Áýeli «merekeniń» ataýynyń ózi durys emes. Shyn máninde kimniń jeńgeni, kimniń jeńilgeni bárimizge aıan. Ekonomıkalyq, demokratıalyq, gýmanısik qundylyqtar jaǵynan Reseı jeńdim deıtin memleketinen kóp artta qaldy. Jalǵyz mysal: Pýtın mingen kólikke qarańyz, nemis markasy Mersedes pen Volkswagen. VW kóligi qalaı shyǵarylyp edi, qanisher Stalınmen soǵysqan Adolf Gıtlerdiń tikeleı buıryǵymen óndirilgen «Volks-Wagen» («halyqtyń kóligi»). Búginde álemdegi eń úlken avtokonsernge aınalǵan. Volkswagen Adolf Gıtler, Iakob Verlın jáne Ferdınand Porshe úsheýi aqyldasyp sheshe salǵan «halyqqa arnalǵan», 1000 reıhsmaroktan qymbat bolmaýǵa tıis kólikten nemis halqy ǵana emes álem ıgilik kórdi dese artyq emes. 
Ataýly datanyń bizge qatysy. Iá, sol kezdegi saıası sebeppen qazaqstandyqtar da soǵysqa qatysty. Ajal qushqan 600 myńnan astam otandasty aıtpaǵanda ash ishegi jabysyp, asqazany as kórmeı 16 saǵattap jumys istegen «tyl» qurbandary qanshama?! Soǵystan tiri kelip, «nemistiń tyńshysy» atanyp, Sibirde tegin jumysshy bop kete barǵan qanshama taǵdyr bar? Aıtsań aýyr áńgime... 

BUU-nyń 2004 jylǵy 22 qarashadaǵy rezolúsıasyna saı «Jeńis merekesi» atalǵan data 8-9 mamyrdy(Kapıtýlásıaǵa qol qoıylǵan ýaqyt Máskeý ýaqytymen 9 mamyr túngi bir. Reıms jergilikti ýaqytymen 8 mamyr keshki 11) «Ekinshi dúnıejúzilik soǵys qurbandaryn eske alý kúni» retinde qaıta ataýdy usynamyn. Bul álde bir bılik taptarynyń múddesi úshin soǵysta qaza tapqan 60 mıllıonnan astam adamnyń rýhy aldynda ádil bolar edi.
Kapıtýlásıadan SSSR-diń Germanıadan alǵan ótemin odaqtas respýblıkalarǵa bólip bergenine kúmánim bar. 
Soǵysta keýdesin oqqa tosyp kelip, aramyzda júrgen ataılarǵa sheksiz qurmetpen! 

Qamshyger: Nurǵalı NURTAI