Oblystyq tarıhı-ólketaný mýzeıi – «Kóne-Taraz» tarıhı-etnomádenı  kesheninde boı kótergen basty nysandardyń biri.  Munda buǵan deıin Taraz qalasynyń ortalyq alańyndaǵy yńǵaısyz ǵımaratta  ornalasqan mýzeı tolyǵymen kóshirildi.

Mýzeı ǵımaraty 2 qabattan turady. Jalpy aýmaǵy 4015 sharshy metrdi quraıdy. Mýzeı ekspozısıasy tórt zaldan turady: «Tarıhqa deıingi kezeń zaly», «Taraz qalasynyń tarıhy», «Qazaq halqynyń etnografıasy», «Áýlıeata kezeńi». Ekspozısıalarda Jambyl oblysynyń ejelgi zamannan búgingi kúnge deıingi tarıhy kórsetilgen. Mýzeı qorynda 65 myńnan astam biregeı jáne qundy jádigerler saqtalǵan. Olar: tarıhı, arheologıalyq koleksıalar, nýmızmatıka, tarıhı-turmystyq zattar, qoljazbalar men baspa qujattary, beıneleý jáne sándik óner týyndylary jáne t. b.

Aıtalyq, «Tarıhqa deıingi kezeń zalynda» neolıt dáýirinde eginshilik paıda bolǵandyǵyn dáleldeıtin qola oraq, 1950 jyly Qordaı aýdanynan  tabylǵan Saq taıpasynyń dýlyǵasy, Almaty oblysy, Esik aýmaǵynan tabylǵan  «Altyn adamnyń» kóshirmesi, 1960 jyly Talas aýdany, Bılikól jerinen tabylǵan Umaı ananyń tasqa qashalynǵan beınesi, VI-XIII ǵasyrlarǵa jatqyzylatynm oblys aýmaǵynan tabylǵan Balbal tastar jáne ózge de  kóptegen jádigerler kópshilik nazaryna usynylǵan.

Al «Taraz qalasynyń tarıhy» zalynda Taraz qalasynyń irgetasy qalanǵan sátten bergi kezeń qamtylǵan.  Zaldaǵy pannoda Taraz qalasynyń negizin salýshy Ǵun patshasy Shanúı Chjı-chjı beınesi beınelengen. Ol b.z.d. 38 jyldary Taraz qalasynyń irgetasyn qalaýshy retinde belgili.  Pannoda 2 jyl ishinde 2 qatarly myqty qala salǵan Ǵun patshasynyń ýázirleri aq kıizge kóterip han saılap jatqan kezi kórsetilgen. Ózge de shahardyń qalyptasý tarıhyna qatysty málimetter men derekter osy bólimnen tabylady.

Sondaı-aq mýzeıdegi úlken jańalyqtyń biri — zamanaýı ınovasıalyq tehnologıa, lazer arqyly jasalǵan,  sýretterdi kórsetetin gologramm. Gologrammǵa oblysymyzdyń tarıhı -arhıtektýralyq eskertkishteri vırtýaldy túrde kórsetiledi. Kelýshiler is júzinde 3D formattaǵy golografıalyq shoýdy jan-jaǵynan tamashalaı alady.

Mýzeıdiń bir qabyrǵasynda «Qurmetti azamat» ataǵynyń berilý erejesi kórsetilgen. Sondaı-aq sensorly kıoskide Jambyl oblysynyń Qurmetti azamattarynyń  tizimi, olar týraly málimetter engizilgen.

Munda ólkemizdiń baı tabıǵı murasymen qatar, túrli qazba baılyqtary, tarıhı buıymdar oryn alǵan. Mýzeıge kelýshiler Jambyl oblysynyń tarıhymen, arheologıalyq qazbalar kezinde tabylǵan biregeı jádigerlerimen tanysyp,  ólke tarıhy jáne dańqty tulǵalary jaıly mol maǵlumat ala alady.  Osy maqsatta mýzeıge kelýshilerge eki tilde (qazaq, orys), shetelden kelgen týrıserge (aǵylshyn) tilderinde sholý, taqyryptyq ekskýrsıalar júrgiziledi.

Mýzeıde taqyryptyq turaqty nemese jyljymaly kórmeler uıymdastyrylady. Sondaı-aq jasóspirimderdiń, mektep oqýshylarynyń qatysýymen  mýzeıde ınteraktıvti is-sharalar, mýzeı sabaqtary,  dárister, kezdesýler, sheberlik saǵattar  jáne t.b. ótkiziledi. Ǵylymı-ádistemelik bólimniń qyzmetkerleri arheologıalyq jumystar júrgizip, túrli ǵylymı jobalarmen aınalysatyn bolady.

Bas merdiger – «Ómirzaq» JSHS. Ǵımarat eki qabattan turady. Shatyryna bir úlken, eki shaǵyn aspan tústes kúmbez ornatylǵan.