Ardaqty aǵaıyn, qurmetti baýyrlar!

Elimizde vırýstyq indettiń órship turǵany ózderińizge málim. İndet juqtyrǵan adamdardyń sany kóbeıip tur, qaza tapqandar da az emes. "Saqtansań – saqtaımyn" demekshi, álemge qaýip tóndirgen dertke nemquraılylyq tanytý – ózimiz úshin ǵana emes, aınalamyzdaǵy jandardyń ómirine de áserin tıgizeri haq.

Osy oraıda Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasy elimizde júrgizilip jatqan karantındik is-sharalardy saqtaı otyryp, indettiń aldyn alý maqsatynda el azamattaryn janaza namazy men jerleý rásimin ótkizýge qatysty tómendegi talaptardy oryndaýǵa jáne din qyzmetkerlerine barynsha qoldaý kórsetýge shaqyrady:  

1. Máıitti jýýdy, kebindeýdi, janaza namazyn oqýdy jáne qabirge qoıýdy sanıtarlyq-epıdemıologıalyq talaptarǵa saı ótkizýge;

2. Janaza namazyna, jerleý isine qatysatyn adamdarǵa betperde taǵýǵa, qol alysyp amandaspaýǵa;

3. Janaza namazyn uzaǵymen 5 mınýt ishinde ótkizýge, máıitti jerlep bolǵannan keıin halyqty kóp ustamaı lezde qaıtarýǵa;

4. Zeınet jastaǵy kisilerge, densaýlyǵy nashar nemese aýyryp júrgen adamdarǵa jáne mektep jasyndaǵy balalarǵa janaza namazyna qatyspaýǵa;

5. Janaza namazyna jáne qabir basynda barlyq qatysýshylardy qosqanda 10 kisiden artyq jınalmaýǵa;

Sharıǵat boıynsha janaza namazyn jamaǵat bolyp oqý mindet emes (Fátáýa Hındıa, 1/223). Janazany úsh qatar bolyp oqý – mustahab. Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Úsh qatar jamaǵatpen janaza namazy oqylǵan musylman máıittiń kúnási keshiriledi», – degen (ımam Tırmızı). Úsh qatar jeti adammen de qurylady, ıaǵnı, eń aldynda ımam, úsheýi birinshi qatarda, ekeýi ekinshi qatarda jáne bireýi artynda turady (Fátáýa Tatarhanıa, 1/611).

6. Janaza namazyn qoǵamdyq oryndarda ótkizbeýge;

Óıtkeni adam júretin jolda janaza namazyn oqý – mákrýh. Janaza namazyn arnaıy orynda oqyǵan durys (Fátáýa Hındıa, 1/226).

7. Qabir basyn kóterý, kesene salý jáne ony qorshaý jumystaryn toqtatyp, marqumnyń basyna belgi qoıýmen shektelýge;

Sharıǵatta qabirdi joǵaltyp almaý maqsatynda ústine belgi (qulpytas, aǵash) qoıyp, marqumnyń aty-jónin jazyp qoıýǵa ruqsat beriledi (Hashıatý ıbn Abıdın, 2/236). Óıtkeni, Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) óziniń sút baýyry Osman ıbn Mazǵýndy jerlep bolǵan soń, qabirin ońaı taýyp alý maqsatynda bir tasty kóterip ákelip, belgi úshin bas jaǵyna qoıǵan (ımam Ábý Dáýit). Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) qabirdi kóterýge, ústine otyrýǵa jáne qurylys salýǵa tyıym salǵan (ımam Mýslım).

8. Halyqty jınap qonaq asyn ótkizýdi, jerleý rásiminen keıin as berýdi, jetisi, qyrqy, jyly t.b. Qudaıy astardy elimizde epıdemıologıalyq jaǵdaı tolyq turaqtalǵanǵa deıin toqtatýǵa.