Májilis depýtaty Ábil Erkin, Qazaqstan halqy Assambleıasynyń ǵylymı-saraptamalyq keńesi tóralqasynyń múshesi Qazaqstan Eltańbasyn refendýmǵa ózgertý týraly máseleni shyǵarýdy usyndy, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

– Biz bir nárseni talqylaı bastaǵanda, sheshim qabyldandy degen sezim bar al biz barlyq kózqarastardy tyńdaýymyz kerek. Aýystyrýdyń kóptegen qarsylastary bar, olardyń arasynda Geraldıka mamandary da bar. Saýalnama júrgizý múmkindigi bar ma? Meniń oıymsha, bul máseleni referendýmǵa shyǵarýǵa bolady. Prezıdent bastamany kóterdi, sondyqtan biz ony elemeýge bolmaıdy, biraq bárin ashyq talqylaýdy usynamyn, – dedi Ábil Erkin jýrnalıserge.

Ol sondaı-aq Májilistiń plenarlyq otyrysy barysynda Eltańbany ózgertý máselesi týraly depýtattyq saýal joldady, alaıda sol sátte refendým ótkizý qajettiligi týraly aryz aıtylǵan joq. Depýtat óz sózinde Memlekettik Eltańbany jańǵyrtý qajet ekenin atap ótti, óıtkeni bul Táýelsizdiktiń kórneki sımvoly, al stıhıalyq pikirtalas, onyń pikirinshe, órkenıetti arnany engizý qajet – barlyq taraptarǵa dáleldi túrde sóıleýge, múmkin bolatyn búdjettik shyǵystardy esepteýdi qosa alǵanda, barlyq yqtımal artyqshylyqtar men yqtımal kemshilikterdi talqylaýǵa múmkindik berý kerek.

Ábil Erden qazirgi Qazaqstan tarıhynda Memlekettik Eltańbaǵa eleýsiz bolsa da (túster, reńkter, pishinder, jazý) bes ret ózgerister engizilgenin eske saldy: birinshi standart 1992 jyly, ekinshisi – 1996 jyly, úshinshisi-2008 jyly, 2014 jyly 2008 jylǵy úlgidegi Eltańba standarty aýystyryldy. 2018 jyly "Qazaqstan" kırıllısalyq emlesin latyndandyrylǵan "QAZAQSTAN"dep ózgertken el ataýynyń jazylýyna ózgerister engizildi.

Depýtattyń pikirinshe, Memlekettik Eltańba"tek qazaqstandyq úshin ǵana emes, kez kelgen sheteldik úshin de qarapaıym, túsinikti bolýy, tarıhı ótkendi qurmetteýdi jáne halqymyzdyń bolashaqqa umtylýyn qamtýy tıis". Ol Altyn Ordanyń Qazaqstanmen memlekettik rámizdermen baılanysy jáne memlekettik rámizderge tarıhı sabaqtastyq engizý faktisin kórsetý týraly oılaýdy usyndy.

- Úkimetke: qoǵam qaıratkerleri, geraldıkadaǵy mamandar kirýi tıis memlekettik rámizderdi jańǵyrtý ıdeıasyn talqylaý úshin alań qurýdy jáne alańda talqylaý úshin memlekettik rámizderdi jańǵyrtý boıynsha barlyq qajetti materıaldardy daıyndaýdy, onyń ishinde Eltańbany yqtımal aýystyrý prosesin qamtıtyn barlyq shyǵystar boıynsha tolyq derektermen qamtamasyz etýdi usynamyz. Bul alań osy taqyryp boıynsha talqylaý úshin keńistik bolýy jáne talqylaýdy ortaq bólgishke jetkizýi tıis, - dedi Ábil Erden óz suraýynda.

Esterińizge sala keteıik, Qasym-Jomart Toqaev Eltańbasynyń ózgerý yqtımaldyǵyn ulttyq quryltaıdyń úshinshi otyrysynda sóılegen sózinde jarıalaǵan bolatyn. Sonymen birge ol úkimetti búdjetti únemdeýge shaqyrdy. Quryltaı otyrysynan keıin jýrnalıser memlekettik satyp alýlardy taldap, eltańbalardy elordalyq deńgeıde aýystyrý quny bir mınıstrlik úshin 40 mln.teńgege deıin, bir óńirlik nemese qalalyq vedomstvo úshin 10 mln. teńgege deıin, aýdandyq memlekettik uıymdar úshin birneshe mıllıon teńgege deıin shyǵynǵa ushyraýy múmkin ekenin anyqtady. Jýrnalıserdiń esepteýlerine sáıkes, eltańbalardy tek árbir aýdandyq bilim bólimi úshin satyp alý búdjetke 376 mln.teńgeni quraıdy. Qarjy mınıstri Mádı Takıev Eltańbasyn ózgertý týraly sheshim qabyldanǵan jaǵdaıda shyǵyndardyń jalpy somasy týraly suraqty alǵannan keıin tikeleı jaýaptan ketti. Búgin Májilis Tóraǵasy Koshan Qoshanov ulttyq quryltaıda aıtylǵan máseleler boıynsha, atap aıtqanda, geo-ny ózgertý jónindegi bastamaǵa qatysty parlamenttik tyńdaýlar ótkizý týraly jarıalady.