن ينديرا اۋباكىروۆا ۇسىنعان ق ر وسك جانىنداعى ساراپتامالىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرى قاتىستى.

ساپار اياسىندا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ باسشىسى قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قابىرعاسىندا وتكەن قاراعاندى وبلىسىنىڭ جاس سايلاۋشىلارىمەن كەزدەسۋ وتكىزدى. اكادەميك ە. ا. بوكەتوۆا. وعان ءارتۇرلى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرى، اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ ءتوراعالارى مەن مۇشەلەرى، وبلىس جانە قاراعاندى قالاسى ءماسليحاتتارىنىڭ دەپۋتاتتارى، ساياسي پارتيالاردىڭ، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.

كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلار الدىندا ءسوز سويلەگەن نۇرلان ءابدىروۆ ەل پرەزيدەنتى ق.ك. توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن وتكەن ساياسي جانە كونستيتۋسيالىق رەفورمالاردىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.

"وسى رەفورمالارعا سايكەس پرەزيدەنت، پارلامەنت ءماجىلىسى، بارلىق دەڭگەيدەگى ءماسليحاتتار سايلاندى، سول ارقىلى نەگىزگى ساياسي ينستيتۋتتار قۇرىلدى. اۋداندىق دەڭگەيدەگى اكىمدەردى سايلاۋ پيلوتتىق رەجيمدە ءوتتى. 2021 جىلدان باستاپ اۋىل اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋ وتكىزىلۋدە. مۇنىڭ ءبارى ەلدىڭ سايلاۋ ورگاندارى جۇيەسىنىڭ تۇراقتى، كۇندەلىكتى جۇمىس فورماتىنا كوشۋىن تالاپ ەتتى"، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

وسك ءتوراعاسى ەلدىڭ سايلاۋ جۇيەسىن دامىتۋدىڭ وزەكتى ترەندتەرىنە ەگجەي-تەگجەيلى توقتالىپ، كوميسسيانىڭ ستراتەگيالىق پەرسپەكتيۆالارىن بەلگىلەپ، وسى ۇيىمنىڭ كوزقاراسىن، ميسسياسىن، قۇندىلىقتارىن، قاعيداتتارىن، ماقساتتارىن، باسىمدىقتارىن ناقتى ايقىندادى.

سونىمەن قاتار، ورتالىق سايلاۋ كوميتەتىنىڭ باسشىسى وسك-نىڭ وسى كەزەڭدە وتكىزىلگەن سايلاۋ ناۋقاندارىنىڭ 30 جىلدىعى تۋرالى ايتتى. حالىقارالىق عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنسيانىڭ قورىتىندىسى بويىنشا وسك-نىڭ 30 جىلدىعى شەڭبەرىندە "ق ر سايلاۋ تۋرالى" كونستيتۋسيالىق زاڭعا تۇسىنىكتەمە، 2012-2023 جىلدار ارالىعىندا وتكىزىلگەن سايلاۋ جانە رەفەرەندۋمدار تۋرالى اقپاراتتىق جيناقتىڭ ەكىنشى تومى، "قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ – 30 جىل" مونوگرافياسى جاريالاندى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سايلاۋ جۇيەسىن ترانسفورماسيالاۋ"، وسك سايتىندا قولجەتىمدى ەلەكتورالدىق تەرميندەردىڭ ونلاين-سوزدىگى تانىستىرىلدى www.election.gov.kz. وسى باسىلىمداردىڭ دانالارى قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كىتاپحاناسىنا بەرىلدى. اكادەميك ە. ا. بوكەتوۆا.

كەزدەسۋ بارىسىندا 294 جاس سايلاۋشى سايلاۋ سالاسىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى بويىنشا ءداستۇرلى ونلاين-ساۋالناماعا بەلسەندى قاتىستى. ساۋالناما ناتيجەلەرى كورسەتكەندەي، جاستاردىڭ 84،7% - ى پرەزيدەنتتىككە كانديداتقا دەنساۋلىق جاعدايى بويىنشا، ال 78،6% - ى مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى نەمەسە سايلانبالى مەملەكەتتىك لاۋازىمدارداعى جۇمىس ءوتىلى بويىنشا تالاپتار بەلگىلەنۋى كەرەك دەپ سانايدى. ساۋالناماعا قاتىسقانداردىڭ 82% - ى پرەزيدەنتتىككە كانديداتتارعا ەلدە تۇرۋ مەرزىمى بويىنشا، ال پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتىعىنا-سايلاۋ وكرۋگىندە قويىلاتىن تالاپتاردى قولدايدى. رەسپوندەنتتەردىڭ 47،6% - ى سوت قىلمىس جاساعانى ءۇشىن كىنالى دەپ تانىعان جانە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ورىندارىندا ۇستالعان ازاماتتاردىڭ داۋىس بەرۋگە قۇقىعى بولماۋى ءتيىس دەگەن پىكىر ءبىلدىردى، تاعى 44،9% - ى ءداستۇرلى بيۋللەتەندى داۋىس بەرۋدىڭ ەڭ سەنىمدى ءتاسىلى دەپ سانايدى.

كەزدەسۋ بارىسىندا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەسى، كوميسسيا جانىنداعى ساراپتامالىق كەڭەستىڭ ءتوراعاسى شاۆحات وتەمىسوۆ 2022 جىلى قۇرىلعان وسى كەڭەستىڭ قىزمەتى تۋرالى حاباردار ەتتى. ونىڭ وتىرىستارىندا سايلاۋ ناۋقاندارىنىڭ قورىتىندىلارى مەن سايلاۋ پروسەسىن جەتىلدىرۋ بولىگىندە حالىقارالىق بايقاۋلاردىڭ ۇسىنىمدارى جان-جاقتى تالقىلانادى.

وسك جانىنداعى ساراپتامالىق كەڭەستىڭ مۇشەسى، زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، Maqsut Narikbayev University پروفەسسورى ينديرا اۋباكىروۆا جاقىندا تانىستىرىلعان ەلەكتورالدىق تەرميندەردىڭ ونلاين-سوزدىگىنە نازار اۋداردى، ازەربايجانداعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ەقىۇ/دياقب ميسسياسىنىڭ قۇرامىندا بايقاۋعا قاتىسقانى تۋرالى ايتتى. وسك قىزمەتىندەگى يننوۆاسيالار مەن وڭ ناتيجەلەردى اتاپ ءوتتى.

زاڭ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، "استانا" حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى يسيدور بورچاشۆيلي سوت قىلمىس جاساعانى ءۇشىن كىنالى دەپ تانىعان جانە باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ورىندارىندا وتىرعان ادامداردىڭ داۋىس بەرۋ قۇقىعىنا قاتىستى ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى. جاس سايلاۋشى ءامىرحان ورىسكەنوۆتىڭ اۋزىنان شىققان قىزىقتى ۇسىنىسى ءۇشىن العىس رەتىندە پروفەسسور وعان ق ر قىلمىستىق كودەكسىنە اۆتورلىق 3 تومدىق تۇسىنىكتەمەنىڭ كوشىرمەسىن تابىس ەتتى. سونداي-اق، ول وسى تۇسىنىكتەمەنىڭ 30 داناسىن قازاق جانە ورىس تىلدەرىندە قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ كىتاپحاناسىنا تاپسىردى. اكادەميك ە. ا. بوكەتوۆا.

قاراعاندى وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى مەرۋەش باشاي پرەزيدەنتتىككە كانديداتقا قازاقستاندا تۋۋ جانە تۇرۋ مەرزىمى بويىنشا ازاماتتىق بولىگىندە قويىلاتىن تالاپتارعا قاتىستى سۇراق قويدى. قازاقستان ادام قۇقىقتارى جانە زاڭدىلىقتى ساقتاۋ جونىندەگى حالىقارالىق بيۋروسىنىڭ قاراعاندى فيليالىنىڭ ديرەكتورى يۋريي گۋساكوۆ بايقاۋشىلاردىڭ مارتەبەسى جانە ولارمەن سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ جۇمىسى ماسەلەلەرىنە قىزىعۋشىلىق تانىتتى. "مۇقالماس" رقب فيليالىنىڭ باسشىسى مايرا ءابدىراحمانوۆا ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋىنىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.

كۇننىڭ ەكىنشى جارتىسىندا ق ر وسك باسشىسىنىڭ توراعالىعىمەن ءوڭىردىڭ اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ مۇشەلەرىمەن كەڭەس وتكىزىلدى.

كەڭەس بارىسىندا ءتيىستى تيك باسشىلارى كەتكەندەردىڭ ورنىنا ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ الداعى سايلاۋعا دايىندىعى تۋرالى باياندادى. 31 ناۋرىزعا بەلگىلەنگەن سايلاۋ پريوزەرسك قالاسىنىڭ ءماسليحاتىنا، اباي، بۇقار جىراۋ جانە شەت اۋداندىق ءماسليحاتتارىنا وتەدى دەپ كۇتىلۋدە. نۇرلان ءابدىروۆ سايلاۋ مۇشەلەرىنىڭ نازارىن قولدانىستاعى زاڭناماعا قاتاڭ سايكەس سايلاۋ وتكىزۋ قاجەتتىگىنە اۋداردى. سونداي-اق تيك-تىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسىن جاقسارتۋ ماسەلەلەرى قارالدى.

بۇدان ءارى وقىتۋ سەمينارى ءوتتى، ونىڭ بارىسىندا ق ر وسك اپپاراتىنىڭ تالداۋ جانە كوممۋنيكاسيا ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ەران قارابالايەۆ، ەلەكتورالدىق وقىتۋدى ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى ءتۇسۋپ رىسپەكوۆ، سايلاۋ پروسەسىن ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ باس ساراپشىسى داستان داۋلەتياروۆ قاتىسۋشىلاردى سايلاۋ ناۋقاندارىن اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ ماسەلەلەرىمەن، ەلەكتورالدىق وقىتۋدىڭ نەگىزدەرىمەن، اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسيالارىنىڭ قازىرگى سايلاۋ جۇيەسىندەگى رولىمەن تانىستىردى. سەمينار قاتىسۋشىلاردى تەستىلەۋمەن اياقتالدى.

قاتىستى تەگتەر :

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار