جوعارى اۋديتورلىق پالاتا الماتى وبلىسىندا مەملەكەتتىك رەسۋرستاردىڭ پايدالانىلۋ تيىمدىلىگىنە جۇرگىزىلگەن تەكسەرىس جۇمىستارىن اياقتادى. تەكسەرىس ناتيجەلەرى ءاليحان سمايىلوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن پالاتا وتىرىسىندا قارالدى. بۇل تۋرالى جوعارعى اۋديتورلىق پالاتا ءمالىم ەتتى. 

مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسىمەن الماتى وبلىسى 2022 جىلى جەتىسۋ وبلىسىنىڭ قۇرىلۋىمەن ەكىگە ءبولىندى، ال ونىڭ جاڭا ورتالىعى قونايەۆ قالاسىنا اۋىسقان بولاتىن. ءوڭىر ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزگى درايۆەرلەرى – ونەركاسىپ پەن اوك. الماتى وبلىسىنىڭ ونەركاسىبى 90% وڭدەۋشى سەكتور كاسىپورىندارىنان تۇرادى. بۇل – رەسپۋبليكاداعى ەڭ جوعارى كورسەتكىشتەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى.

2023 جىلى وڭىردە 30-دان استام جاڭا ءوندىرىس ىسكە قوسىلدى، بۇل مىڭنان استام جۇمىس ورنىن قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرگەن. ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبا – ۇزىندىعى 66 كم قۇرايتىن ۇلكەن الماتى اينالما اۆتوجولى (ءۇاااج) ىسكە قوسىلىپ، قالا تىرشىلىگىنە وڭ سەرپىن بەرە باستادى.

قونايەۆ پەن الماتى اراسىنداعى G4 City جوباسى دا قايتا جانداندى. ءقازىر وبلىستا تۋريزم سالاسى دا قارقىندى تۇردە دامىپ كەلەدى. تۋريستەر ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ ماقساتىندا كولساي، قايىڭدى كولدەرىن جانە قاپشاعاي سۋ قويماسىن اباتتاندىرۋ جالعاسقان. مۇنىڭ ءبارى ەكونوميكالىق دامۋدىڭ جاندانعانىن كورسەتەدى.

سونىمەن قاتار، اۋديتورلىق ءىس-شارالاردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن ترانسفەرتتەرگە تىم تاۋەلدى ەكەنى انىقتالعان. اسىرەسە جەكە ينۆەستيسيالاردىڭ رەسۋرستارى تولىق قولدانىلمايتىنى بەلگىلى بولعان.

"مەردىگەرلىك ۇيىمداردىڭ بيۋدجەتتىك ينۆەستيسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ مەرزىمدەرىن كەشىكتىرۋى سالدارىنان بولاتىن جۇيەلىك پروبلەمالار جەرگىلىكتى بيۋدجەتكە قوسىمشا جۇكتەمە سالۋدا. ماسەلەن، 2022 جىلى قۇنى 129 ملرد تەڭگەدەن اساتىن 110 جوبا جانە 2023 جىلى 110 ملرد تەڭگەدەن اساتىن 81 جوبا نورماتيۆتىك مەرزىمدە اياقتالماعان. 2021 جىلى باستالعان 5 اۆتوجولدىڭ قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى قارجىلاندىرىلماۋىنا بايلانىستى توقتاپ تۇر"-دەلىنگەن رەسمي مالىمدەمەدە.

G4 City جوباسى اياسىندا 10 جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن ىسكە اسىرۋ باستالعان قازىرگى الاتاۋ قالاسىنىڭ وبەكتىلەرىمەن بايلانىستى بۇزۋشىلىقتار بار ەكەنى بەلگىلى بولدى. اتاپ ايتقاندا، بۋحگالتەرلىك ەسەپتەگى بۇزۋشىلىقتار انىقتالىپ وتىر.

"قونايەۆ اكك اق "اينالىم سحەماسى" ارقىلى باعانى تۇراقتاندىرۋ تەتىگىن ىسكە اسىرۋعا الىنعان 4 ملرد تەڭگە كرەديتتىك بيۋدجەت قاراجاتىنىڭ تەك 1،5 ملرد تەڭگەسى (38%) جۇمسالعان. قالعان 2،5 ملرد تەڭگە (62%) جۇيەلى تۇردە دەپوزيتتەرگە سالۋمەن بانك شوتتارىندا ساقتالۋدا"-دەپ حابارلادى پالاتا.

اۋديتورلىق ءىس-شارالاردىڭ ناتيجەسىندە الماتى وبلىسىندا جالپى سوماسى 16،7 ملرد تەڭگەگە قارجىلىق بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى، ونىڭ 12،2 ملرد تەڭگەسى بۋحگالتەرلىك ەسەپتى جۇرگىزۋگە قاتىستى. بۇگىنگى تاڭدا اۋديت قورىتىندىسى بويىنشا انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردىڭ 96%-دان استامى جويىلعان. سونداي-اق 485 راسىمدىك بۇزۋشىلىق جانە 20 جۇيەلىك كەمشىلىك انىقتالعان.

قازىرگى ۋاقىتتا جوعارى اۋديتورلىق پالاتا بارلىق انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردى جويۋ ءۇشىن ورتالىق مەملەكەتتىك ورگاندار مەن اكىمدىكتەرگە ءتيىستى قورىتىندىلار مەن ۇسىنىمدار بەرگەن.