Danıar Eleýsinov Batys Qazaqstan oblysy, Qaztalovka aýdany, Berezıno aýylynda dúnıege kelgen. Halyqaralyq deńgeıdegi sport sheberi, Qazaqstannyń birneshe dúrkin chempıony, jastar arasyndaǵy álem chempıonatynyń fınalısti (Meksıka, 2008 j.), Qazaqstan jastar oıynynyń chempıony (2009 j.), QR chempıony (2010 j.), Gýanchjoýdaǵy Azıa oıyndarynyń chempıony (2010 j.), olımpıadalyq kvalıfıkasıalyq qurlyqaralyq týrnırdiń jeńimpazy (2012), QR-2012 Kýbogynyń jeńimpazy, (2016 j.) Rıo Olımpıadasynyń «Altyn medal» ıegeri.
— Siz qazaq eline ǵana emes, barsha álem jurtshylyǵyna tanys jansyz. Kópshilik jandarǵa sizdiń jeke ómirińiz qyzyqty ekeni jasyryn emes. Ózińiz jaıly, ómirińizde bolyp jatqan jańalyqtardy aıtyp ketseńiz?
— Men bokspen osynda aınalystym. Toǵyz jasymnan rıngte júrmin, odan beri 16 jyl ótti. Árdaıym sportqa jaqyn júrdim, mekteptegi sportty estafetalar men marafondarǵa qatysyp, basketbol, fýtbol oınadym. Qazaq-orys ádebıetin jaqsy kórdim. Mánerlep oqýdan orys jáne qazaq tilderinen konkýrstarǵa qatysyp, árdaıym birinshi oryndardy ıelenetinmin. Biraq, sońǵy qatysqan kezimde osyǵan deıin talaı oryn alǵansyń dep birinshi oryndy bermedi. Mundaı áreket shynyn aıtsam maǵan asa unamady. Sebebi ózim laıyqty bolyp turǵan ornymdy ıelene almadym. Onda da saıasattyń qatysy boldy. «Sen talaı márte oryn alǵansyń, endi basqa adam alýy kerek» degen soń, men sport salasyn tańdap kettim. Mektepte óte belsendi boldym. Barlyq qoǵamdyq is-sharalarǵa qatystatynmyn.
Qazaq Agro Tehnıkalyq Ýnıversıtetinde oqýymdy aıaqtadym, áskerde boldym. Qazir otbasyly adammyn, ózimniń súıikti isim bokspen aınalysamyn. Men úshin birinshi kezekte otbasym. Aldymen bir jaratýshyǵa, sosyn baryp ózimen senemin! «Ata-babalaryńnyń arýaqtary úshin» dep Allaǵa serik qosatyndardy unatpaımyn. Ózimizdiń durys ıslam dinin qoldaımyn. Qazaq dástúrleriniń barlyǵyn bilmesem de, ıslamǵa qarsy kelmeıtinderin ustanýǵa tyrysamyn. Adam úshin otbasynan artyq eshteńe joq dep bilemin. Sport salasynda osy jetken jetistigimmen toqtap qalǵym kelmeıdi. Potensıalym jetkilikti, boıymdaǵy bar kúsh-qýatymdy sarqyp, eńbek etýdi jalǵastyramyn.
— 2017 jylǵa degen josparlaryńyz qandaı?
— Ázirshe naqty josparlardy bilmeımin. Ákem ekeýmiz oılanyp, bir sheshimge kelemiz. Kelesi jylǵa Qazaqstan Boks Federasıasy bizge bir jylǵa laıyqty demalys berdi. Árıne jarystarǵa shyǵyp turatyn bolamyz, biraq negizgilerine shyqpaımyz, biz Qazaqstan Chempıonattyǵynan bosatyldyq.
— Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbegi sińgen sport sheberi ekenińizdi bilemiz, biraq keı derekterde sizdi Halyqaralyq sport sheberi dep qoıǵan. Osy jaıynda ózińizdiń jaýabyńyzdy bilsek?
— Men halyqaralyq dárejedegi sport sheberi emespin. Men Qazaqstannyń eńbegi sińgen sportshysymyn. Men normatıvterdiń bárin baıaǵyda oryndap tastaǵanmyn. Nege meni kópshilik áli kúnge deıin halyqaralyq sport klasstyń sheberi dep oılaıtynyn bilmeımin. Men 2014 jyldan beri elimizdiń eńbegi sińgen sport sheberimin.
— Danıar, sizge memlekettik qyzmet usynyp, laýazymy bar sheneýnik bolsańyz eń aldymen elińiz úshin ne ister edińiz?
— Maǵan laýazymdy qyzmet usynsa qaı salada bolmasyn men sport mádenıetin damytatyn edim. Sebebi maǵan óz salam jaqynyraq.
— Siz tanymal adamsyz. Elimizdiń jastary sizgi úlgi tutyp, kýmır sanaıdy. Qazirgi qazaq jastarynyń qandaı áreketterine kóńilińiz tolmaıdy? Olarǵa qalaı áser eter edińiz?
— Jaman jaqtaryn bilmeımin. Qazirgi zamannyń jastary sportpen aınalysýdy sánge aınaldyrdy. Olar úshin syra iship, qoldaryna temeki qystyrý maqtan emes. Fıtnes- klýbtarǵa baryp, saıabaqtarda jattyǵyp júrgen jastardy kóp kezdestiremin. Sondyqtan úkimet tarapynan jastardyń salaýatty ómir saltyn ustanýyna barlyq jaǵdaı jasalyp jatyr dep oılaımyn.
—Búgingi tańda qazaq jigitteriniń jaýapkershiliginiń tómen ekeni jıi aıtylyp júr. Jastar arasynda alfonstardyń da qaptap ketkeni jasyryn emes. Nege qazaq jigitteri usaqtalyp bara jatyr?
— Mundaı provokasıalyq suraqtaryńyzben men kelispeımin. Meniń aınalamda ondaı jigitter bolmaǵandyqtan, óz basym jigitterdi usaqtalyp ketti dep oılamaımyn. Múmkin azdy-kópti alfonstar bar shyǵar, olardy asa kóp dep oılamaımyn. Men aralasyp júrgen jigitterdiń barshasy otbasyn asyrap júrgen jaýapty jigitter.
— Aılyǵyńyzdy úlken kólemde ósirip, bokser retinde ózge eldiń namysyn qorǵaý úshin shaqyrsa, óz kelisimińizdi berer me edińiz?
— Joq, eshqashan kelisimimdi bermeımin. Qansha aqsha berse de, otanymdy satý meniń tarapymnan opasyzdyq bolar edi. Meniń qanym qazaq, osy topyraqta óstim. Kásibı boksqa ótken kúnde de Qanat Islam men Gena sıaqty óz baıraǵymdy alyp, rıngke qazaqtyń shapanymen shyǵar edim.
— Danıar, qazirgi jastarymyzdy patrıot dep sanaısyz ba? Álde kópshiligi rýhanı qundylyqtardy materıaldy qundylyqpen almastyryp aldy ma?
Bárin bolmasa da, kópshiligin patrıot dep sanaımyn. Úkimet tarapynan olardyń patrıot bolýlaryna barlyq jaǵdaı jasalynyp jatyr. Keıbir eli úshin alańdamaıtyn jastarǵa batystyń yqpaly áser etip jatqan bolar.
— Áńgimeńizge rahmet!
Suhbattasqan: Aıjan Qalıeva
Pikir qaldyrý