كوركىڭە كوز سۇرىنەر - قارقارالى،
ءبىر اسەم جەر ەكەنسىڭ ارقاداعى.
قالا ءومىرى قاجىتقان جۇيكەڭ جاساپ،
شەرىڭدى كوڭىلدەگى تارقاتادى.
قاپتالىڭ قالىڭ ورمان، سۋىڭ تۇنىق،
قاراساڭ بيىگىنەن كوزىڭ تۇنىپ.
جاڭعاق، داننەن سالا ءجۇر قالتاڭىزعا،
سۇرايدى كورىمدىگىن تيىن شىعىپ.
تۇنەسەڭ شاتىر تىگىپ ورمانىنا،
باس قاتىرماي دۇنيە جالعانىنا.
جۇپار ءيىس، الۋان اۋەن، جۇلدىز جايناپ،
قاۋىشىپ بالا كۇنگى ارمانىڭا.
جول جۇرسەڭ ساي ورلەپ سۇردەكپەنەن،
ىلعالدى ورمان ىشىنە كۇن وتپەگەن.
ەلىك، بۇلان، ارقاردىڭ قۇت مەكەنى،
اياعى ادامزاتتىڭ كىرلەتپەگەن.
ءمولدىر بۇلاق تاۋ باسىنان قۇلاپ اققان،
ەلىتىپ، سىر شەرتەدى بالا شاقتان.
سەلتەڭدەگەن سۇيكىمدى تيىندەر-اي،
بازارلىقتى بالاشا الا قاشقان.
شىداساڭ ەكى ساعات ارى اساسىڭ،
اقمامىق بۇلتتارمەنەن تالاساسىڭ.
سايدى قۇلداپ، تاعى ءبىر كوتەرىلسەڭ،
كورەسىڭ شايتانكولدىڭ تاماشاسىن.
جۇرمەيسىڭ جارتاسىنا قارايلاماي،
جاراتقان قيىستىرىپ ءبارىن قالاي؟!
كوركىنە كوزىڭ تويماس قاراي-قاراي،
شايتانكول تاۋ باسىندا - شارايناداي.
قىدىر دارىپ، قۇت قونعان مەكەن ەكەن،
شىعىپتى نەلەر كوسەم، نەلەر شەشەن:
قازبەك بي، تاتتىمبەت، اقىن شوجە،
ءمادي، امىرە، قاسىم اقىن قىلعان مەكەن.
ساي-سالاڭ الۋان جەمىس - تاماشا ەكەن،
تاۋىسۋعا كەلگەن جان شاماسى كەم.
قازاقتىڭ باتىر ۇلى، عارىشكەرى -
توقتاردا وسى ءوڭىردىڭ بالاسى ەكەن.
"اتىڭنان اينالايىن - قارقارالى"،
قۇت قونعان جەر ەكەنسىڭ ارقاداعى.
شىڭىڭا شىعىپ، سۋىڭا شومىلسامدا،
ايتەۋىر ساعىنىشىم تارقامادى.
جاس تۋرالى
بالالار ءبىر جاسىڭدا بالدايسىڭدار،
قارىن تويسا ۇيقىدان باس المايسىڭدار.
قاز تۇرىپ ءتاي- ءتاي باسىپ، تۇساۋ كەسىپ،
ءتاپ- ءتاتتى قىلىعىڭمەن الدايسىڭدار.
ەكى جاستا بىلدىرلاپ ءتىلىڭ شىعىپ،
وزىڭشە كوپ نارسەنى سارنايسىڭدار.
ءۇش جاستا ايتقان ءسوزىڭ ەل ءتۇسىنىپ،
جاعالاسىپ ۇلكەندەردەن قالمايسىڭدار.
ءتورت جاستا توبەلەسىپ باۋىرىڭمەن،
ويىنشىق ءوزىڭ تاڭداپ العايسىڭدار.
ايتقان ءسوز، جۇرگەن ءجۇرىس – ءبارى كۇلكى،
قىزىعىن وتباسىنىڭ جالعايسىڭدار.
جەتكەندە بەس جاسقا لاقتايسىڭ،
ويىننان باسقانى ەش ۇناتپايسىڭ.
ەستىگەن- كورگەنىڭنىڭ ءبارىن سۇراپ،
ۇلكەنمەن قۇرداسىڭداي قىلجاقتايسىڭ.
اتا- اناڭ جاسىرعانىن اپ شىعاسىڭ،
دەگندەي بالالى ۇيدە سىر جاتپايتىن.
كەلگەندە ون جاسقا وقۋ وقىپ،
ءبىلىم الىپ ءار كۇنى قۇر جاتپايسىڭ.
ۇل- قىزى ءبارى سەنى ۇلگى تۇتار،
جاقسى وقىپ، زەيىندى بوپ ۇناپ قالساڭ.
اتا- اناڭ مارقايادى ماقتان تۇتىپ،
بۇيىم قۇرلى بولماسا سىناقتار سان.
كەلگەندە ونبەس جاسقا ورەڭ ءوسىپ،
جاڭالىق بولسا بىرەر ەلەڭدەسىپ.
قاتار قۇربى- دوسىڭنان قالىسپايسىڭ،
بايگەدەن ءوزىم جالعىز كەلەم دەسىپ.
ۇناتىپ ىشتەي جۇرگەن قىزىڭ بولسا،
شىعادى كوكەيىڭدى ءبىر كۇن تەسىپ.
ماحابباتپا، باسقاما ايىرمايسىڭ،
جىلت ەتكەن ءبىر سەزىمگە ەرە كەتىپ.
ونەگەلى، سابىرلى بول ۇستامدى،
جاقسى بولماس جامانمەن ەرەگەسىپ.
كەلگەندە جيىرما جاسقا جىگىت بولىپ،
كۇدىك از، ءار كۇنىڭە ءۇمىت تولىپ.
قارايسىڭ جان- جاعىڭا جاڭا كوزبەن،
باياعى قۇلىن كەزىڭ ۇمىت بولىپ.
زامان باسقا، زاڭ باسقا، قوعام باسقا،
سەزىلەر مىنا ءومىر قىزىق بولىپ.
كەلگەندە جيىرما بەسكە ساناڭ بەكىپ،
نە جاقسى، نە جامانىن ۇعىپ بولىپ.
ۇناتىپ سەنىم ارتقان كەيبىرەۋلەر،
قارسىلاس دۇشپان جاققا شىعىپ بولىپ،
كەتكەنىن ەندى عانا اڭعارارسىڭ
اينالاڭدا ءبىر شاما بىلىق بولىپ.
ۇيلەنسەڭ وتىزىڭدا بالاڭ بولىپ،
جۇرەسىڭ وتباسىڭا الاڭ بولىپ.
جۇمىستان ۇيگە ەرتە اسىعارسىڭ،
قالمايسىڭ بۇرىنعىداي دالا قونىپ.
باقىتتى سەندەي ادام بولماس ءسىرا،
شىققاندا قارسى الدىڭنان بالاڭ كۇلىپ.
شات ءومىرىڭ جالعاسار وتىز بەستە،
ايەلىڭ شىعارماسا الاڭ قىلىق.
وزىڭدە ارداقتارسىڭ بولسا ساناڭ،
جەتكىزسە قۇلىنىڭدى ادام قىلىپ.
نە جەتسىن يماندى بوپ تەك جۇرگەنگە،
جىگىتكە جاراسپايدى ارام قىلىق.
ساراپتاپ، ەلەكتەمەي وتكەلىڭدى،
سەزبەيسىڭ قىرىققادا جەتكەنىڭدى.
جاستىق شاق، بالا كۇنىڭ بۇلدىر تارتىپ،
ساعىنىپ ەسكە الارسىڭ وتكەنىڭدى.
ەگەردە تۋعان جەردەن كەتسەڭ شالعاي،
كورەسىڭ تۇسىڭدە ىلعي كوك بەلىڭدى.
ءوزىڭدى سەزىنەسىڭ ءالى جاستاي،
ساناڭدا ەلەس قالىپ وتكەن كۇنگى.
ارتىڭا ءبىر قايىرىلىپ كوز جىبەرسەڭ،
سەزەسىڭ كەزەڭ اسىپ كەتكەنىڭدى.
كەلگەندە قىرىق بەسكە قىلجاق قالىپ،
بايقاستاپ ءىسقىلارسىڭ شەت- شەگىڭدى.
ەلۋ تۇر امان جۇرسەڭ ودان ارى،
التىننىڭ قادىرسىزداۋ قولدابارى،
دەگەندى ءتىپتى تەرەڭ سەزىنەرسىڭ،
جيىرما بەس، وتىز بەستىڭ وتەر زارى.
كەلسەڭدە ەلۋ بەسكە ەرمىن دەرسىڭ،
كۇش- قۋات جاس كۇنىڭدەي بولسا قانە.
مويىنسۇنباي كارلىككە جۇرگەنىڭدە،
الپىستا ءال ازايار ودان ءارى.
اسقاندا پايعامبارجاس الپىس بەستەن،
ويىن- كۇلكى، دۋماننىڭ بولماس ءسانى.
كىرپىدەي جيىرلارسىڭ جىلان كورگەن،
قۇلاقتى شۋىلداتپاي كەتسىن ارى.
جەتكەندە جەتپىس جاسقا جەر تايانىپ،
ءومىرىڭ ۇرپاقپەن تەك كەلەر ءمانى.
ۇل – وپالى، كەلىن – جايلى بولسا ەگەر،
از جەگەن تاماعىڭنىڭ بولار ءدامى.
جەتپىس بەس، ودانارى سەكسەن كەلەر،
ءدام تارتپاي، جەتە الماي ءجۇر كوپ پەندەلەر.
بۇل كۇندە زار بولاسىڭ الپىس جاسقا،
قارىس جەر اتتاپ باسساڭ وكپەڭ كۇيەر.
بولسا ەگەر نەمەرەلەر قانداي جاقسى،
شارشاعاندا قولتىقتاپ، دەمەپ- سۇيەر.
كەمپىرىڭ بولساداعى “قارامايسىڭ”،
ويلاساڭ جاس كۇنىڭدى ءىشىڭ كۇيەر.
مەنداعى مىقتى جىگىت بولعام دەسەڭ،
مىسقىلداپ بالا- شاعاڭ ءبارى كۇلەر.
سەلكىلدەپ سەكسەن بەسكە كەلسەڭ داعى،
ومىردەن ءۇمىتىڭ بار ءالى جۇرەر.
توقسان بار، ودان اسساڭ توقسان بەس بار،
قۇتقارماس الدىڭ تەڭىز، ارتىڭدا جار.
كۇندىز- ءتۇن يمانىڭدى ۇيىرەرسىڭ،
دەپ: “اللا قۋ جانىمدى قيناماي ال”.
ەسكە الارسىڭ بۇرىنعىم جاقسى ەدى دەپ،
بۇل كۇندە سەكسەنىڭە بولارسىڭ زار.
بەل سىزداپ، اياق مۇزداپ ءجۇرۋىڭ مۇڭ،
دىرىلدەپ قول- اياقتان كەتەدى حال.
وسىنىڭ بارلىعىنان امان وتسەڭ،
ءجۇز دەگەن ءجۇزۋ بەرمەس ءبىر تەڭىز بار.
سەنە الماي ولمەي ءتىرى جۇرگەنىڭە،
اللا الدىنا اق جولمەن كەتكەنىڭ ءدال.
سەن ءۇشىن ءومىردىڭ ەش ءمانى بولماس،
بايلىعىڭ – التىن، كۇمىس، جيناعان مال.
اتا - باباڭ بارلىعى ءوتتى وسلاي،
عۇمىرعا اللا بەرگەن قاراما ءسال.
ءجۇز جىلىڭ وتە شىعار ءجۇز كۇندەي- اق،
تىرلىكتە ساۋاپ جيناپ قارمانىپ قال.
ءجۇز تۇگىل جارتىسىنا جەتە الماعان،
قاپىدا كەتكەن قانشا پەندەلەر بار.
جىگىتتەر ويلامايىق كۇپىرشىلىك،
ادامعا نە ىستەتپەس قۋ تىرشىلىك.
جەتكىزبەس قۋ دۇنيەنى قۋا بەرمەي،
جاسايىق جاراتقانعا شۇكىرشىلىك.
تىرلىكتە كومەكتەسىپ ءبىر- بىرىڭە،
اعايىن، تۋىسقاندا بولسىن بىرلىك.
يماننان ايىرماسىن ەش قاشاندا،
اپارماس جاقسىلىققا كوڭىل كىرلىك.
تۋىسىڭ، بالا- شاعاڭ امان جۇرسە،
مال ءۇشىن ارازداسىپ وكىنبەلىك.
تۇيسىنگەن ءبىراز ءجايدى ولەڭ ەتتىم،
جاستارىمىز ۇلگى الىپ، ءجۇرسىن جىرعىپ.
كۇنامدى كەشىرە كور جاراتۋشىم،
قاپىدا حاق جولىنان كەتسەم سىرعىپ!
نۇرباقىت بايراحمەت ۇلى
