Dúnıejúzi boıynsha  3,5 mıllıon adam etnosaralyq janjaldyń qurbany bolǵan. Bundaı qaqtyǵystardyń kesirinen óz memleketinen ózge memleketke shekara asyp bosqyn retinde 15 mıllıon adam tirkelgen. Dúnıejúzi halyqtarynyń arasyndaǵy órship turǵan ahýal qazaq halqynda beı-jaı qaldyrǵan emes. 1980-1990 jyldar aralyǵyndaǵy postkeńestik dáýirde  etnıkalyq qyrqystar jetkilikti dárejede bolǵan.  Reseıdiń qol astyndaǵy túrli etnostyq toptar ózara qyrqysyp, qarýly túrde konflıktige kelgen. Bir-birin aıaýsyz túrde basyp – janshyp, qoǵamdaǵy eń soraqy ultaralyq janjaldyń kórinisin beınelegen. Etnostar arasyndaǵy bitimge kelý men beıbit kelisimniń joqtyǵynan Reseıdiń qol astyndaǵy etnıkalyq toptar óz basshylaryn taǵaıyndap, jeke dara memleket qurýǵa túrli áreketter jasap baqqan.

Qazaqstanyń tarıhyndaǵy etnıkalyq tolqýlar, Orta Azıa memleketterindegideı óte qıyn jaǵdaıda. Sebebi kóp ultpen bir shańyraq astynda turý, birshama qıyndyqtardy týdyratyny anyq. Tuńǵysh prezıdentimiz Nursultan Ábishuly Nazarbaev 2010 jylǵy sáýirde  “Ult birliginiń doktrınasyn”  qabyldaý arqyly ulttyq múddeni saqtaý men damytýdyń jańa baspaldaǵyna qadam basty. 

Memleketimiz qansha jerden ultaralyq máselelerdi shıelenistirmeý úshin konstıtýsıamyzǵa arnaıy zańnama jobasyn engizip, “Ult birliginiń doktrınasyn” qabyldasa da, eldegi etnıkalyq toptar arasyndaǵy qyrqys basylar emes. Erte zamannan berige beleń alyp, keń óris jaıǵan kishigirim ultaralyq toptardyń belderin bekem býyp, qazaq jerinde qyrǵyn tóbeles shyǵarýy turaqtalmaýda.

Sonaý kerýen kóshken zamanǵa kóz salsaq, etnosaralyq daý qazaq jerinde 1951 jyldan bastalǵan. Sol jyldary qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysynda sheshen ultymen aradaǵy qaqtyǵys tarıh betterinde túrtilgen. Shendermen bolǵan bul sońǵy qyrqys emes edi. Dál osy oqıǵa 1989 jyly Aqtaýda, 1992 jyly Óskemende qan tógýmen óz jalǵasyn tapqan. Sonymen qatar 2006 jyly tamyz aıynyń 20-da Batys Qazaqstan oblysynda Kavkaz ulty men qazaqtar arasyndaǵy daý boldy. Bul kezde ortalyq alańǵa 400-1000 adam jınalǵan. Osy jyly Atyraý oblysy Jylyoı aýdanynda túrikter men qazaqtar arasynda aýyz toltyryp aıtarlyqtaı másele shyqqan. 2006 jyldary taǵy da qazaq-uıǵyr, qazaq-sheshen, qazaq-kúrt arasyndaǵy ultaralyq janjaldar qantógispen aıaqtalǵan. 2015 jyly tájiktermen de birshama máseleler týyńdaıdy..

Eń soraqysy 2016 jyldyń aqpan  aıynda qazaqtar men túrikter arasynda adam shoshyrlyqtaı jaǵdaı týyndaıdy. Bul daýdyń túp tórkini 17 jasar túrik balasy 5 jasar qazaq balasynyń denesin 11 jerden pyshaqtap óltirýinde. Ashýdyń jeteginde ketken  qazaq azamattary túrikterdiń úılerin taspen uryp qıratady.

2019 jyldyń 1 qańtarynda Qaraǵandyda oryn alǵan ázirbaıjandar men qazaqtar arasyndaǵy daýdyń býy áli sýymaǵan.

Qazaq jerinde 1951 jyldan bastaý alǵan ultaralyq shıelenister búgingedeıin jalǵasýda, aıta ketetin bolsaq, bılyǵy jyldyń 7 aqpanynda Jambyl oblysy Qordaı aýdany Masanshy aýylynda dúngender men qazaqtar arasynda jantúrshigerlikteı oqıǵa boldy. Nátıjesinde 10 adam qaza taýyp, qazaq azamattarynyń birazy kórshiles Qyrǵyzstan memleketine shekara asyp ketti.