Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymyna (EYDU) múshe elderdegi jumyssyzdyq deńgeıi 2015 jyldyń 10 aıynda 6,7 paıyzdy qurady. Mundaı aqparatty 2015 jyldyń 11 qarashasynda Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymy (EYDU) ózi taratty. Bul uıymdaǵy eń joǵarǵy kórsetkish Ispanıaniki – 21,6 paıyz. Qyrkúıek aıynda sondaı-aq, AQSH-taǵy jumyssyzdyq deńgeıi – 5,1 paıyz, Japonıada – 3,4 paıyz bolǵan. Resmı aqparatqa súıener bolsaq, Qazaqstanda 2015 jyldyń úshinshi toqsanyndaǵy jumyssyzdyq deńgeıi bar-joǵy 4,9 paıyzdy qurady. Aǵymdaǵy jyldyń mamyr aıynda TMD-nyń memleketaralyq statısıkalyq komıteti Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqqa múshe elder arasynda eń tómengi jumyssyzdyq kórsetkishi Qazaqstanda tirkelgenin habarlady. Máselen, Qazaqstanda jumyssyz júrgen 56,1 myń adam bolsa, Qyrǵyzstanda – 59,3 myń, Armenıada – 73 myń, Reseıde – 1,2 mln. adam bar eken.
Aǵymdaǵy jyldyń 23 qarashasyndaǵy Úkimettegi selektorlyq otyrysta Investısıalar jáne damý mınıstri Áset Isekeshev elimizde «Nurly jol» baǵdarlamasynyń ınfraqurylymdyq jobalaryn júzege asyrý sheńberinde 200 myńǵa jýyq jumys oryndary ashylatynyn habarlady. Mınıstrdiń aıtýynsha, qazirgi kezde atalǵan baǵdarlama aıasynda 100 myńǵa jýyq adam jumys oryndarymen qamtamasyz etilgen. Demek bizdiń Úkimet shetelderdegideı jaǵdaı qalyptaspaýy úshin, júıeli jáne ýaqytyly is-sharalardy iske asyrýda. Sonymen qatar, jańa ekonomıkalyq ahýalǵa oraı halyqqa jumys tabýǵa kómektesýge erekshe nazar aýdarylyp otyr.
Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenova jumysshylardy jumystan bosatýǵa jáne jalaqy kólemin qysqartýǵa jol bermeý úshin ákimdikter, jumys berýshiler jáne kásipodaqtar arasynda memorandýmdar jasaý jumystary júrgizilip jatqanyn baıandady. Quzyretti mınıstrlik buǵan deıin qol qoıylǵan memorandýmdardyń saqtalýyna turaqty túrde baqylaý jasaýda. «2015 jyldyń basynan beri elimizde 72 540 memorandým jasaldy. Bul 2,2 mln-nan astam jumysshylardyń eńbek etý quqyǵyn qorǵaıdy. Jáne memorandýmdar iri kásiporyndardyń 79 paıyzyn, shaǵyn jáne orta kásiporyndardyń 45 paıyzyn qamtıdy. Sondaı-aq, eńbekaqyny der kezinde tóleý máselesi de erekshe baqylanýda»,- dedi T. Dúısenova.
Ol elimizdegi barlyq aımaqtarda halyqqa jumysqa ornalasýǵa kómek kórsetýge baǵyttalǵan keshendi is-sharalar atqarylyp jatqanyn aıtty. Búginge deıin mundaı sharalarǵa 370 myńnan astam jumyssyzdar jáne óz erkimen eńbek etýshiler tartylǵan. Bul jerde «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy-2020» baǵdarlamasynyń da róli aıryqsha. Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstrligi habarlaǵandaı, bıyl barlyǵy 346 myń adam jańadan jumys oryndaryn tapqan. Sonyń ishinde, 185 myńy (53,7 paıyzy) turaqty jáne 160 myńy ýaqytsha jumys oryndarymen (áleýmettik jumys oryndary, jastar praktıkasy, qoǵamdyq jumystar) qamtylǵan.
Tamara Dúısenova sondaı-aq eńbek naryǵyndaǵy ahýaldyń qıyndaý múmkindigin eskere otyryp, mınıstrlik jumys oryndaryn ashý men saqtaýǵa baǵyttalǵan qosymsha is-sharalardy daıyndaǵanyn habarlady. Onyń aıtýynsha, jumys oryndaryn saqtap qalý úshin ónerkásiptik kásiporyndardaǵy bilikti jumysshylardy qoldaý boıynsha Germanıa men Kanadanyń ozyq tájirıbesin paıdalaný usynylyp otyr. «Bul elderde eńbek naryǵyndaǵy ahýal shıelenisken jaǵdaıda jumysshylardy qysqartpaı, onyń ornyna jumys ýaqytynyń qysqartylǵan tártibine kóshý usynylǵan. Memleket mundaıda bilikti jumysshynyń joǵaltqan jalaqysyna járdemaqsha tóleıdi. Elimizdegi iri kásiporyndarda osy tájirıbeni engizýdi usynyp otyrmyz» dedi mınıstr.
Ámirlan Álimjan
