اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ پەن جۇڭگو ءتوراعاسى سي سزينپين سوڭعى ايلاردا باسەڭسي باستاعان ەكىجاقتى قاتىناستاردى قايتا جانداندىرۋعا تۇرتكى بولعان كەڭ اۋقىمدى تەلەفون اڭگىمەسىن وتكىزدى. تاراپتار تايۆان، ساۋدا، ۋكرايناداعى سوعىس جانە ەسىرتكى ترافيگى سياقتى ماڭىزدى ماسەلەلەردى تالقىلادى.
تەلەفونداعى سويلەسۋدەن كەيىن ترامپ اقش پەن جۇڭگو اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى «وتە كەرەمەت» دەپ اتاپ، ەكى كوشباسشى بىر-بىرىنە شاقىرۋ جىبەرگەنىن ايتتى. ول سي ءسزينپيننىڭ شاقىرۋىن قابىلداپ، ءساۋىر ايىندا قىتايعا بارۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن، ال جۇڭگو باسشىسى جىلدىڭ سوڭىندا اقش-قا كەلەتىنىن مالىمدەدى.
ترامپ اڭگىمە بارىسىندا ۋكرايناداعى سوعىس، فەنتانيل ساۋداسى جانە امەريكالىق فەرمەرلەر ءۇشىن جاسالاتىن كەلىسىم جايلى سويلەسكەنىن ايتتى. «ءبىز ەندى ۇلكەن ماسەلەلەرگە نازار اۋدارا الامىز… ءجيى بايلانىستا بولۋ ماڭىزدى ەكەنىن ەكەۋمىز دە تۇسىنەمىز»، — دەدى ول.
جۇڭگو سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، ترامپ ۆاشينگتون تايۆان ماسەلەسىنىڭ جۇڭگو ءۇشىن ماڭىزىن «جاقسى تۇسىنەتىنىن» اتاپ وتكەن. اقش تايۆاندى تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندە رەسمي تانىماسا دا، ونىڭ باستى سەرىكتەسى ءارى قارۋ جەتكىزۋشىسى بولىپ سانالادى.
سي سزينپين اڭگىمە كەزىندە تايۆاننىڭ قىتايعا قايتارىلۋىن «سوعىستان كەيىنگى حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ اجىراماس بولىگى» دەپ سيپاتتادى. بۇل مالىمدەمە جاپونيا مەن جۇڭگو اراسىنداعى تايۆانعا قاتىستى شيەلەنىس كۇشەيگەن كەزدە جاسالدى. جاپونيا پرەمەر-مينيسترى ساناە تاكايچي كەز كەلگەن شابۋىل جاعدايىندا جاپونيا تايۆاندى اسكەري قولداۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتقان.
اڭگىمە اقش-تىڭ ۋكرايناداعى سوعىستى توقتاتۋعا باعىتتالعان جاڭا ديپلوماتيالىق باستاماسىمەن دە تۇسپا-تۇس كەلدى. جۇڭگو بۇل قاقتىعىستا ءوزىن بەيتاراپ تاراپ رەتىندە ۇستاپ وتىر. سي سزينپين بارلىق بىتىمگە باستايتىن ارەكەتتەردى قولدايتىنىن جانە داعدارىستىڭ تۇپكىلىكتى شەشىلۋىن قالايتىنىن مالىمدەدى.
تەلەفون قوڭىراۋى ەكى كوشباسشىنىڭ وتكەن ايدا وڭتۇستىك كورەيانىڭ پۋسان قالاسىندا كەزدەسكەنىنەن كەيىن بولدى. سول كەزدەگى ۋاقىتشا كەلىسىمگە سايكەس، جۇڭگو ماڭىزدى مينەرالدار ەكسپورتىنا شەكتەۋلەردى ءبىر جىلعا توقتاتىپ، اقش كەيبىر قىتايلىق تاۋارلارعا سالىنعان تاريفتەردى ازايتۋعا كەلىسكەن. سونىمەن قاتار، جۇڭگو بىرنەشە اي بويى ساتىپ الۋدان باس تارتقان امەريكالىق سويا بۇرشاعىن قايتا يمپورتتاۋعا ۋاعدالاسقان.
ترامپ دۇيسەنبى كۇنى سيمەن «فەنتانيل، سويا جانە باسقا دا اۋىلشارۋاشىلىق ونىمدەرى» جونىندە سويلەسكەنىن جازدى. «ءبىز فەرمەرلەرىمىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى كەلىسىم جاسادىق — ءارى ول الداعى ۋاقىتتا ودان سايىن جاقسارا تۇسەدى»، — دەدى اقش پرەزيدەنتى، ءبىراق ناقتى ەگجەي-تەگجەيىن جاريالامادى.
