Ár eldiń jazylmaǵan zańy men dástúrleri bolady. Biraq, Indıa – eń erekshe jáne basqa álemnen qupıalaryn jasyrýshy jumbaq memleket. Bul jerde áli kúnge deıin adam saýdasymen aınalysady, esirtki qoldana otyryp, Qudaılaryna mantra oqıdy, al ómir boıy turyp turatyn monahtardy da tek osy elden kóre alasyz.
Úndistan – ár túrli keraǵarlyqtyń memleketi, bul týraly ár saıahatshy biledi.
Quldyq – ómir súrý úshin
Bizdiń qazirgi tanymymyzda bul sóz qoldanylmaıdy. Alaıda qarapaıym adamǵa jumysqa turý qanshalyqty mańyzdy bolsa, bul jaqtaǵy myńdaǵan adamdar úshin quldyqqa salyný sonshalyqty mańyzdy. Kóbine mundaı adamdar – tiri qalý úshin kúresetin, qulsatarlar bolmasa, ashtyq pen aýrýdan óletin kishkentaı balalar.
Jetim qalǵan kóptegen balalar birneshe myń kılometrdy ózdigimen ótkerip, qul satatyn bazarǵa qaraı jol júredi. Ol jaqta olardy baǵalap, jaǵdaıy bar adamdar satyp alady.
Qalanyń las aýdandary ózderiniń eń qorqynyshty qupıalaryn syrt kózden tasa ustaıdy. Kedeılik pen las jerden arylý múmkin emes jaǵdaıda, saýda óristeı bastaıdy – adam saýdasy. Basty jáne jalǵyz taýar kózi– adam, bala saýdasy.
Bular Úndistannyń ártúrli shtattary men Nepal aımaqtarynan ashtyq pen epıdemıadan, júgensizdik pen qýańshylyqtan qutylý úshin qashyp kelgen balalar.Olarǵa ómir boıy jalshy bolý jazylǵan. Uldar satyp alýshylarǵa kúshi men shıraqtylyǵyn kórsetedi, al buǵanasy qatpaǵan qyzdar úlkenderdiń bıi arqyly áıelderdiń bar sulýlyǵyn kórsetýge talpynady. Taýardyń jartysy Úndistanda qalsa, jartysy Arab Ámirligine, Kýveıtqa jáne Parsy shyǵanaǵyndaǵy basqa elderge jiberiledi.
Bul adamgershilikke jat ashshy shyndyqtyń negizi qyzdar men uldar áli de tiri ekeninen turady. Óıtkeni bulardyń árqaısysyna azapty ólimmen qaıtys bolatyn júzdegen balalar keledi. Óz yrqymen quldyqqa salynýdan basqa Úndistanda zorlyqpen quldyqqa májbúrleý úshin balalardy urlaý da órship tur. Olardyń kóbi qyzdar.
Qarasorany jaratýshy qudaı – Bým, Shıva
Úndistanda júrip, jalǵyz nemese top qurǵan adamdardyń jınalysyn kórýge bolady. Qudaıǵa arnap mantra oqyp jatyp, temeki ıisine uqsas tútikshelerdi shegip otyrady.
Bular Shıv qudaıyn pir tutatyn shıvaıttar men shaıvtar. Onyń mundaı erýshileri, sondaı-aq, Shıv ǵıbadathanasynyń din qyzmetkerleri qarasorany kún saıyn qoldanady.
Úndistandyq Shıv qudaıy – ejelgi dinı bolmys, qıratýshy men jaratýshynyń qudaıy. Ańyz boıynsha, tańǵajaıyp qus Shıvke qarasoranyń japyraqshasyn ákelip beredi. Qoldanǵan soń, adamdardyń ıgiligi úshin, adamdardy raqatqa bóleý úshin bul ósimdikti Jerge túsirýge buıryq beredi. Qarasorany shıvaızm ǵana emes, Tantra men Vıshna qudaılardyń erýshileri de qoldanyp keledi. Bul dinı ǵuryptar Úndistannyń basqa aımaqtarynda da órken jaıǵan.
Úndistanda marıhýana shegý úshin arnaıy rásimder bar. Barlyq qatysýshylar chıllým men chılım dep atalatyn arnaıy tútiksheler arqyly narkotıkalyq tútindi kezek-kezek tartyp alady. Chıllýmdy shekpeı turyp, qarasorany jaratqany úshin Shıvany madaqtaıtyn mantralar aıtylady: «Bým býlınat sab kı sat, bým Shıva, bým Shankara, bým!» Jáne munyń basqa da rásimderi bar. Olardyń maǵynasyn shıvaıttardyń ózderi ǵana biledi. Marıhýana bul elde zańdastyrylmaǵan, alaıda shaıvtar da, basqa da áýesqoılar memleket tarapynan eshqandaı qýǵynǵa ushyramaıdy.
Úndistanda marıhýanadan basqa psıhotropty esirtkilerdi arzan baǵada kósheler men ataqty transty keshterde ońaı qolǵa túsirýge bolady. Transty keshter kóbinese Goa shtatynda ótedi. Ony jergilikti polıseılermen qomaqty aqshaǵa kelisip ótkizedi. Mundaı saýyq keshti ótkizetin adamdar beıresmı túrdegi, hıppı men frıkı kıimindegi adamdar. Olar túni boıy gıpnostıkalyq transty áýenderge bıleıdi. Demalý orny retinde matrastar qarastyrylǵan. Ol jerde úndistandyq ájeıler sháı qaınatyp, dámdeýish qosylǵan sháı satady. Keshti shybynjut túrindegi sýretter, basqa planetalyq bolmystar árleıdi.
Ómir boıy turyp turý
Álemde túrli tyıymdar men senimder bar. Olardyń basty maqsaty – rýhanı sergektik tabý. Úndistandaǵy turyp turatyn monahtardyń senimi berik bolǵanymen, azapqa toly. Antty qabyldaǵan monah ómir boıy vrıkasan keıpinde turyp turýy qajet, ıaǵnı aǵash sıaqty – únemi túzý. Tabıǵatpen bulaı taıtalasý monahtyń aıaǵyn isindirip jiberýge ákeledi. Kóp jyldan keıin aıaǵy jińishkelenip, qurǵaqtana bastaıdy. Qartaıǵan jáne hal ústindegi aǵash sıaqty. Turyp turatyn monahtar da dál solaı. Olar turyp tamaq jeıdi, turyp sháı ishedi, turyp jalbarynady, turyp án aıtady, tipti, turyp dáret syndyrady. Uıyqtaǵan kezde qulap qalmaý úshin olar tiginen ustap turatyn baý tartyp qoıady.
Turatyn monahtardyń senimin ustanýshy álem boıynsha birneshe júz adamdardy ǵana qamtıdy. Olardyń kóbisi Úndistanda jáne kóp bóligi Mýmbaıdaǵy turatyn monahtardyń ǵıbadathanasynda. Bul ǵıbadathana óte kóp jyldan beri bar, alaıda munda kelýshilerdiń kóbisi bul ǵıbadathanany bile bermeıdi. Bilse de, kóbisiniń kelýge jáne kórýge qulqy bolmaıdy. Bul ǵıbadathanaǵa kelýdiń ózi naǵyz azap. Bul jer beınet pen qasiretke toly. Óz-ózderiniń janyn qınaǵan monahtarǵa qaraý qıyn. Aıaqtarynyń qalpy ózgerip, túrli jaralarǵa aınalǵan. Tipti, saýsaqtaryn áreń kóresiń. Tek azdaǵan monahtar ǵana kóp jyldar boıǵy syndardan ótip, aıaǵy jińishkelip qalatyn kezeńge jetken. Mundaı jaǵdaıda adamǵa tipti bir-eki qadam jasaýdyń ózi muń bolyp qalady. Bir ornynda máńgi turatyn aǵash beınesi oryndaldy.
Úndistandaǵy turyp turatyn monahtardyń mádenıetinde de marıhýanany úzdiksiz qoldanady. Ol janyn qınaǵan azappen kúresýge kómektesedi. Sonymen qatar, turyp turatyn monahtar ár sekýnd saıyn eshqashan basylmaıtyn aýrýdy, azapty sezedi. Bul olardyń saýsaqtarynan, ári-beri jaı terbelgen qozǵalystarynan bilinedi. Aıaqtan aıaqqa aýysý úshin monahtar aýyr azapty basynan keshiredi, alaıda olar ómirlik bıin endi toqtata almaıdy.
Tórt jyldan keıin úzdiksiz turyp turǵannan keıin monah Hareshvarı laýazymyn alady jáne burynǵy ómirine qaıta orala alady. Alaıda bulaı «qaıtyp ketý» eshqashan bolmaıdy. Bul úlken jumbaq jáne tylsym qubylys. Senim úshin ózin azapqa qıǵan adam osy senim zańdary boıynsha qaıta erkin adam bolady, biraq óziniń ornyn tastap ketpeıdi. Múmkin, monah erte me, kesh pe, óziniń ýádesiniń aldynda shattyq pen sergektik taýyp, Álemmen birge baqyt tabatyn shyǵar?
Aýdarǵan: Maral Shaıhy
