ءماجىلىس دەپۋتاتتارى AMANAT فراكسياسىنان الماتى وبلىسىنىڭ بيۋدجەتىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن قوسىمشا قاراجات ءبولۋدى ۇسىنادى.

الماتى وبلىسىنىڭ بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ پروبلەمالارىن جاناربەك ءاشىمجانوۆ باستاعان AMANAT فراكسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى كوتەردى.

ماجىلىسمەندەر پرەمەر-مينيستر ولجاس بەكتەنوۆكە بەرگەن سۇراۋىندا الماتى وبلىسى رەسپۋبليكا وڭىرلەرى اراسىندا حالىق سانى بويىنشا تۇركىستاننان كەيىن ەكىنشى ورىندا تۇرعانىن اتاپ ءوتتى. بۇل رەتتە ولار الماتى وبلىسىنىڭ جەرگىلىكتى بيۋدجەتىنىڭ ورتالىققا تومەن دوتاسيالىق تاۋەلدىلىگىنە نازار اۋداردى.

«2023 جىلى سۋبۆەنسيا مولشەرى 29% - يلي نەمەسە 185 ميلليارد تەڭگەنى قۇرادى، ياعني شىعىستاردىڭ 71% - ى ءوڭىردىڭ ءوز كىرىستەرى ەسەبىنەن قارجىلاندىرىلادى. ال تۇركىستان وبلىسىندا ورتالىق بيۋدجەتكە تاۋەلدىلىك 976،7 ملرد تەڭگەنى (86،9%)، مەنشىكتى كىرىستەر – 147،5 ملرد تەڭگەنى (13،1%) قۇرايدى. بۇل بيۋدجەت شىعىستارىنىڭ تۇراقتىلىعىن اقتايتىن ناقتى فاكتىلەر»، - دەدى جاناربەك ءاشىمجانوۆ.

دەپۋتات وتكەن جىلى الماتى وبلىسىنىڭ قازۇۋ-دا 45 ملرد تەڭگە سوماسىنا سالىق الىنباعانىن اتاپ ءوتتى.

«وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، الماتى وبلىسىندا نەگىزگى تابىس كوزى ەكى جۇيە قۇراۋشى كومپانيانىڭ تەمەكى ونىمىنە اكسيزدەردەن تۇسەتىن كىرىستەر بولىپ تابىلادى (جالپى تابىستىڭ 45،6% ۇلەسى). ولار قازاقستان مەن تاياۋ شەت ەلدەردىڭ بۇكىل نارىعىن قامتاماسىز ەتەدى. تيىسىنشە، كەز كەلگەن قولايسىز فورس-ماجورلىق جاعدايلار وبلىستىق بيۋدجەتتى قارجىلاندىرۋعا ەلەۋلى تەرىس اسەر ەتەدى. وسىلايشا، ىشكى نارىقتا ءونىمدى وتكىزۋ كولەمىنىڭ تومەندەۋىنە بايلانىستى تابىس تاپشىلىعى 27 ميلليارد تەڭگەنى قۇرايدى. مۇنىڭ سەبەبى كونترافاكتىلىك ونىمدەردىڭ كوپ بولۋى جانە تەمەكى شەگۋشىلەردىڭ ەلەكتروندىق تەمەكىگە اۋىسۋى بولىپ تابىلادى»، – دەپ تولىقتىردى ماجىلىسمەن.

الماتى وبلىسى اكىمدىگىنىڭ بىرنەشە ساۋالدارى بويىنشا جانە ەكونوميكا جانە قارجى مينيسترلىگىنىڭ قورىتىندىلارى نەگىزىندە 2023 جىلعى جەلتوقساندا وڭىرگە ۇكىمەتتىك رەزەرۆتەن 28 ملرد تەڭگە ءبولىندى.

«1 قاڭتارداعى جاعداي بويىنشا 17 ميلليارد تەڭگە سوماسىنداعى بيۋدجەتتىك مىندەتتەمەلەر تولەنبەي قالدى. وڭىردەگى تۇراقتى جاعدايدى ساقتاۋ ماقساتىندا اعىمداعى جىلدىڭ جوسپارلى قاراجاتى ەسەبىنەن وتكەن جىلعى بەرەشەكتى وتەۋ تۋرالى، ونىڭ ىشىندە قابىلدانعان مىندەتتەمەلەردى وتەۋ جانە ازاماتتىق-قۇقىقتىق مامىلەلەر بويىنشا ەرەكشەلىكتەردەن قاراجاتتى اۋدارۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. ەندى بۇل شىعىنداردى وسى جىلدىڭ ءساۋىر-مامىر ايلارىندا وتەۋ قاجەت»، – دەپ ءتۇسىندىردى دەپۋتات.

ول الماتى وبلىسىندا جەرگىلىكتى سالىقتاردى ورىنداماۋدىڭ وبەكتيۆتى جاعدايلارى بيۋدجەتتىڭ اعىمداعى ءۇش جىلىنىڭ كەلەسى ەكى جىلىندا دا قيسىندى تۇردە ساقتالاتىنىن اتاپ ءوتتى. الدىن الا ەسەپتەۋلەر بويىنشا اعىمداعى جىلعا بولجام جاساۋعا جۇمسالاتىن شىعىندار شامامەن 40 ميلليارد تەڭگەنى قۇرايدى.

«ايتا كەتۋ كەرەك، جالپى بيۋدجەت الەۋمەتتىك باعدارلانعان، ياعني جەرگىلىكتى بيۋدجەتتىڭ جالپى سوماسىنىڭ 64،2% - ى (438،6 ملرد تەڭگە) الەۋمەتتىك سالاعا باعىتتالعان. بۇل رەتتە 2024 جىلى مەملەكەت باسشىسى قويعان مىندەتتەردى جانە ءوڭىردى دامىتۋ باعدارلاماسىندا كوزدەلگەن ءىس-شارالاردى شەشۋ ءۇشىن الەۋمەتتىك سالانىڭ اعىمداعى شىعىستارىنا 42 ملرد تەڭگە مولشەرىندە قارجى تاپشىلىعى بار. بۇدان باسقا، پرەزيدەنت جارلىعىن ورىنداۋ ماقساتىندا قونايەۆ قالاسىنا كوشۋگە بايلانىستى وبلىس ورتالىعى مەن اگلومەراسيانى دامىتۋدىڭ كەشەندى جوسپارلارىن ىسكە اسىرۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس كۇتىلۋدە. وعان ينجەنەرلىك، ەنەرگەتيكالىق، الەۋمەتتىك، جول جانە اكىمشىلىك نىسانداردى سالۋ قىزمەتى كىرەدى»، - دەدى ءاشىمجانوۆ.

«دەپۋتاتتار وڭىردەگى اعىمداعى جاعدايعا نازار اۋدارۋدى جانە 2023 جىلى وتپەلى قارىزداردى وتەۋگە باعىتتالعان بيىلعى قاراجاتتى (16،7 ملرد.) قالپىنا كەلتىرۋگە جاردەمدەسۋدى سۇرايدى.

بۇدان باسقا، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى ناقتىلاۋ كەزىندە جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ 2024-2025 جىلدارعا ارنالعان كىرىستەرى بولجامدارىنىڭ ورىندالماۋىن ەسكەرۋ، سونداي – اق وبلىستىق بيۋدجەت بالانسىنا نىسانالى ترانسفەرتتەر ءبولۋ قاجەت»، - دەپ قورىتىندىلادى ماجىلىسمەن.