جامبىل وبلىسى بايزاق اۋدانى بۋرىل اۋلىنداعى جاعدايدان بۇگىندە حاباردار ەمەس جان جوق. بيلىك وكىلدەرى ءا دەگەندە جاسىرىپ جابۋعا تىرىسىپ، اقپارات قۇرالدارىنا جاريالانۋىن شەكتەۋگە ارەكەتتەنگەنمەن وقيعانى جىلى جاۋىپ قويۋ مۇمكىن بولمادى. نارازىلىق ءبىلدىرىپ اۋىل ورتالىعىنا اعىلعان جۇرتشىلىق پەن ولاردىڭ نەندەي تالاپ قويعانى تۋرالى اقپارات الدىمەن الەۋمەتتىك جەلىلەردە، ارتىنشا تاۋەلسىز اقپاراتتىق سايتتاردا جاريالانا باستادى. قانداي وقيعا بولعانى، كىم نە نارسەگە نارازى ەكەندىگى ناقتى فوتو، ۆيدەوماتەريالدارمەن دالەلدى تۇردە جاريالانۋدا. ءتىپتى، وسى ماسەلە تۋرالى ىشكى ىستەر ءمينيسترى قالمۇحانبەت قاسىموۆتىڭ ءوزى مالىمدەمە جاساپ، پىكىر ءبىلدىردى.
باس پوليسەي ورىن العان وقيعانى «تۇرمىستىق قىلمىس» دەپ باعالادى. ۇرلىق، توناۋ ماقساتىمەن كىسىنى ۇرىپ سوعۋ، ءولتىرىپ قويۋدىڭ بارلىعى قۇقىقتىق تۇرعىدا «تۇرمىستىق قىلمىس» نەمەسە «بۇزاقىلىق» دەپ باعالانا بەرمەيدى ءبىراق. 6 جاسار بالاعا 11 جەردەن پىشاق سالۋ ۇساق قىلمىس ەمەستىگىن ءتۇسىنۋ ءۇشىن زاڭگەر بولۋدىڭ قاجەتى جوق. شاماسى مينيستر، وقيعانىڭ سالدارىن اۋىرلاتپاۋ، الىستاعى اۋىلدا ورىن العان جاعدايدىڭ شار تاراپقا جايىلماۋىن ويلاپ ايتسا كەرەك. شەنەۋنىكتىڭ ونىسىنا دا تۇسىنىستىكپەن قاراۋعا بولادى.
ماسەلە باسقادا بولىپ تۇر. قانشا جاسىرۋعا تىرىسقانمەن بۋرىلداعى وقيعا كەمى قازاقستاننىڭ بارلىق ايماعىنا، ارىسى الىس-جاقىن ەلدەرگە جاريا بولدى. ەل الەۋمەتتىك جەلىدە حالىق پەن پوليسەيلەر، اكىم-قارالاردىڭ اراسىندا بولعان اڭگىمەگە دەيىن قولمەن قويعانداي ايتىپ ءجۇر. وسى جەردە الاڭداتارلىق ءبىر ءجايتتى ايتپاي كەتۋگە بولمايدى.
نارازى جۇرت اۋىلداعى الاڭعا اعىلعاندا وبلىس باسشىسى كارىم كوكىرەكبايەۆ باستاعان ءبىر توپ رەسمي دەلەگاسيا اۋىلعا بارادى. ول دەلەگاسيا ىشىندە وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى، پروكۋرورلار دا جۇرگەنىن ۆيدەولاردان كورىپ قالدىق. دۇرىس، ەلدى سابىرعا شاقىرۋ، نارازى توپتىڭ ارانداپ قالماۋىن، بۇزاقىلىققا بارماۋىن ءتۇسىندىرۋ كەرەك. اشۋدىڭ بەتىمەن ءتۇرلى جاعداي بولۋى مۇمكىن. الايدا، سول ءۇشىن اۆتومات ارقالاعان ارنايى جاساق پەن بەس قارۋىن سايلاعان اسكەر كىرگىزۋدىڭ قاجەتى قانشا ەدى؟ اۋىلدىڭ تەنتەگىن تەزگە سالاتىن، تارتىپكە شاقىراتىن اقساقالدار قايدا، ەل اعالارى قايدا؟ ءبىر اۋىز سوزبەن-اق ىزالى توپتى سابىرعا كەلتىرەتىن، جينالعان جۇرتتى ۇيلەرىنە تاراتاتىن اۋزى دۋالى ادام قالماعان با، جامبىل وبلىسىندا؟ كوكىرەكبايەۆتىڭ سوزىنە حالقى قۇلاق اسپاسا، ايتقانىنا كونبەسە، ول جەرگە نەسىنە بارادى؟ وبلىس باسشىلارى ماسەلەنى وزدەرى شەشە الماسا، ارنايى كىسى جىبەرىپ، بۋرىلعا جازۋشى، ۇلتتىڭ اقساقالى شەرحان مۇرتازانى الدىرۋدىڭ مۇمكىندىگى بولماعان با؟
سۋرەتتەر ازاتتىق سايتىنان الىندى
حالىق سانى 5 مىڭ ادامنان ءسال اساتىن الاقانداي اۋىلعا ساۋىت كيگەن، قارۋ ارقالاعان جاساق كىرگىزۋ قىل ۇستىندە تۇرعان احۋالدى ودان ءارى ۋشىقتىرىپ جىبەرمەي مە؟ تورت-بەس ءۇيدىڭ تەرەزەسىنە تاس لاقتىرعان ون شاقتى تەنتەك ونسىز دا قاماۋعا الىنعان ەكەن. مىنا شۋلاعان حالىق سولاردى بوساتۋدى تالاپ ەتۋدە ەكەن. قولحات الىپ، ۇيدى-ۇيىنە جىبەرۋ، جاعداي ءبىرشاما تىنشىعان سوڭ ءىسىن اكىمشىلىك سوتتا قاراپ، ايىپ-جازاسىن كەسۋ قيىن بولىپ پا؟
مۇنىڭ ەشقايسىسى دا قيىن ەمەس. شاعىن اۋىلداعى وسى وقيعانى بيلىك باسىنداعى بەلگىلى ءبىر توپتار بەلگىلى ءبىر مۇددەلەرىنە پايدالانىپ وتىرعان سياقتى. ءتىپتى، بۋرىلداعى جاعداي كۇشتىك قۇرىلىمدار ءۇشىن «ىزدەگەنگە سۇراعان» بولدى ما دەگەن دە ءقاۋىپ جوق ەمەس. ەلدەگى شيەلەنىسكەن الەۋمەتتىك جاعداي، ەكونوميكالىق قيىندىقتار قاي ءوڭىردىڭ حالقىنا بولماسىن وڭايعا سوعىپ وتىرعان جوق. حالىقتى الاڭعا الىپ شىعاتىن، ەرەۋىلگە يتەرمەلەيتىن سەبەپتەر كوپ. بيلىك تە سودان سەسكەنەدى. بارىنشا الەۋمەتتىك شيەلەنىستىڭ الدىن الۋعا تىرىسۋدا. مىنە، «بۋرىل وپەراسياسى» قازاق بيلىگىنىڭ ادامداردىڭ توپتالىپ نارازىلىق بىلدىرۋىنەن قاراداي سەسكەنەتىنىنىڭ بەلگىسى عانا ەمەس، ءىشى قىج-قىج قايناپ وتىرعان بىلايعى جۇرتقا كورسەتكەن سەسى دە سياقتى.
جومارت ابدوللا ۇلى
پىكىر قالدىرۋ