QAZAQSTANDA TURATYN ULT PEN ETNOSTARDYŃ ÚLESİ (2016 J.)

/uploads/thumbnail/20170710060833369_small.jpg

 

Qazaqstandaǵy 2016 jylǵy kórsetkish boıynsha halyq sany 18 mıllıonǵa jaqyndaǵan. Onyń 12 mıllıony qazaqtar, ári Qazaqstanda jan sany 100 myńnan asatyn 8 etnos ómir súredi. Bul týraly Statısıka komıtetiniń Qamshy aqparattyq agenttiginiń saýalyna bergen jaýabynda belgili boldy.  Statısıka komıtetinen agenttik «Qazaqstanda turyp jatqan etnostar tizimi men olardyń jan sany úlesin» suraǵan bolatyn.   

Statısıka komıteti tóraǵasy Q. Orynhanov qaıtarǵan jaýap hatta Qazaqstannyń 2016 jylǵy demografıalyq kórsetkishteri qosa berilgen. Oǵan saı Qazaqstanda turatyn jan sany eń kóp etnos orystar. Olar Qazaqstan halqynyń 20,1 paıyzyn quraıdy.

Sáıkesinshe ózbekter 3,1, ýkraındar 1,58, uıǵyrlar 1,45, tatarlar 1,13, nemister 1 paıyzdy qurasa, qalǵan etnostar jan sany halyq sanynyń 1 paıyzyna jetpeıdi. 2009 jylǵy halyq sanaǵy kórsetkishine saı, jan sany halyqtyń 1 paıyzynan asatyn qazaq ultynan basqa 8 etnos bolsa, 2016 jylǵy kórsetkish boıynsha 6 etnos jekeleı 1 paıyzdan asady. Sonymen qatar, 2009 jylǵy sanaqqa saı 22 etnostyń jan sany 10 myńnan asatyn bolsa, 2016 jyly bul kórsetkishti tek 17 etnos kórsetip tur.

Belgili bolǵandaı, ótken jyly 35 myń adam respýblıka aýmaǵynan kóship ketken. Sáıkesinshe elge kelip irge tepkender sany 13670 adamdy quraıdy. Alaıda, buǵan deıin Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi  2016 jyly 16 myń 417 otbasy nemese 33 myń 754 etnıkalyq qazaq tarıhı Otanyna qaıta oralyp, oralman mártebesin aldy, — dep habarlaǵan edi.

Qazaqstandaǵy etnostardyń mádenıetin kórkeıtý, ulttyq saıasatty iske asyrý, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy qoǵamdyq-saıası turaqtylyqty qamtamasyz etý, memlekettik jáne azamattyq qoǵam ınstıtýttarynyń etnosaralyq qatynastar salasyndaǵy ózara is-qımylynyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda 1995 jylǵy 1 naýryzda Qazaqstan halqy Assambleıasyn Memleket basshysy janyndaǵy konsýltatıvti-keńesshi organ mártebesimen qurylǵan bolatyn. 2007 jylǵy mamyr aıynda Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýsıasyna birqatar ózgerister engizildi. Qazaqstan halqy Assambleıasyna konstıtýsıalyq mártebe berildi, ol QR Parlamenti Májilisine toǵyz depýtat saılaý quqyǵyna ıe boldy.

Esterińizge salsaq, 2009 jylǵy halyq sanaǵy boıynsha Qazaqstanda resmı tirkelgen etnostar tómendegideı bolatyn.

1. Qazaqtar - 9 540 806

2. Orystar - 3 869 661

3. Ózbekter - 463 381

4. Ýkraıyndar - 422 680

5. Uıǵyrlar - 241 946

6. Tatarlar - 226 803

7. Nemister  - 220 975

8. Kárister - 103 931

9. Ázirbaıjandar - 93 972

10. Belorýstar -  87 090

11. Túrikter - 89 083

12. Dungandar - 49 605

13. Poláktar - 39 869

14. Kúrdter - 39 660

15. Sheshender-  36 555

16. Tájikter - 34 296

17. Qyrǵyzdar - 20 931

18. Bashqurttar - 20 323

19. Ingýshter - 17 849

20. Moldavandar  - 17 380

21. Armándar - 15 127

22. Grekter  - 11 310

23. Mordvalar - 10 864

24. Chývashtar - 9139

25. Ýdmýrttar-  7540

26. Bolgarlar - 6222

27. Lıtvandar - 6183

28. Grýzınder - 5774

29. Qaraqalpaqtar - 5593

30. Marıılar - 5584

31. Syǵandar - 5207

32. Lezgınder - 4643

33. Evreıler - 4068

34. Qytaılar - 3961

35. Parsylar - 3517

36. Túrkimender - 2129

37. Balqarlar - 2107

38. Úndistan jáne Pákistan halyqtary - 1930

39. Osetınder -  1871

40. Latyshtar -  1421

41. Avarlar - 1417

42. Estondar-  1375

43. Qarashaılar - 1364

44. Qyrym tatarlary - 1044

45. Arabtar - 953

46. Darǵyndar - 944

47. Aýǵandyqtar-  821

48. Komı-permáktar - 761

49. Chehtar - 754

50. Mońǵoldar - 752

51. Qalmaqtar - 738

52. Qumyqtar -  734

53. Tvalar - 635

54. Gagaýzdar- 620

55. Adygaılar - 604

56. Rýmyndar - 597

57. Laktar 574

58. Býráttar - 537

59. Aǵylshyndar - 515

60. Vengrlar - 485

61. Altaılyqtar - 476

62. Fınder -  454

63. Noǵaılar - 438

64. Amerıkandyqtar - 436

65. Sahalar(ıakýtter) -  415

66. Italıandyqtar - 404

67. Chývandar - 388

68. Karelder - 365

69. Hakastar - 362

70. Tabasarandar - 345

71. Ýdınder - 342

72. Asıraıldikter - 338

73. Komıler - 288

74. Abhazdar - 214

75. Shorlar - 210

76. Cherkester - 176

77. Nenester - 176

78. Abazınder - 149

79. Agýldar - 137

80. Kabardınder - 98

81. Halha-mońǵoldar - 96

82. Kýbalyqtar - 95

83. Rýtýlder - 93

84. Dolgandar - 83

85. Koráktar - 76

86. Vetnamdyqtar - 67

87. Tatar - 66

88. Horvattar - 63

89. Serbter - 61

90. Avstrıalyqtar - 60

91. Slovaktar - 58

92. Ispandar - 57

93. Albandyqtar - 55

94. Fransýzdar - 51

95. Evrazıalyq evreıler - 50

96. Ýdegeıler - 49

97. Japondar - 46

98. Golandyqtar  - 45

99. Vepster - 43

100. Evankiler - 38

101. Belýjıler - 37

102. Grýzındikter - 35

103. Evender - 34

104. Taýlyq evreıler - 33

105. Hantylar - 31

106. Qyrymshaqtar  - 31

107. Tofalar - 30

108. Qaraıymdar - 29

109. Mansylar - 24

 

110. Sehýrlar  - 23

111. Chýkchalar -  22

112. Nanaılyqtar - 22

113. Ijorlar - 17

114. Aleýtter - 14

115. Nıvhıler - 10

116. Itelmender - 10

117. Enester - 9

118. Ketter - 9

119. Iýkagıler - 8

120. Orogtar  - 8

121. Dattyqtar - 7

122. Selkýptar - 4

123. Ýlıchter - 4

124. Nagıdalyqtar - 4

125. Saamdar - 3

126. Últtar - 2

127. Naganasandar - 2

128. Eskımostar - 2

129. Basqalary  -1357

Barlyǵy: 15 776 492 

Qatysty Maqalalar