El aldynda súıkimi ketip, Elbasydan sóz estise de, beti búlk etpeıtin, jyly oryntaǵynda miz baqpastan otyra beretin shendiler bar. Biri prezıdenttiń synyna ushyrap masqarasy shyqsa, endi biri halyqtyń kóńilin taba almady. Alaıda eshbiriniń óz erkimen qyzmetten bas tartqysy joq. Osyǵan oraı Qamshy.kz aqparat agenttigi «betin tilse, qan shyqpaıtyn» sheneýnikterdiń tizimin jasap kórdi.
Erlan Saǵadıev 2016 jyldyń aqpanynan bastap bilim jáne ǵylym mınıstri qyzmetin atqaryp keledi. Buǵan deıin onyń bilim salasyna baılanysty jańa reformasy tek halyq arasynda ǵana emes, qoǵam belsendileri arasynda da qyzý talqylanǵan. Erlan Saǵadıevtiń bilim reformasyn Bekbolat Tileýhan men Muhtar Taıjan qatty synǵa alyp, ashyq pikirtalasqa da shaqyrǵan bolatyn.
Erlan Saǵadıev ǵasyrlyq tarıhy bar «Álippeniń» ataýy men formasyn ózgertip, «Saýat ashý» dep ataǵan bolatyn. Qazaq oqýshylarynyń saýat ashýyna septigin tıgizgisi keletin Erlan myrza áli kúnge deıin qazaqsha «ejiktep» sóıleıdi. Qazaq tiline saýatsyz mınıstr bilim men ǵylymdy damytady degenge senbeıtinder kóp. Alaıda Saǵadıev myńdaǵan synı pikirdi elemeı, óziniń reformasyn áli de jalǵastyryp jatyr.
Zaǵıpa Balıeva. Bala quqyqtary jónindegi ýákildiń esimin el aýzynan jıi estıtin boldyq. Onyń basty sebebi – OQO Saryaǵash aýdany Abaı aýylynda turatyn 7 jastaǵy balanyń oqıǵasy. 1-synypta oqıtyn oqýshyny ózinen 6-7 jas úlken tórt oqýshy 5 aı boıy zorlap kelgen kórinedi. Atalmysh másele Zaǵıpa Balıeva aralasqaly múlde shıelenisip ketti. Qoǵam belsendileri Zaǵıpa Balıevany isti ym-shyńsyz japqysy keletinin aıtyp aıyptady. Tipti keı belsendiler Balıevanyń otstavkaǵa ketýin talap etti.
Sonymen birge osy iske qatysy bar Seltanovtar men Balıevanyń buryn qyzmettes bolǵany anyqtaldy. Taǵy bir aıta keterligi, 1-synyp oqýshysyn zorlady degen jetkinshek, sol mekteptiń dırektory, aýdandyq máslıhat depýtaty, jábir kórdim degen balaǵa alǵash tekseris júrgizgen dáriger-ýrolog, OQO İİD krımınaldy polısıa bastyǵy – barlyǵy da Seltanovtar bolyp shyqty. İstiń aq-qarasy ázirge belgisiz. Alaıda Qurmanǵazy Músir men zańger Dinmuhammed Artyqov 7 jastaǵy balanyń «zorlanýyna» qatysty Seltanovtardyń qysym kórsetip jatqanyn málimdegen bolatyn.
Asqar Jumaǵalıev 2017 jyldyń tamyz aıynan bastap QR premer-mınıstriniń orynbasary qyzmetin atqaryp keledi. Bıyl aqpan aıyndaǵy úkimet otyrysynda Asqar Jumaǵalıev Elbasydan syn estigenderdiń qatarynda boldy. Sıfrlandyrý taqyrybyna baılanysty baıandama jasaǵan vıse-premer Asqar Jumaǵalıevti Elbasynyń ózi toqtatty.
«Eger sen jurtqa osylaı túsindirseń, kádimgi shopan men mehanızator túgili, bilimdi adamnyń ózi eshteńe uqpaıdy. Sondyqtan saýsaǵyńdy búgip turyp, óte qarapaıym tilmen jetkizýge tıissiń! Mysaly, medısınada adamnyń densaýlyǵyna qatysty nárseniń bári sanmen jazylady. Kez kelgen adam qandaı aýrýmen aýyrdy, ózin kim, qashan emdedi degen aqparatty lezde alýy kerek. Eń qarapaıym mysal – osy», - dep túsindirdi memleket basshysy. Nursultan Nazarbaevtyń pikirinshe, sıfrlandyrýdy mektepten bastap engizý kerek.
Qanat Bozymbaev. Byltyr halyq janar-jaǵarmaı beketterinde uzyn sonar kezekte turǵanda Qanat Bozymbaev: «Elimizde benzın tapshylyǵy joq», - dep aıdy aspanǵa shyǵardy. Keıin «benzın tapshylyǵy joıylyp, baǵa turaqtalady» dep qansha ýáde berse de, Úkimet basshysy Saǵyntaevtyń qatań eskertýi men Elbasynyń sógisinen qashyp qutyla almady. Tipti, ashýǵa býlyqqan premer-mınıstr Bozymbaevtyń orynbasaryn qyzmetinen qýǵan bolatyn. Alaıda araǵa biraz ýaqyt salyp prezıdent Bozymbaevqa jasaǵan sógisin qaıtaryp aldy. Biraq munaıǵa baı elimizde benzın tapshylyǵy áli kúnge deıin tolyq joıylmady. «Bir aınaldyrsa, shyr aınaldyrady» demekshi, aldaǵy egis naýqanynda da benzın qymbattaýy múmkin degen boljam bar. Al halyq aldyndaǵy ýádesin oryndamaǵan Qanat Bozymbaev jyly ornyn qımaı júrgen sıaqty.
Baqyt Sultanov Úkimet otyrysy kezinde Elbasydan «2» degen baǵa alǵan bolatyn. QR Qarjy mınıstrine Elbasy qatań eskertý jasady.
Úkimet otyrysy kezinde búdjettiń qarajatyn únemdeýge áli úırenbegen mınıstrge: «Biz – memlekettik qyzmetshilermiz. Adal qyzmet eteıik! Ol úshin ár tıyndy únemdep, ornymen qoldanaıyq. Sonda bul ispen men aınalysýym kerek pe? Sender aı qarap otyrsyńdar ma? Aqshany únemdeı alatyndarǵa ǵana berý kerek», - dep eskertti. Prezıdenttiń paıymdaýynsha, kadr saıasatynda da osyndaı ustanym bolýy qajet. Mysaly, qandaı da bir mınıstrlik, vedomstvo qyzmetshileriniń 10 paıyzyn qysqartsa, únemdelgen aqsha úzdik qyzmetkerdiń jalaqysyn kóbeıtýge jumsalǵany jón. «Al bizde qalaı? Qolyna qaryndash ustaǵan bir adam otyrady. Oǵan qaǵaz, ústel, kólik, tipti keıbirine qabyldaý bólmesi men hatshysyn qosa berý kerek», - dep mysalmen túsindirdi. Memleket basshysy elektrondyq deklarasıa jumysyn aqsatqany úshin de Baqyt Sultanovqa qatań eskertý jasady. «Saǵan eki ret eskerttim. Baıqa, úshinshisi qatty bolyp júrmesin!», - dedi N.Nazarbaev.
Sonymen, elimizde «otqa salsa janbaıtyn, sýǵa salsa batpaıtyn», jyly ornynan aırylmaý úshin ótirik ýáde berýden talmaıtyn shendiler kóp-aq. El men Elbasy olarǵa syn aıtýdan jalyqpaıdy, olar nátıjesiz jumys istep, joǵary jalaqyny qaltaǵa basýdan tanbaıdy. Áıteýir qyzmetin durys atqara almaı júrgenin moıyndap, óz erkimen ketkisi keletinderdiń ázirge qarasy kórinbeı tur.
Ásel Bolatqyzy
