Tarıhta taram – taram izi qalǵan, Sol izden dán daryǵan túzildi orman. Urpaqtan urpaq órbip elmiz búgin, Yrysy shalqyǵanǵa Qyzyr qorǵan. Ýaqyt artta qaldy shaqpaǵy lań, Zamana aman óttik atqaǵynan. Jigerdi muqaltpady syn-tospalar, Jurtpyz biz, endi mine,baq daryǵan. Bilgenge osy emes pe alǵa asqanym, Shaıqalmas endi múlde almas taǵym. Táýelsiz Otanymdy men qorǵaımyn, Namystyń janyp-janyp aldaspanyn. Munar kól, saǵymdy bel,shalqar dalam, Bolsynshy bári-bári – ortam aman. Dárıǵa dáýren ǵumyr úzilmesin, Sol úshin týǵan jerge qalqan bolam. El úshin qaırattansam tabalar kim? Jarqyndyq qanat jaısa joǵalar muń. Men búgin kóterilsem zańǵar kókke, Árýaǵy qoldaýynan Babalardyń!
2Tylsymǵa boılaı alar bar ma pende? Shóldeseń, dosym meniń,syrǵa shólde. Taǵy aıtsam: bulaq syndy jyrǵa shólde, Jaıylar jan-dúnıeńe nurǵa shólde. Jyr – shýaq,syr – shapaǵat,nur – qýat-ty, Jyldardyń aıtaryna túr qulaqty. Zamana kóshterinde tylsym basym, Jylǵa qýa ýaqytta jyljyp aqty. Aǵyndy adýyndy tusaý qaıda! Ǵasyrlar qustaı bolyp ushady alǵa. Atalar jol bosatsa urpaǵyna, Jas býyn boı aldyrmas tusalarǵa. Osylaı shirkin ómir jalǵasady, Býyndar keler-keter – almasady. Tarıhqa jańa paraq qosylady, Jalǵannyń jalǵandyǵy osydaǵy...
3El basynan san qıly zaman ótken, Sol zamannyń deregi biz sóz etken. Júz jyldyqtar toǵysy elge jetip, Baýyrlas el qataryn kóp ózgertken.
Bes júz elý jyl tolady handyǵyma, Han saılap el qosylǵan baıraǵyna. San myń jyl armany edi qol jetpegen, At jalyn tartyp mingen qazaǵyma. Saıasatyn eldiktiń bekem kúrmep, Tóre – qara til tapty tirlik kózdep. Aq nıet pen adaldyq bıik turdy, Qara bastyń bar qamyn eldik bılep. Yntymaǵy jarasqan ulys shyqqan, Úılesimdi san ulttyń shamyn jaqqan. Tatýlyq pen birligi jan súısintip, Týǵan eldiń shyraıyn gúl jaınatqan.
4Almas qylysh sýynbaǵan qynynda, Zaman ótken alasapyran burynda. Er jigitter tolarsaqtan qan keship, Arýlarym gúl taqpaǵan burymǵa. Salqar dala saýap surar pendeden, Arna salyp alǵan yryń – jyryńǵa . Ǵashyq júrek qana almaǵan shyrynǵa, Jarqyn kúnder túsip ketken jylymǵa. Aq saqaldy atalarda muń qalyń, Órý salmaı jas óskinder tulymǵa. Zaman ótken kımeshekti ájeler, Jeli tartpaı qınalǵan kóp qulynǵa. Zaman ótken, alaǵaı da bulaǵaı, Qabarǵanda bult astynan týar aı. Eldik murat alǵa shyqqan tý alyp, Qan tirshilik qashqan sonda tyraǵaı. Sóıtip, sóıtip, shańyraǵy jurtymnyń, Shaıqalǵanmen qalǵan bir sát qulamaı. Ulttyq rýhtyń bıiktigin kór sodan, Shapqyndardan kezde halyq sharshaǵan. Handyǵymnyń qabyrǵasy nyqtanyp, Óz birligin bekitipti barsha jan. Dál osylaı halqym meniń jetipti, Uly degen elge kópten ańsaǵan. Uly murat, uly arman – tym tátti, Jetildi jurt alasartpaı suńǵaqty. Oıdan kúlki úzilmese kúni – tún , Qyrda malym egiz týyp jyrǵapty. Sóıtip, sóıtip, uly qazaq dalasy, Shomylypty beıbit shaqqa shýaqty. Joǵalǵan soń zar ýaqyt dóńbegi, Belgili ǵoı balaýsanyń ónbegi. Jańa reńge boıalypty dúnıe, Kótere alǵan shaqta salmaq sengeni. Munyń bári, bile-bilseń aǵaıyn, Han Kereı men Áz Jánibek eńbegi!
5Shúkir delik qudaıǵa dármen bergen, Qalyń elim tuǵyrym qoldap júrgen. Alla bergen qasıet qonǵan eren, Aqsúıekten sadaǵyn saǵymǵa ilgen, Qasym hannyń kezinen naıza ushymen, Shekara bar qazaqqa syzyp bergen. Qıyndyqtan qashan da, Jigit bolsań bezinbe! Asýlardan asarda, Ot ushqyndar kózinde. Salmaq sala biletin, Qara tastaı tózimge. El senimi aqtalǵan, Salqam Jáńgir hanymen, Haqnazar han kezinde. Handar ótken ilese, Zaman kóshpen úndese. Bılik tizgin ustaǵan, Han Táýekel, Esim han, Eldik iste is qylǵan, El – jurtymen kelise.
6Bıler aıtqan bıik sóz handaryna, Han qabyldar múltiksiz oı bazyna. El atynan til qatqan tike sóılep, Sóz máıegi qun jetpes shyn qazyna :
- El bıleseń ish toly baýyr bolsyn,
Arqań tesik kónbisti jaýyr bolsyn. Qulaǵyńnyń túbinde sybyr tursyn, Orda jaıdyń syrtynda dúbir tursyn, Naqty osyǵan shydasań el ustarsyń.... Degen sózin ár bılik jalǵap tursyn.
7Handyq jolda halqyna bolyp tanys, Áz Táýke han ornatqan tyń baılanys. Jeti Jarǵy jarasqan bıligimen, Ádildikten aınymas nyq qoldanys Abylaıdyń aıdyny asyp turǵan, Qalyń qazaq moıyndap bılik qurǵan. Dos pen qastyń ózgeshe tilin taýyp, Mártebeli isterge moıyn burǵan.
8Týǵan elge tynyshtyq kez oralǵan, Aıdyn shalqar,kók belder nur oranǵan. El jadyrap urpaǵy otaý quryp, Ár aýylda toı dýman án shyrqalǵan. Shaǵaladaı aq shańqan aýyl qonyp, Jibek jolyn jaǵalaı el jaılaǵan Shashqan dúrdeı dalaǵa shyraı enip, Batyr bilek jigitter ań aýlaǵan. Yntymaqqa birlik pen jalaý taqqan, Tentegin de jón qylar oraı tapqan. Ertegideı el aıtar toılar jasap, Qazaǵymnyń kóńili shalqyp jatqan. Saǵynyshtaı sol kezden bári dastan, Sheksiz dala, kók beles, ashyq aspan. Jyr qyp aıtsa kún túni esh taýsylmas, Kóńil darıa kól kósir ótti zaman.
9Derbes eldik jalǵasty talaı ǵasyr, Daýyl soqqan dalamda san syr jatyr. Atty jaýǵa tepkiden azat bolyp, Kózin jumdy keńesten sonsha baýyr? Jón bermedi keńes kez esh qazaqqa, Atyp, aıdap, madaqtap san mazaqta. Soǵys órti sharpyǵan jan az emes, Qaza taýyp qalǵan da kóp sol jaqta. Jaǵalasty jaýmen el, qanda keshti, Tyń kótertip, uran sap, malshy etti. Raketaǵa máz qylsa malaqaı ata, Geptılden de kóp zardap elge ótti.
10Týǵan jerim , baıtaǵym, abyz dalam, Sar dalamnyń ár tusy ańyz ǵalam. Júrek qozǵar áýelep sazdy jyrmen, Kúıin tyńdap,zar estip júdep qalam. Jaýdy jeńip jer qylyp ótken jyldar, Jalǵas tapqan ara-tura sheginis bar. Aıdy aspan shyǵaryp jeńis toılap, Ókinish pen kúıinish kóp san jaılar.
11Jańardy kún táýelsiz tań shapaǵy, Nur jamyldy qazaqtyń bar atyraby. Baqytty kún aıasynda kúlip- oınap, Shat-shadyman jaınaǵan ata urpaǵy Jarqyn kúnge erteńi zor elim shat, Jaltaǵy joq sát kúnde qadam alshaq. Úmit bolǵan jan qıyp osy nurly shaq, Jelbiretken kók týdy bul – Bolashaq .
12Beıbit kún aıasynda týdy dastan, Jyrladym týǵan eldi áýel bastan. Balasy talaı eldiń basyn qosqan, Álemdi tań qaldyrǵan Qazaqstan. Jaqsylyq janymyzǵa jaqyn keldi, Jaqyn kelgen sol kúnge el keneldi. El bastaǵan basshymyz ol – Nursultan, Týǵan jer nury tasqan Qazaqstan.
22.11.2014 jyl
Islam Mıashuly Amanov Jańaarqa aýdanynyń týmasy, 1948 jyly týǵan, zeınetker.Eńbek jolynda san salada basshylyq qyzmette bolǵan. Atap aıtqanda, aýdandyq DOSAAF komıtetiniń tóraǵasy, maı zaýytynyń bastyǵy, aýdandyq kásipodaq komıteti men partıa komıtetiniń nusqaýshysy , aýdandyq saqtandyrý mekemesiniń bastyǵy, salyq komıtetiniń bas salyq ınspektory, «Aláns bank» AQ fılıaly aýdandyq bólimshesiniń bastyǵy jáne aýdandyq kásipkerlik bóliminiń qyzmetkeri mindetterin atqarǵan. Ótken 2013 jyly «Nıaz batyr nemese urpaq sabaqtastyǵy» týraly jyr dastany men «Baýyrnama» atty shejirelik derekterdi qamtyǵan kitaptary baspadan shyqqan.