قازاقپەن بىرگە  مىڭجىلدىقتار بويى  جاساسىپ كەلە جاتقان  ناۋرىز مەيرامىن جىل سايىن «جەتىم قىزدىڭ» تويىن تويلايمىز.  قازىرگى بۋىن جەتپىس جىل بويى تىيىم سالىنىپ كەلگەن مەيرامنىڭ تويلاۋ داعدىسىن، ءقادىرىن  اسا  جەتىك  تۇسىنبەيتىن دە سەكىلدى.  ال، ەسەسىنە يۋستينيان كۇنتىزبەسى  باستاۋ الاتىن  حريستياندىق  جاڭا  جىلدى تايلى-تۇياعىنا دەيىن  قالماي، تۇگەل تويلايدى. سوندىقتان،  بيىلدان باستاپ  ناۋرىزدى  حالىقتىق دەڭگەيدە دۇركىرەتىپ تويلاۋ ءۇشىن  سەرىك ەرعالي  اعامىز باستاماشى  بولعان  «ناۋرىز-اليانس» اتتى  جوبا  باستالماق.  بۇل جوبا قازاقتىڭ «ەلىم»، «ۇلتىم» دەگەن ازاماتتارىن ءبىر  ورتاعا بىرىكتىرىپ، ناۋرىزدى كەڭ شەڭبەردە اتاپ ءوتۋ ماقساتىمەن ۇيىمداستىرىلىپ وتىر.  سەرىك  ەرعالي اعامىزدىڭ وزىمەن از-كەم  اڭگىمەلەسۋدىڭ ءساتى تۇسكەن ەدى...

-"ناۋرىز-  اليانس"  تۋرالى  ايتىپ بەرەسىز بە؟ نە سەبەپتى وسىنداي ۇيىم قۇرۋدى قولعا  الدىڭىزدار؟

- قانداي ۇلى مەرەكە بولسا دا ونى تويلايتىن – حالىق، دەم بەرەتىن – مەملەكەت. ويتپەسە، ءبارى - دالباسا. بىزگە وسى دالباسادان قۇتىلۋ كەرەك بولىپ تۇر. ول ءۇشىن حالىقتىڭ ناۋرىزعا دەگەن ىنتاسىن وياتۋ دا، بيلىكتىڭ كوزىن ناۋرىزدىڭ ۇلتتىق يدەيانىڭ ءبىر بولشەگى ەكەنىنە جەتكىزۋ.

ءبىزدىڭ ەل ۇلتتىق يدەيا رەسمي تۇردە ەلباسىنىڭ باستاماسىمەن جاريالاندى، ول – «ماڭگى ەل». ال ناۋرىز – ماڭگى ۋاقىتتىڭ جىلدىق باسىنىڭ قازاقى سيپاتى. ەلىمىزدى «قازاق ەلى» اتاۋ ناۋرىزدان باستاپ كورىنىس تابادى جانە ول 1989 جىلدان بەرى سولاي بولىپ تا كەلە جاتىر. ەندى مازمۇندى قولعا الساق، شىنايى قازاق ەلىنىڭ قالىپتاسۋىنا بىردەن ءبىر يدەولوگيا ەمەس پە ەدى؟! ماقساتىمىز وسىدان شىقتى: ناۋرىز مەرەكەسىن ازاماتتىق-مەملەكەتتىك دەڭگەيدە وتكىزۋگە قوعامدىق-الەۋمەتتىك توپتاردى جۇمىلدىرۋ، ۇيلەستىرۋ، قولداۋ، مۇنىڭ ءبارىن مۇمكىن بولسا - بيلىكپەن تىزە قوسا تىندىرۋ. بۇل ماقسات، سايىپ كەلگەندە ەل ماڭگىلىگى مەن ەگەمەندىگىن ءىس جۇزىندە قولداۋ!

«ناۋرىز-اليانس» – مەملەكەتتىك ورگانداردى، سونداي-اق ۇلتتىق كومپانيالار مەن مەملەكەتتىك، كوممەرسيالىق، قوعامدىق ۇيىمدار مەن مەكەمەلەردى ۋاقىتشا بىرىكتىرەتىن قوعامدىق بەيرەسمي كلۋب.  ناۋرىز مەرەكەسىنىڭ جەتىم قىزدىڭ تويىنداي كۇي كەشكەلى 20 جىل بولدى، قانشاما باستاما، يدەيا بولدى.تىرپ ەتكەن ءتيىستى ورگانداردى كورە المادىق. بۇل باستاما قوعامدىق الەۋەتتى جۇمىلدىرىپ، بىرىكتىرىپ قولعا الۋ قاجەتتىگىنەن تۋىنداپ وتىر. بۇل - ۇيىم ەمەس، پارتيا ەمەس، مەمورگان ەمەس، جاي عانا ازاماتتاردىڭ، مۇددەلى زاڭدى تۇلعالاردىڭ كۇش پەن رەسۋرس بىرىكتىرۋى. مىسالى، بىلتىر وقودا 14-22 ارالىعىندا اتاپ وتىلگەن ناۋرىز ۇلگىسى بيىل باسقا دا وڭىرلەردە جالعاساتىن بولادى، ءتۇرلى مەكەمەلەر مەن ۇيىمداردان، ازاماتتاردان سۇرانىس وتە جوعارى. سولارعا جاردەم ەتپەكپىز.

الياس مىناداي توپتارعا ءبولىنىپ قىزمەت ەتەدى:

1.      زيالى قاۋىم - كلۋبقا بىرىگۋگە تىلەكتەس عالىمدار، بارلىق ونەرپاز تۇلعالار مەن مەملەكەتتىك،قوعامدىق قايراتكەرلەر: ناۋرىز تۋراسىنداعى ءدارىسىن وقيدى،ماقالا جاريالايدى، كونفەرەنسيا وتكىزەدى؛ كەزدەسەدى، كەڭەس بەرەدى، باقىلايدى؛

2.      اكىمشىلىك - دەپۋتاتتار، مينيسترلىكتەر، اكىمدىكتەر: ناۋرىز وتكىزۋدىڭ جالپى تۇجىرىمىن بەكىتىپ، وڭىرلەردە، ەلدە ويداعىداي ءوتۋىن قامتاماسىز ەتەدى؛

3.      مەملەكەتتىك ۇيىمدار - ۇلتتىق كومپانيالار، جوو، مەكتەپتەر، كوللەدجدەر، ليسەيلەر، بالاباقشالار، حالىق اسسامبلەيالارى: ءوز ۇجىمدارىندا بەكىتىلگەن، ۇسىنىلعان تۇجىرىمداما، سەنارييلەر بويىنشا مەرەكەلەيدى؛

4.      بيزنەس-قۇرىلىم - بارلىق مەملەكەتتىك ەمەس تۇرعىداعى كوممەرسيالىق ۇيىمدار: دەمەۋشىلىك ەتەدى، ينۆەستيسيا سالادى؛

5.      ناسيقاتشىلار توبى - قوعامدىق ۇيىمدار، باقتار: اليانس قىزمەتىن، ونىڭ مۇشەلەرىنىڭ ارەكەتتەرىن ناسيحاتتايدى.

اليانستىڭ قۇرامىندا  وقو اكىمى مەن بىلتىر دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعان سەناتور قۋانىش ايتاحانوۆ سەكىلدى دەپۋتاتتار دا بولادى دەگەن سەنىمىمىز بار.

- مەملەكەت تاراپىنان  بۇل  شاراعا  قولداۋ بار ما؟

9 كۇندىك ناۋرىز فەستيۆالىنىڭ تۇجىرىمداماسىن مادەنيەت مينيسترلىگىنە ۇسىنباقپىز، قابىلداسا دا، قابىلداماسا دا... تاعى ءبىر ماقسات 23-ناۋرىزداعى كەرەكسىز دەمالىس كۇندى 14 ناۋرىزعا اۋىستىرۋ ماسەلەسىن بىلتىر باستاپ قويدىق، سونى بيىل دا جالعاستىرا بەرەمىز.

ينۆەستيسيا سالام دەگەن بيزنەسمەندەرگە تاقىرىپ پەن ءونىم تۇرلەرىن ۇسىنامىز، دەمەۋشى بولام دەگەندەرگە وتە قىزىق ۇسىنىستار بار... تەلەارنالارعا ارنالعان كەرەمەت شوۋ جوبالار بار!

- «ناۋرىز-اليانستىڭ» قولداۋشىلارى كىمدەر؟   

اليانس باستاماسىن قولداۋشىلار ىشىندە ازىرگە اداي بەلگىلى كىسىلەر بار: بەرىك ءابدىعالي،وراق الييەۆ، ايدوس سارىم، اسقار وماروۆ، دۇكەن ءماسىمحان، اسقار نايمانتايەۆ،زيرا ناۋرىزبايەۆا،بەرىك ءۋالي، ساۋلە مەشىتباي قىزى، مارات ۋاتقان، مۇرات ابەنوۆ، ەسەن ەلەۋكەن،امانگەلدى قۇرمەت ۇلى ت.ب. فەيسبۋكتە قۇرىلعان «ناۋرىز» توبىندا قولداۋشى  95 مۇشە بار.  ال،  اقپاراتتىق قولداۋشىلارىمىز "اباي.كز"، "زامان-قازاقستان"،"اماناتينفو.كز"، "جايدارمان"، "جەبە"، "ماسا"، "قامشى"، "بىلىم-مادەنيەت" تەلەارناسى، "ورت-ەۋرازيا"، ت.ب.

-ەلىمىزدىڭ  كەڭ بايتاق  جەرىن  تۇگەلىمەن قامتۋ مۇمكىن بە؟

- ايماقتارداعى ناۋرىز ماسەلەسى زاڭ بويىنشا اكىمدەردىڭ قولىندا، سولار قانداي ناۋرىزدى قالاسا، سولاي وتۋدە جانە وتەدى.  نەگىزىنەن ەلدەگى ناۋرىز مەرەكەسى ءيتىس-تارتىس وتەدى، ءبىر مەملەكەتكە ءتان ناۋرىزدىق ءداستۇر جوق، اتريبۋت جوق. ءبىزدىڭ ءبىر مۇراتىمىز - سونى ورنىقتىرۋ. ال، وقو-دا بيىل دا  9 كۇن مەرەكەلەنەدى، جۋىردا شقو جاقتان وسىلاي وتكىزۋگە تىلەك ءبىلدىردى، پاۆلودار وبلىسىنان قۇزىرلى ازاماتتار اكىمگە ۇسىنۋ ءۇشىن ناۋرىز-فەستيۆال جوباسىن سۇراستىرىپ حابارلاسۋدا... جەكەلەگەن ادامدار حابارلاسىپ، سەناريي مەن اتريبۋتتاردىڭ جايىن سۇراستىرۋدا، ولارعا قولدا باردىڭ ءبارىن بەرىپ، تۇسىندىرۋدەمىز.

- بۇل  شاراعا كەز-كەلگەن ادام  قاتىسا الادى عوي؟..

- البەتتە، جوعارىدا كەلتىرىلگەن  5 مۇراتتىڭ ءبىرىن قولعا الۋىنا ابدەن بولادى. بۇل قوعامدىق-ازاماتتىق باستاما بولعاسىن ءار مەكتەپ، ءار بالاباقشا كىرىسۋگە قاقى بار. ولارعا ارنالعان سەنارييلەر تەگىن تاراتىلادى، ناۋرىزدىق تانىمى بار ەرتەگى جازىلدى. ۇلگەرسەك، بيىل قازاقشا-ورىسشا كىتاپ ەتىپ شىعارامىز. ءار قازاق، قازاقستاندىق ازامات ءوز جانۇياسىندا ناۋرىزدى قالاي قارسى الۋ مۇمكىندىگى بارىن ۇيرەتەمىز، كەڭەس بەرەمىز. ءقازىر قيمىلداپ جاتىرمىز، ءبىراق ءار ارەكەتتى جۇرتقا جايىپ مەزى قىلعىمىز جوق. تالپىنىس پەن بىلەك بىلدىرگەندەرگە قۇشاق جايا ۇمتىلامىز.

ال، جۇمىس اليانس قۇرۋدان باستالىپ كەتتى. باستىسى ەلدە قوزعالىس پەن سۇرانىس تۋۋى ارقىلى بۇل كلۋبتىڭ جۇمىسى كورىنەدى. بيلىككە ىقپال ەتۋدەن كورىنەدى. ەگەر ءبىزدىڭ باستامانى جەر-جەردە بيلىك قولعا الىپ جاتسا، وندا اليانستىڭ شارۋاسى بيلىككە اۋىستى دەگەن ءسوز، بۇل - ءبىزدىڭ باستى مۇراتىمىز. وندا بيلىككە مىڭ دا ءبىر العىس ايتىپ، ءىستىڭ بارىسىن بايقاپ قانا وتىرا بەرەمىز. ايتپەسە، قولدان كەلگەن اسەر مەن ىقپالدى جاساي بەرەمىز، جاساي بەرەمىز. قوعامدىق توپ بولعاندىقتان، ەشكىمنىڭ قولىنا ۇستاتا سالاتىن بىردەڭە بولادى دەپ ۋادە بەرە المايمىز. ءبىراق كەيبىر سۋرەتشىلەر، مىسالى، اڭساعان مۇستافا، باستاپ قۇتپاراق (وتكرىتكا) سۋرەتتەرىن جازۋدا. ەندىگى ءسوز سوعان قارجى سالاتىن بيزنەسمەندەردە.

بۇل – بيزنەس-جوبا ەمەس، اقشا بولسا، بىرنەشە جوباعا اينالاتىن ۇلتتىق پروگرامما. ءبىراق اقشا تابۋ جولدارى بار. ناۋرىزعا ينۆەستيسيا – قازاق ەلىنە ينۆەستيسيا جانە بۇدان ەشكىم ۇتىلمايدى، سەبەبى، حالقىمىز جىلدان جىلعا ۇلتتىق قۇندىلىقتارعا دەن قويا باستادى. بۇعان جالپىتۇركىلىك بىرلىكتىڭ دە باس كوتەرە باستاعانىن قوسساق، ايتارلىقتاي كاسىپ كوزى بولاتىنى بايقالادى.  شىن مانىندە بۇل -  حالىقتىق باستاما، مەملەكەتتىڭ مىندەتىن ازاماتتار ءوز يىعىنا الىپ وتىرعان قوعامدىق كلۋب قانا! ءبىرشاما ازاماتتار ءوز ويلارىن جۇزەگە اسىرعىسى كەلەدى، ونىڭ ءبارىن اشىپ ايتا بەرۋگە بولمايدى، ناقتى رەسۋرس بايقالعاندا عانا جۇرتپەن اشىق بولىسۋگە بولادى.

ازىرگە ءبىز ءبىر ءبىرىمىزدى سۇيەيمىز. ۇلتتىق قۇندىلىقتىڭ قادىرى مەن سۇرانىسىن وسىلاي ارتتىرامىز. سوسىن بيلىك امالسىز بۇعان باس بۇراتىن بولادى.

- شارانىڭ ومىرشەڭدىگى  قانداي دەپ ويلايسىز؟

-بۇنىڭ ومىرشەڭدىگى ناۋرىزدى قازاقتان باسقا، قازاقستاندىقتاردىڭ سۇيىكتى مەرەكەسىنە اينالۋىمەن، اتريبۋتتارىنىڭ قالىپتاسۋىمەن، ءداستۇرىنىڭ ساحنالىق سيپاتتان جانۇيالىق، قوعامدىق سيپاتقا اينالۋىمەن كورىنىس تاباتىن بولادى. ول ءبىر جىلدىڭ شارۋاسى ەمەس.

-  سۇحباتىڭىزعا راقمەت!

سۇحباتتاسقان جانيا ابدىبەك