Ortalyq referendým komısıasy 2022 jylǵy 5 maýsymda QR Konstıtýsıasyna ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý boıynsha búkilhalyqtyq daýys berýge 7 985 769 adam qatysqanyn, bul – referendýmǵa qatysý quqyǵy bar adamdar sanynyń 68,05 paıyzyn quraıtynyn málim etti. Bul týraly QazAqparat aqparat agenttigi málim etti.

 

– Osylaısha "Respýblıkalyq referendým týraly" Konstıtýsıalyq zańnyń 31-babyna sáıkes referendým ótkizildi dep esepteledi. Respýblıkalyq referendýmǵa shyǵarylǵan Konstıtýsıaǵa ózgertýler men tolyqtyrýlar eger olar úshin oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń jáne astananyń keminde úshten ekisinde daýys berýge qatysqan azamattardyń jartysynan astamy jaqtap daýys berse, qabyldandy dep esepteledi, – dedi QR Ortalyq referendým komısıasynyń tóraǵasy Nurlan Ábdirov.

 

Onyń aıtýynsha, eldiń barlyq óńirinde daýys berýge qatysqan azamattardyń 77,18 paıyzy nemese 6 163 516 adam konstıtýsıalyq túzetýlerdi jaqtap daýys bergen.

 

– Konstıtýsıalyq túzetýlerge qarsy daýys bergen azamattardyń sany daýys berýge qatysqandardyń 18,66 paıyzyn qurady nemese 1 490 477 adam. Osylaısha, "Respýblıkalyq referendým týraly" zańnyń 31, 34-baptary negizinde elimizdiń negizgi zańyna usynylǵan ózgerister qabyldandy dep eseptelinedi, –  dedi ol.

 
Bılik qabyldanǵan ózgerister paketine "Jańa Qazaqstandy" qurýǵa baǵyttalǵan saıası reforma, prezıdenttiń quzyretin shektep, parlamentti kúsheıtetin qadam degen mazmunda baǵa berip jatyr. Alaıda mundaı málimdemelerge qarsy ýájderin aıtyp jatqan sarapshylar az emes. Tipti túzetý mátinine qarap-aq, prezıdent quzyretin shekteıtin baptar kóp emestigin, basym fýnksıasy ózgerissiz qalyp, tipti keı tusta kúsheıetinin ańǵarýǵa bolady.

43-baptyń 3-tarmaǵyndaǵy "Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti óz ókilettikterin júzege asyrý kezeńinde saıası partıada bolmaýǵa tıis" degen ózgeriske táýelsiz sarapshylar eki udaıy baǵa beredi. Qazaqstanda prezıdent saılaýyna kandıdattar tek saıası partıa nemese uıym atynan ǵana usynylatyndyqtan, prezıdenttiń partıada bolmaýy, óziniń bılikke kelýine jaǵdaı jasaǵan partıadan, toptan tolyqtaı qol úzetinin bildirmeıdi deıdi olar.

Al 44-baptyń 4-tarmaǵy tipti prezıdenttiń quzyretin keńeıte túsedi. Oǵan saı, prezıdent senat kelisimin alyp, Konstıtýsıalyq sottyń tóraǵasyn, Ulttyq ban­k, Joǵary sot keńesiniń tóraǵalaryn, Bas prokýrordy, Ulttyq qaýipsizdik komı­tetiniń tóraǵasyn taǵaıyndaý, ornynan alý quzyretin ıelenedi. Atalǵan tarmaqtyń burynǵy redaksıasynda prezıdentte Konstıtýsıalyq sot (burynǵy keńes - red) pen Joǵary sot keńesiniń tóraǵasyn taǵaıyndaý, ornynan alý quzyreti bolmaǵan.

Sondaı-aq prezıdent Ortalyq saılaý komısıasynyń tóraǵasy men eki múshesin, Joǵary aýdıtorlyq palatanyń (burynǵy esep komıteti) tóraǵasy men úsh múshesin taǵaıyndaý (44-baptyń 7-tarmaǵy), memlekettik keńesshini taǵaıyndaý (44-baptyń 19-tarmaqshasy), oblystardyń, respýblıkalyq mańyzy bar qalalardyń jáne astananyń ákimin taǵaıyndaý (87-baptyń 4-tarmaǵy) quzyretterin saqtap qaldy.