«Jaqsy adam»: QAIYRYMDYLYQ JASASAŃ QAIYRYN ÓZİŃ KÓRESEK

İndet jaǵadan alǵanda qol qýsyryp otyrǵan azamattar az bolmady. El, jurt birigip, «táj» vırýsymen kúresýge jumyldy. Kópshilik qolda baryn ortaǵa salyp, adamzattyń amandyǵyn tiledi. Jasyratyny joq, indet talaı jany jaısań jandardy ortamyzdan alyp ketti. Osynaý qıyn kezde dári-dármek tapshylyǵy, medısınalyq qural-jabdyqtyń jetispeýshiligi baıqaldy. Biraq elim, jerim degen azamattardyń uıymdastyrýymen halyq qarjy jınap, oryn alǵan kemshilikter joıyldy.

El basyna kún týǵan shaqta «Men ne isteı alamyn?» dep qarlyǵashtyń qanatymen sý sepkenindeı kómek berýge yntalanǵan jandar kóp boldy. Máselen, búgingideı syn saǵatta janashyrlyq tanytyp, kópke kómegin kórsetip, qaıyrymdy azamattardyń basyn qosqan kásipker Dáýren Tálipovtyń eren eńbegin erekshe atap ótýge bolady.

«Altyn Júrek» syılyǵynyń ıegeri qaıyrymdylyq jasaýda aldyna jan salmaıdy. Ol bul syılyqqa da meıirimdiligi men adamgershilik qasıeti arqyly kópke kómektese júrip qol jetkizdi. Jaqsylyq jasap, jalpyǵa janashyrlyq tanytyp júrgen baýyrmal azamat «Eger nan satyp alýǵa múmkindigińiz joq bolsa, tegin alyńyz» dep qala turǵyndaryna tegin nan taratty. Karantın kezinde sanıtarlyq bekettegi qyzmetkerlerdi tegin tamaqtandyrdy. Odan bólek, kásipkerdiń demeýshiligimen atqarylyp jatqan is te az emes. Ol qazirgi tańda oblystyń 125 medısına qyzmetkerin túski aspen tegin qamtamasyz etýdi qolǵa alǵan. Kásipker qaýymdastyǵy ókilderiniń halyqqa úndeý jarıalap, indetpen barsha qazaqstandyqty birlese kúresýge shaqyrǵany belgili. Solardyń biri bizdiń keıipkerimiz bolatyn. Osylaı bastalǵan ıgi istiń nátıjesinde qazaqstandyqtardan 10 mıllıon teńgege jýyq qarajat jınaldy. «Kóp túkirse kól» degendeı, halyqtan túsken qarajat qanshama adamnyń ómirin aman alyp qalýǵa septigin tıgizdi. – Buǵanam qatpaı jatyp, bızneske aralasa bastadym. Ákem men úlken aǵamnan kóp dúnıe úırendim. Kásipkerlikpen aınalysa júrip, kómekke muqtaj jandarǵa qol ushyn sozýdy azamattyq paryzym dep sanaımyn. Saýapty is atqaryp, eldiń batasyn alýǵa degen qulshynysym kún ótken saıyn artyp keledi. Qazir bizdiń qoǵamnyń tek meıirimge shóldep turǵanyn umytpaıyq. Bul qaıyrymdylyq sharasy bastalǵaly beri jomart júrekti azamattar oǵan atsalysýdan sharshaǵan emes. Kásipker qaýymdastyǵynan 70, al ujymymnan 50 azamat ıgi istiń basy-qasynda júr. Mynadaı aýyr indet taraǵan kezde jaıbaraqat otyrǵan adamdy kórmedim. «Qolymnan eshteńe kelmeıdi» degen adamnyń ózi biz ashqan qorǵa aqsha aýdardy. Másele qarajattyń az, kóptiginde emes. Eń bastysy, halyqtyń nıeti men peıili. Osy betimizden taımasaq, kóńilimizdi kir shalmasa biz bul dertti jeńip, burynǵy jaıma-shýaq kúnimizge qaıta oralamyz. Biraq osy jolda sharshamaı, talmaı eńbek etýimiz kerek. Aýrýhanaǵa túsip, jaǵdaıdy óz kózimmen kórgende qatty tańǵaldym. Aq halatty jandar damyl tappaı, ár naýqasqa kóńil bólýde. Ómir men ólim arasynda jan alyp, jan berisip kúresken altyn qol dárigerlerdiń erligine bas ıemin. Medısınalyq quraljabdyqtar jetispegendikten qaıǵyly oqıǵalardyń oryn alýy artty. Birden osy olqylyqtyń ornyn toltyrý kerektigin túsindim. Mán-jaıdy halyqqa túsindirip, qarajat jınaý maqsatymen qor ashtyq. Tez arada iske kirispesek naýqastardy qutqaryp qala almaıtynymyzdy túsindim. Bar bolǵany úsh aptanyń ishinde 10 mıllıon teńgege jýyq qarajat jınaldy. Oǵan ókpeni jasandy jeldetetin 79 apparat aldyq. Qazirgi tańda ony oblys aýmaǵyndaǵy barlyq aýrýhanaǵa taratyp berdik. «Shuǵyla» qory ár konsentratorǵa óz shtırh-kodyn ornatyp, óz bazasyna tirkedi. Konsentratordyń qaı aýrýhanada turǵany baqylaýǵa alynǵan. Sondyqtan konsentratorlar jeke adamnyń qolyna berilmeıdi. Tek qana aýrýhanaǵa túsken naýqastarǵa paıdalanylady. Osyndaı jumys atqarýǵa atsalysqan meıirimdi jandarǵa alǵys aıtamyz. Zamanymyz tynysh, elimiz aman bolsyn, – deıdi meıirimdi azamat. Otyzda orda buzyp, qyryqta qamal alý – árbir qazaq azamatynyń negizgi maqsaty ekenin tilge tıek etken Dáýren Orazǵalıuly óńirdegi kásiptiń damýyna atsalysyp júrgen azamattardyń biri ári biregeıi.

 Ol kásip bastaǵan jastarǵa jol kórsetip, qoldaý bildirýden sharshamaıdy. Kerisinshe, olarǵa damýdyń dańǵyl jolyn kórsetýge qushtar. Álem moıyndaıtyn qazaq kásipkerleriniń sanyn arttyrý – onyń basty maqsaty. Azamat retinde qoǵamdaǵy jaýapkershiliktiń aýyr júgin arqalap qana qoımaı adamdar arasyndaǵy meıirimdilik seziminiń sónbeýine birkisideı atsalysyp júrgen qazaqtyń jigerli uly Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń Jarlyǵymen «Halyq alǵysy» memlekettik medalin ıelendi. Elim dep eńbek etken azamattyń eńbegi aqtaldy. Eń bastysy – janashyr azamatqa halyq rıza.

Er-azamattardyń ózi júreksine atqaratyn sharýany burymdylardyń buıym qurly kórmeı tyndyra qoıatyny bar. Bul názik jandylardy erlerden bıik qoıǵanymyz emes. Kerisinshe, qazaq qyzynyń erge bergisiz qabiletine, talaıdy tamsandyrǵan qasıetine qarap aıtqanymyz. Oǵan jany názik bolsa da úlken isti atqaryp júrgen «Barakat» eriktiler tobynyń atqarǵan jumysy dálel. 1 ul men 16 qyz baladan qurylǵan top sáýir aıynan beri qalamyzdaǵy 300 otbasyǵa kómek kórsetken. Olar kópbalaly, jaǵdaıy tómen otbasylarǵa, jalǵyzbasty qarttar men analarǵa kómektesedi. Belsendi jastardyń basyn qosyp, jaqsylyq jasaýǵa asyǵyp júretin 26 jasar kásipker Ásem Nurtýǵannyń júregi meıirimge toly. Ol osy ýaqytqa deıin de qaıyrymdylyqpen aınalysqan. Alaıda pandemıa kezindegi jaǵdaıǵa qatty alańdap, jalǵyzdyń shańy shyqpasyn túsingen soń áleýmettik jelini tıimdi paıdalanyp, belsendi jetisýlyq jastardy óz tobyna jınaıdy. Alǵashynda jaqsylyq jasaýǵa asyqqan jastardyń qatary kóbeıgenimen ýaqyt óte kele ol tizim azaıǵan. Biraq qarajatpen kómek kórsetýge nıettes jandar qatarynyń artqandyǵy top múshelerine qýanysh syılaıdy. Eriktilerdiń bul isine sheteldegi dostary da beı-jaı qaramaı aı saıyn turaqty túrde qarajat aýdaryp otyratyndyǵy bárimizdi qýantty. Bul bizdiń «Bárimiz birimiz úshin, birimiz bárimiz úshin» dep syn saǵatta birikken birligimizdi aıqyndap bergendeı. Sáýir aıynan beri eńbektenip kele jatqan eriktiler kún-tún demeı kómekke muqtaj jandarǵa qol ushyn sozýda. Kómek surap habarlasqan otbasynyń jaǵdaıymen tanysyp, qajetti azyq-túlik jetkizip, balalarǵa qýanysh syılap júrgen jandar barlyq qurmetke laıyqty.

 – Karantın engizilgende jumyssyz qalǵan azamattarǵa barynsha kómektesýge tyrystyq. Shynymen jaǵdaıy joq kóp otbasyna qýanysh syılaǵymyz keldi. Biz maqsatymyzǵa jettik. Alǵashynda 25-30 myńǵa kúnine 10 shaqty otbasyna azyq-túlik alyp baratynbyz. Ýaqyt ótken saıyn kómek suraıtyndar qatary artty. Qaınaǵan jumystyń kókesi bastaldy. Túrli taǵdyr ıelerimen kezdestik. Adamnyń úmiti eshqashanda úzilmeıtinine osy jumysta júrip kózim jetti. Ásirese, kópbalaly otbasylarǵa barǵanda balalardyń qýanǵanyn kórgende ózimizdiń kóńilimiz bosap ketedi. Olarǵa qýanysh syılaǵan saıyn biz jigerlene tústik. Taıaýda ǵana İİİ toptaǵy múmkindigi shekteýli jalǵyzbasty anaǵa kómek kórsettik. Memleketten alatyn 32 myń teńge járdemaqyǵa páter jaldap, qyzy ekeýi kún kórip otyr eken. Qulaǵy estimegendikten jumysqa shyǵýǵa da múmkindigi bolmaǵan anaǵa estý apparatyn syıladyq. Qyzynyń «mama» degen sózin estigende anasy men qyzy qushaqtasyp jylap, bárimizdiń júregimizdi eljiretti. 6 jasar qyzyn ózi baǵyp-qaǵyp otyrǵan jalǵyzbasty ákeniń shańyraǵyna barǵanymyzda bir tilim nan tappaı otyrǵanyn kórip júregimiz aýyrdy. Mundaı aýyr kórinistiń talaıyn kórdik. Qoldan kelgenshe kómektesýge tyrysamyz. Bizdiń maqsat – elge jaqsylyq jasap, balalardy qýantý. Qazaǵymnyń ár balasy kúlip, ákesi muńaımaı, anasynyń janary jasqa tolmaı ómir súrse deımin. Osy maqsatta bolashaqta elimizdiń ár óńirinen «Barakat» eriktiler tobyn jasaqtap, úlken jumystar atqarsaq degen josparymyz bar, – deıdi kásipker Ásem. Qazirgi tańda «Barakat» eriktilerden quralǵan topty bilmeıtinder kemde-kem. Shamasy kelgen árbir adam qaıyrymdylyq jasap, elge paıdam tısin dep oılaıdy. Onyń nátıjesi de jaman emes. Oblys aýrýhanalaryna qajetti medısınalyq qural-jabdyqtar alý úshin Ásemniń shotyna meıirimdi halyqtan 2 kúnde 1 mıllıon qarajat jınalǵan. Túsken qarjyny talaı jasqa úlgi bolyp, azamattyǵymen daralanǵan kásipker Dáýren Tálipovtiń bastamasymen «Shuǵyla» qoryna ótkizedi. Qazirgi tańda halyqtan jınalǵan qarajatqa alynǵan apparat aýrýhana tóseginde jatqan ár naýqastyń emine shıpa bolyp, otbasyna aman-esen oralýyna septigin tıgizýde.

Qaıyrymdylyq jasaý – qazaqtyń qanyna sińgen qasıet ekeni aıtpasaq ta túsinikti. Osyndaı qaısar rýhty, jigeri myqty azamattardyń berekeli tirligi beıbit kúngi erlikpen para-par. Eldiń amandyǵy men saýlyǵy jolynda damylsyz eńbek etip júrgen jandarǵa ata basylym atynan alǵys aıtamyz.