Búgin, 14 aqpanda sot sheshimimen 17 jastaǵy Sáken Tálipovke qatysty 2 aı merzimge qamaýǵa alý túrindegi bultartpaý sharasy taǵaıyndaldy. Ol qańtar oqıǵasyna baılanysty qylmystyq kodekstiń 272-baby 2-bóligi (jappaı tártipsizdikke qatysý) jáne 380-bap 9-bóligi (tótenshe jaǵdaı jarıalanǵan jerde nemese terorızmge qarsy operasıa júrgizý aımaǵynda jasalǵan is-áreket) boıynsha aıyptalyp otyr. Anasy Kámshat Derbısalıeva "tergeýshiler balamdy "terrorıst" dedi, "jumysynda bolǵan kezinde alańda boldy" dep jala japty dep otyr.

Sáken Tálipov Ózbekstanda týǵan etnıkalyq qazaq. Eki aıdan beri anasymen birge Almatyda turady. Kámshat Derbısalıeva balasy kámelet jasyna tolmaǵandyqtan, azamattyq alyp úlgermedi deıdi. Ózi Qazakstan azamaty. Sáken qaladaǵy turǵyn úı keshenderiniń birinde syrqat anasynyń ornyna kúzetshi bolyp júrgen. Kámshat Derbısalıeva balasy 4 qańtarda túnde beıbit mıtıńke qatysqanyn jasyrmaıdy. Tek alańǵa balalyqpen shyqqanyn, mıtıńte uzaq júrmegenin aıtady.

– Ulym 4-qańtarda dostarymen kınoǵa barmaqshy bolyp, menen surandy. Ruhsatymdy berdim. Ol ýaqytta qalada mıtıń bolyp jatqanynan habarym joq. Sodan keshki saǵat 6-lar shamasynda úıden shyǵyp ketken. Sol ýaqytta telefon baılanysy óship, dosymen habarlasa almaǵan. Ózim de eshkimge qońyraý shala almaı qaldym. Keıin ulym "Almaty arena" jaqta basqa dosymen mıtıńke qatysyp, ákimdikke deıin sherýletip barǵan. Jolda jerde jatqan polısıa qalqany men dýbınkasyn alypty. Onysy kameraǵa túsip qalǵan. Ortalyq alańda jınalǵandar ákimdik ǵımaratyna kirip jatqanda jaryq sónedi. Balam dosy ekeýi qorqyp, alańnan ketip qalǵan. ulym jumysyna barady. Ózim túngi 1 jarymǵa deıin balammen baılanysa almadym. Keıinnen ulymnyń jumysta ekenine kóz jetkizgennen keıin bastyǵymen sóılesip, qadaǵalap otyrýyn suradym. Sodan ulym 5-nen 13-shi qańtarǵa deıin demalyssyz jumys istedi. Biraq taǵylǵan aıypta 4-nen 7-shi qańtarǵa deıin mıtıńke qatysty dep "jala" jaýyp tur. Sóıtip olar "jappaı tártipsizdikke qatysý" jáne "tótenshe jaǵdaı kezinde quqyq qorǵaý organy qyzmetkeriniń ómirine qaýip tóndirý" baptary boıynsha eki qylmystyq is qozǵady. Ulym alańda balalyqpen tap bolyp qalyp otyr. Basynda maǵan alańdamasyn dep aıtpapty, – deıdi anasy.

Kelinshektiń aıtýynsha, 1 aqpan kúni balasy jumysta otyrǵanda saǵat kúndizgi 4-ter shamasynda tórt erkek ulyn uryp-soǵyp, boqtap alyp ketken.

– Qasynda birge isteıtinder alyp ketken adamdar ózderin tanystyrmady deıdi. Olar Sákendi alyp bara jatqanda vıdeoǵa túsirmek bolǵanda "ózderińe qıyn bolady" dep qoqan-loqqy kórsetip, vıdeo túsirtpegen. Sodan qalalyq prokýratýraǵa baryp, mán-jaıdy bildim. Ulymnan suraq-jaýap alypty. Men olarǵa kámelet jasyna tolmaǵan ulymnan meniń qatysýymsyz jaýap alǵandary zańsyz ekenin aıtyp, jýrnalıserge habarlaıtynymdy jetkizdim. Sonda Murat Ábdiqulov degen tergeýshi ózime aıqaılap, "aýzyńdy jap, televıdenıeńmen qorqytqyń kelip turma? balań terrorıst" dedi. Kameradan balamnyń mıtıńte júrgenin kórsetti. Biraq vıdeoda balam eshkimdi uryp jatqan joq. Óz betinshe ketip barady. Tergeýshiler balam kinásin moıyndasa ǵana jiberetinderin aıtty, – deıdi ol.

Sáken Tálipovke memleketten advokat taǵaıyndalǵan. Anasynyń aıtýynsha, tergeýshiler advokatqa kameraǵa túsip qalǵan kadrdy kórýge ruqsat bermegen. Tergeýshiden "dálelsiz nelikten aıyptap tursyzdar" dep suraǵanynda ol "men solaı eseptep turmyn, solaı" dep jaýap bergen.

– Prokýratýradan túngi 11-de shyqtym. Shyǵyp bara jatqanymda meni tergeýshiler toqtatyp, úıime jetkizip tastaıtyndaryn aıtty. Sebebin suraǵanymda úıime aman-esen jetkenime kóz jetkizemiz dedi. Qarsylyq tanytpadym. Tergeýshiler advokatymmen sóılestirmesten alyp ketti. Eki jaǵymda eki tergeýshi otyrdy. Attaryn bilmeımin. Kólikke otyrǵanymyz sol edi menen telefonymdy alyp qoıdy. Basynda qandaı maqsatta alǵanyn túsinbedim, – deıdi Kámshat Derbısalıeva.

Tergeýshiler Kámshatty "Shańyraq" yqshamaýdanyndaǵy úıiniń mańyna ákelip, úıge tintý júrgizetinin aıtqan.

– "Tekseremiz" degende túsinbeı qaldym. Bireýi "qonaqqa keldik" dedi. Men qonaq qabyldaı almaıtynymdy aıttym. Olardan úıimdi tintýge kele jatqandaryn nelikten aıtpaǵanyn surap edim, "balań mıtıńten birdeńe urlap úıińe jasyryp qoıǵan shyǵar, sony tekseremiz. Aldyn ala bireýge aıtyp qoıyp júrmesin dep eskertpedik" dedi. Sodan úıimdi tekserý úshin páter ıesin, bir kórshimdi shaqyrttyq. Úıdiń bárin tintip, eshteńe taba almady. Tek ulymnyń mıtıńke shyqqan kúni kıgen kıimderin paketke salyp ózderimen áketti. Úıimdi teksererde eshqandaı qaǵazyn kórsetpedi. Telefonymdy tintip bitkennen keıin ǵana qolyma berdi. Telefonymdy berip turyp "barlyq kináni moınyna alsa, qamamaıtyn edik" dep ketip qaldy, – deıdi ol.

Sáken anasyna tergeýshiler ózimen adam sıaqty sóılespegenin aıtqan. Áıeldiń ózi "ıtke jaýap bergendeı ár suraǵymyzǵa jekip jaýap berdi" deıdi.

– 3 aqpan kúni meniń qolyma qaǵaz shyǵaryp ákelip berdi. Men ol qaǵazdarǵa qol qoıýdan bas tarttym. Sodan olar "minezińdi kórsetpe", "seni analyq quqyǵyńnan aıyramyz", "balańdy 7 jylǵa qamatyp jiberemiz" dep qoqan-loqqy kórsetti. Ulymnyń ózi polıseıdi urmaǵanyn aıtty. Meniń balam polıseıdi uratyndaı bala emes, ózi qorqaq, – deıdi kelinshek.

Kelinshek "17 jastaǵy balamdy ızolátorda uryp-soqqan. Kezdeskenimde bir qolyn kótere almaı otyrdy" deıdi.

– Polıseıler ulyma "kináni moıyndasań, jazań jeńildeıdi", "Báribir de qutyla almaısyń, 100 paıyz qamalasyń" dep aıtqan. Balam advokattyń qatysýynsyz istemegen isin moıyndamaıtynyn aıtqan. 11 qańtar kúni balammen jolyqqanymda ol 9 aqpan kúni belgisiz adamdar qoqan-loqqy jasaǵanyn aıtty. Beıtanys adamdar "istemeseń de ala salsaısh" depti. Balamdy kórgenimde sol qolyn kótere almaı otyrdy. Balamdy uryp-soqqan. Biraq ol aıta almaı otyr. Men olardyń urmaǵanyna senbeımin. 4 aqpan kúni balamdy departamentten kórgende beti isip ketken edi. Balam "terrorıst" dep aıtatyndaı emes. Eshkimge jamandyǵy joq adam, – deıdi Kámshat Derbısalıeva.