الماتى قالاسىنداعى «الماتى ارەنا» سپورت كەشەنىندە بۇكىل الەمدىك 28ء-ىنشى قىسقى ۋنيۆەرسيادا ويىندارىنىڭ اشىلۋى سالتاناتتى تۇردە ءوتتى دەپ حابارلايدى «قامشى» ءتىلشىسى. ۋنيۆەرسيادانى اشۋعا ق ر پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى مەن حالىقارالىق ستۋدەنتتىك سپورت فەدەراسياسىنىڭ (FISU) پرەزيدەنتى ولەگ ماتىسين قاتىستى.
سالتاناتتى شارا قازاقتىڭ تۇرمىس سالتى مەن ءداستۇرىن ساحنالاعان عالامات قويىلىممەن باستالدى.
ەلباسى قىسقى ۋنيۆەرسيادا ويىندارىن اشىق دەپ جاريالادى
مەملەكەت باسشىسى سالتاناتتى ءىس-شاراعا قاتىسۋشىلاردى الماتىداعى عالامات سپورت مەرەكەسىنىڭ باستالۋىمەن قۇتتىقتادى.
– بۇل ستاديوندا جەر شارىنداعى جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ جۇزدەگەن وكىلدەرى جينالىپ وتىر. سىزدەردىڭ ارالارىڭىزدا بولاشاق وليمپياداشىلار مەن الەمدىك سايىستاردىڭ جەڭىمپازدارى بار. سونداي-اق، ءوزىنىڭ مانسابىن كەلەشەكتە ەكونوميكامەن، ساياساتپەن، بيزنەسپەن بايلانىستىراتىندار دا جوق ەمەس، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى كۇندەرىنەن باستاپ ەلىمىزدىڭ ۇستانىمى بىرلىك پەن ىنتىماقتاستىق ورناتۋ، ءقاۋىپسىز بولاشاققا ۇمتىلىس بولعانىن اتاپ ءوتتى.
– سپورت، عىلىم جانە مادەنيەت ارقىلى ءبىز بارلىق قۇرلىققا تىنىشتىق پەن تولەرانتتى دامۋدىڭ قازاقستاندىق فورمۋلاسىن جەتكىزگىمىز كەلەدى. سول ءۇشىن ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارى كۇن سايىن قارقىن الىپ، وسى مۇز سارايى مەن بۇل ويىنداردىڭ باسقا دا نىساندارى زور ىقىلاسپەن سالىندى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سونداي-اق، قازاقستان پرەزيدەنتى ۋنيۆەرسيادا قالانىڭ سپورت ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋدىڭ وزىندىك لوكوموتيۆىنە اينالعانىن اتاپ ءوتتى.
– الماتى ءقازىردىڭ وزىندە داۋسىز رەكوردتار كورسەتىپ وتىر. قىسقى ۋنيۆەرسيادالار تاريحىندا العاش رەت مۇندا اتلەتتەر قالاشىعى سالىندى. بۇل جوباعا جۇمسالعان ينۆەستيسيا قازاقستاندىقتاردىڭ يگىلىگىنە قىزمەت ەتەتىن بولادى. ارەنالار كوپشىلىكتى بۇقارالىق سپورتقا تارتاتىن ورتالىققا اينالادى. اتلەتتەر قالاشىعى 1700-دەن استام وتباسىعا ارنالعان قولجەتىمدى الەۋمەتتىك تۇرعىن ءۇيى بار جاڭا شاعىن اۋداندى قۇرايدى. ۋنيۆەرسيادا الەمنىڭ 80 مەملەكەتىندە 43 تەلەارنا ارقىلى كورسەتىلەدى. ونىڭ اۋديتورياسى ءبىر ميللياردتان استام ادامدى قامتيدى. ۋنيۆەرسيادانىڭ قاناتىن كەڭگە جايعانىن، ءوزىنىڭ باستالۋىنىڭ تاريحي ساتىنە دايىن ەكەنىن كورىپ وتىرمىز، – دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
سونداي-اق، مەملەكەت باسشىسى ۋنيۆەرسيادا ءوتىپ جاتقان ورىننىڭ بىرەگەيلىگىنە نازار اۋداردى.
– الماتى – 1000 جىلدىق تاريحى بار قالا، قازاقستاننىڭ جاڭا ءداۋىرى باستاۋ العان التىن بەسىك. بۇل – قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان، زاماناۋي قالا، ىسكەرلىك ورتالىعى جانە ەل ەكونوميكاسىنىڭ قوزعاۋشى كۇشى. جاستار قالاسى. ستۋدەنتتەر قالاسى. قازاقستاننىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىرى وسىندا ورنالاسقان، ولاردا 137 مىڭ ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا. اتى اڭىزعا اينالعان جانە ءبارىمىز جاقسى كورەتىن «مەدەۋ» مۇز ايدىنى بۇرىنعى داڭقىن قايتا جاڭعىرتىپ، قايتادان اۋقىمدى جارىستاردىڭ اتموسفەراسىن سەزىندىرەتىن بولادى. ىلە الاتاۋى بوكتەرىندە «شىمبۇلاق» الماستاي جارقىراپ تۇرادى. ۋنيۆەرسيادا سالاماتتى ءومىر سالتىنىڭ رامىزىنە اينالادى. ونىڭ ناتيجەسىن ۇلتىمىزدىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك باعدارلامالارمەن سالىستىرۋعا بولادى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جارىستى ۇيىمداستىرۋعا قولداۋ كورسەتكەنى ءۇشىن وسى جاھاندىق مەرەكەنى ازىرلەۋگە اتسالىسقانداردىڭ بارىنە، سونىڭ ىشىندە ءۇش مىڭ ۆولونتەرگە، حالىقارالىق ستۋدەنتتىك سپورت فەدەراسياسىنا جانە ونىڭ پرەزيدەنتى و.ماتىسينگە العىس ءبىلدىردى.
ايتا كەتەر بولساق، ماتىسين الماتىعا ءبىر اپتا بۇرىن ۇشىپ كەلىپ، ۋنيۆەرسياداعا دايىندىق شارالارىمەن تانىسقان ەدى. ولەگ ماتىسين 2015 جىلدىڭ قاراشاسىندا FISU پرەزيدەنتى بولىپ تاعايىندالعان. وسى لاۋازىمعا دەيىن ول FISU ءبىرىنشى ۆيسە-پرەزيدەنتى بولىپ قىزمەت اتقارعان، سونداي-اق، وسىدان الدىن رەسەي ستۋدەنتتىك سپورت وداعىن باسقارعان بولاتىن. ول سپورت – بەيبىتشىلىكتىڭ ەلشىسى»، - دەگەن ەدى الماتىعا كەلگەنىندە.
ۋنيۆەرسيادانىڭ اشىلۋ سالتاناتىن مەملەكەتتىك تەلەارنالار تىكەلەي ەفيردەن كورسەتتى.
XXVIII قىسقى دۇنيەجۇزىلىك ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋ 2017 جىلى 28 قاڭتار مەن 8 اقپان ارالىعىنا جوسپارلانعان. مەگاپوليستى ءىرى سپورتتىق شاراعا دايىنداۋداعى ينفراقۇرىلىمدىق بازا قىزمەتىن 2011 جىلى وتكەن 7-قىسقى ازيا ويىندارىنا ارناپ سالىنعان نىساندار اتقارىپ وتىر. اتاپ ايتقاندا، «سۇڭقار» حالىقارالىق شاڭعىدان سەكىرۋ كەشەنى، بالۋان شولاق اتىنداعى سپورت سارايى جانە الماتى وبلىسىنداعى شاڭعى-بياتلون ستاديونى ۋنيۆەرسيادا جارىستارىن قابىلدايدى. سپورت جارىستارى سونداي-اق «مەدەۋ» مۇز ايدىنىندا جانە «شىمبۇلاق» تاۋ-شاڭعىلى كۋرورتىندا وتەدى. ۋنيۆەرسيادا ءۇشىن قوسىمشا تاعى مۇز سارايى، مۇز ارەناسى جانە اتلەتتەر قالاشىعى سالىنعان.
ۋنيۆەرسيادا — دۇنيەجۇزىلىك ستۋدەنتتىك سپورت ويىندارى. ۋنيۆەرسيادا – حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتتىك سپورت فەدەراسياسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ستۋدەنتتەر اراسىندا وتەتىن حالىقارالىق جارىس. ۋنيۆەرسيادانى الماتىدا وتكىزۋ تۋرالى رەسمي شەشىم 2011 جىلعى 29 قاراشادا بريۋسسەلدە حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتتىك سپورت فەدەراسياسىندا (FISU) وتكەن داۋىس بەرۋ ناتيجەسىندە قابىلداندى. ۋنيۆەرسيادا تۋىن الماتى قالاسىنا بەرۋ سالتاناتتى ءراسىمى 2015 جىلعى 15 اقپاندا يسپانيانىڭ گرانادا قالاسىندا ءوتتى.
ۋنيۆەرسيادا وتەتىن ارۋ الماتى
قازىرگى الماتىنىڭ ەڭ العاشقى تۇرعىندارى – ساقتار مەن ۇيسىندەر. ح عاسىردىڭ وزىندە الماتى مىڭعا جۋىق ادام تۇراتىن، قولونەر مەن ساۋدانىڭ ورتالىعىنا اينالدى. قالا ۇلى جىبەك جولىنىڭ تيان-شان بولىگىنە كىردى. ارحەولوگتار كەراميكالىق بۇيىمداردى، ەجەلگى ۇستالاردىڭ شەبەرحانالارىن جانە ءحىىى عاسىرعا جاتاتىن «الماتۋ» دەگەن جازۋى بار كۇمىس تەڭگەلەردى تاپتى.
2016 جىلى الماتى 1000 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ وتەدى. يۋنەسكو-نىڭ 38ء-شى باس كونفەرەنسياسىندا يۋنەسكو-نىڭ 2016 جىلداعى مەرەيتويلىق جانە اتاۋلى كۇندەرىنىڭ قاتارىنا قالانىڭ 1000 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ رەسمي تۇردە قوسىلدى.
قالا سەگىز اۋداننان تۇرادى: المالى، الاتاۋ، مەدەۋ، بوستاندىق، تۇركىسىب، اۋەزوۆ، جەتىسۋ جانە ناۋرىزباي.
الماتىدا مەترو جەلىستەرى، قوعامدىق كولىك مارشرۋتتارى، ەكى تەمىرجول ۆوكزالى (الماتى-1 جانە الماتى-2) بار.
قازاقستانداعى ەڭ ءىرى اۋەجاي الماتى قالاسىندا. ول ەلدەگى ىشكى جانە سىرتقى اۋەتاسىمالىنان ءبىرىنشى ورىن الادى. ءبىر جىلدا الماتى اۋەجايى 4500000 ادامدى قابىلدايدى. كۇنىنە 220 رەيستەردى جۇزەگە اسىرادى.
الماتىعا كەلگەن مەيمانداردى قابىلدايتىن 250-دەن استام قوناقۇيلەر بار.
الماتى – جاسىل جەلەككە ورانعان، شۋاقتى، كەڭ كوشەلەرى مەن اسەم عيماراتتارى مەن كوپتەگەن ساياباقتارعا باي قالا. قالانىڭ 1000 جىلدىق تاريحى ونىڭ كوپتەگەن عاجايىپ مادەني – تاريحي ەسكەرتكىشتەرى مەن تاريحىنان، قالانىڭ كونتراستى ساۋلەتىندە ەسكى سانمەن سالىنعان عيماراتتاردان باستاپ جاڭا ۇلگىدەگى بيىك كەشەندەرىنەن كورىنەدى. الماتىدا رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى مانگە يە 126 ساۋلەت ەسكەرتكىشى بار. ەڭ كونە عيماراتتار رەتىندە اباي اتىنداعى وپەرا جانە بالەت تەاترى (1936-1941 ج)، ت. جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسى (1930 ج)، ۇكىمەت ءۇيى (1951-1957 ج) ت.ب. ايتۋعا بولادى.
ەلىمىزدىڭ ەڭ ءىرى مەگاپوليسى – الماتى قالاسىنىڭ اتاۋى الما جەمىسىمەن بايلانىستى. المانىڭ تورەسى – اپورت الماتى شاھارىنىڭ بەلگىسى. الماتى اپپورتىنىڭ سالماعى 350 گرامم، كەيدە 400-900 گرامم بولىپ جاتادى.
ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋگە جۇمسالعان قاراجات
28ء-شى دۇنيەجۇزىلىك قىسقى ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋگە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 109 ميلللارد تەڭگە بولىنگەن، دەپ حابارلاعان ەدى قاڭتار ايىنىڭ باسىندا الماتى اكىمدىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى.
الماتى قالاسىنىڭ اكىمى باۋىرجان بايبەك ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋ مەگوپاليستىڭ دامۋىنا، قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىنا ايتارلىقتاي ىقپال ەتكەنىن ايتقان بولاتىن.
اكىمنىڭ ايتۋىنشا، ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋگە، الماتىدا ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ مەن قۇرىلىسقا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 109 ميلليارد تەڭگە بولىنگەن.
«ۋنيۆەرسيادا نىساندارىن سالۋ كەزىندە 1 550 شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرى جۇمىسپەن قامتىلىپ، قۇرىلىس سالاسىندا 30 مىڭنان اسا جۇمىس ورنى اشىلدى. 9،2 ملرد تەڭگە سالىق تولەندى. ۋنيۆەرسيادانىڭ وپەراسيالىق دايىندىقتارىنا 5 مىڭ جۇمىسشىسى بار 200 كومپانيا تارتىلدى، ونىڭ 80 پايىزى الماتىلىقتار. بيۋدجەتكە تۇسكەن 12،3 ملرد تەڭگەنىڭ 1،5 ملرد-ى باسقا سالىقتاردى ەسەپتەمەگەندە، قوسىمشا قۇن سالىعى رەتىندە قايتادى»، — دەپ مالىمدەگەن باۋىرجان بايبەك.
ۋنيۆەرسياداعا ءبىر جىل قالعان ۋاقىتتا الماتى قالالىق ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋ جونىندەگى ديرەكسياسىنىڭ باسشىسى اسەت ابدۋالييەۆ: «ۋنيۆەرسيادا – 2017» ويىندارىن وتكىزۋ جونىندەگى جالپى بيۋدجەت ناقتىلاندى. ول 17 ميلليارد تەڭگە نەمەسە 53 ميلليون ەۋرو بولىپ بەكىتىلدى. ويىنداردىڭ جالپى بيۋدجەتى ەكى ەسەگە، ياعني، 32 ميلليارد تەڭگەدەن 17 ميللياردقا قىسقارعانىن ايتىپ كەتۋ كەرەك»، - دەگەن ەدى. كورىپ وتىرعانىمىزداي، ەكى جىلداعى مالىمەت 2 ءتۇرلى بولىپ وتىر.
ۋنيۆەرسيادا الماتىعا نە بەردى؟
الماتى قالاسىنىڭ الاتاۋ اۋدانىندا جالپى اۋماعى 10 گەكتاردى قۇرايتىن مۇز سارايى سالىندى. بۇل – 2017 جىلعى قىسقى ۋنيۆەرسيادانىڭ ەڭ ۇلكەن ءارى باستى نىسانى. ويتكەنى دۇنيەجۇزىلىك قىسقى ۋنيۆەرسيادانىڭ سالتاناتتى اشىلۋ جانە جابىلۋ ءراسىمىن وتكىزۋ وسى نىساندا جوسپارلانعان.
12 مىڭ كورەرمەنگە ارنالعان مۇز الاڭى، دەنەشىنىقتىرۋ-ساۋىقتىرۋ كەشەندى جاتتىعۋ مۇز ايدىنى جانە ءجۇزۋ باسسەينى. سارايدىڭ ورتالىق بلوگىندا ەكى ءجۇزۋ باسسەينى، اسحانا مەن بيلياردى بار دەمالۋ زوناسى ورنالاستى. ءۇشىنشى بلوكتا حورەوگرافيا جانە اكروباتيكا، بوكس، اۋىر اتلەتيكا، كۇرەس، ۇستەل تەننيسىنە ارنالعان زالدارى، زاماناۋي جابدىقتالعان ساۋىقتىرۋ ورتالىعى، مەديسينالىق پۋنكت ورنالاسقان.
مۇز سارايىنان 700 مەتر قاشىقتىقتا 5 مىڭ ادامعا ارنالعان اتلەتيكالىق قالاشىق بوي كوتەردى. بۇل نىسان دا 2017 جىلعى قىسقى ۋنيۆەرسياداعا وراي سالىنعان. اتلەتيكالىق قالاشىق 8-9 قاباتتى تۇرعىن ۇيلەردەن تۇرادى. وندا بارلىعى 8 تۇرعىن ءۇي جانە 14 قاباتتى 4 عيمارات بار. مۇندا 800 ورىنعا ارنالعان اسحانا، باسسەين، مەديسينالىق ورتالىق، كينوتەاتر ورنالاسقان. ۋنيۆەرسيادا اياقتالعاننان كەيىن اتلەتيكالىق قالاشىق ستۋدەنتتەردىڭ جاتاقحاناسى مەن ۇستازدارعا تۇرعىن ءۇي رەتىندە كەپىلدىككە بەرىلمەك. اتلەتيكالىق ارەنادا الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم مەن كولىك تورابى دامىتىلىپ، بۇل الماتى قالاسىنىڭ الاتاۋ اۋدانىنىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرەدى. قازىرگى ۋاقىتتا مۇندا بەتون قۇيۋ جۇمىستارى تولىقتاي اياقتالىپ، ۇيلەردىڭ قابىرعاسى كوتەرىلىپ، جىلۋ، سۋ، جارىق جەلىلەرى جۇرگىزىلدى. ايتا كەتەيىك، اتلەتيكالىق قالاشىقتىڭ قۇرىلىس الاڭى 1،5 مىڭعا جۋىق جەرگىلىكتى تۇرعىندى جۇمىسپەن قامتىدى.
جاڭادان بوي كوتەرگەن نىسانداردىڭ تاعى ءبىرى – 3 مىڭ ادامعا ارنالعان مۇز ارەناسى. الماتى قالاسىنىڭ مەدەۋ اۋدانىندا ىرگەسى قالانعان سپورت كەشەنى كوپسالالى بولىپ سانالادى.
الماتىدا وتكەن ەكىنشى سپورتتىق دودا
بۇل الماتى وتكىزگەن العاشقى سپورتتىق دودا ەمەس. 2011 جىلى قاڭتار-اقپان ايلارىندا استانا مەن الماتى قالالارى ازيا قۇرلىعى ومىرىندەگى سپورت سالاسىنىڭ قايناعان ورتالىعىنا اينالدى. قازاقستاندا تۇڭعىش رەت VII قىسقى ازيادا ويىندارى بولىپ ءوتتى.
ازيادانىڭ قارساڭىندا الماتىدا ك-125، ك-95 حالىقارالىق شاڭعىمەن تۇعىردان سەكىرۋ كەشەنى سالىندى. حالىقارالىق شاڭعى سپورتى قاۋىمداستىعى وتكىزەتىن جىلدىق ساۋالنامانىڭ ناتيجەسى بويىنشا، قازاقستاننىڭ جاڭا كەشەنى 2010 جىلدىڭ ەڭ ۇزدىك ءترامپلينى اتالدى. سونىمەن قاتار، الماتىداعى تاۋ بيىگىندە ورنالاسقان «مەدەۋ» سپورتتىق كەشەنى، «شىمبۇلاق» تاۋ شاڭعىسى بازاسى جانە ويىنداردىڭ جابىلۋ ءراسىمى وتكەن بالۋان شولاق اتىنداعى سپورت سارايى قايتا جاساقتالدى. شاڭعى جارىسىن، شاڭعىعا لايىقتالعان بياتلوندى وتكىزۋ ءۇشىن الماتى وبلىسىندا شاڭعى-بياتلون ستاديونى سالىندى.
VII قىسقى ازيادا ويىندارىنا الەمنىڭ 27 ەلىنەن مىڭنان استام سپورتشى قاتىستى. جارىستاردىڭ باعدارلاماسىنا 11 سپورت ءتۇرى ەنگىزىلدى: كونكي تەبۋ سپورتى، مانەرلەپ سىرعاناۋ، شايبالى حوككەي، دوپتى حوككەي (بەندي)، شاڭعى جارىسى، بياتلون، تۇعىردان شاڭعىمەن سەكىرۋ، تاۋ شاڭعىسى، فريستايل، شورت-ترەك، شاڭعىعا لايىقتالعان قىسقى سپورتتىق سايىس. بارلىعى 69 مەدال جيىنتىعى ساراپقا سالىنىپ، بۇل قىسقى ازيادا تاريحىنداعى رەكوردتىق كورسەتكىش بولدى.
قازاقستان وسى ويىنداردا قىسقى ازيادادا التىن مەدال سانى بويىنشا رەكورد جاڭارتىپ، 32 التىن مەدال يەلەندى جانە جالپىكوماندالىق ەسەپتە ايقىن باسىمدىلىقپەن ءبىرىنشى ورىندى جەڭىپ الدى. ءبىزدىڭ قۇرامامىزدىڭ قورجىنىندا 70 ناگرادا بولسا، ونىڭ 21ء-ى كۇمىس جانە 17ء-سى قولا مەدالدار.
ەكىنشى ورىندى 13 التىن، 24 كۇمىس جانە 17 قولا مەدال الىپ، جاپونيا يەلەندى. ءۇشىنشى ورىنعا 13 التىن، 12 كۇمىس جانە 13 قولا مەدال العان وڭتۇستىك كورەيا يە بولدى. ءتورتىنشى ورىندى 11 التىن، 10 كۇمىس جانە 14 قولا مەدالمەن جۇڭگو الدى.
ازيادا ويىندارىنىڭ جابىلۋ ءراسىمى الماتىداعى بالۋان شولاق اتىنداعى سپورت سارايىندا ءوتتى.
جارىستىڭ بارىسىن شەتەلدىك 2 مىڭنان استام جۋرناليست، عالامشاردىڭ 500 ميلليوننان استام تۇرعىنى تاماشالادى.
جالپى العاندا، VII قىسقى ازيادا ويىندارى ەلدە سپورت ءىس-شارالارىنىڭ ۇيىمداستىرىلۋىنىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتكەنىنىڭ، قازاقستاننىڭ قوناقجاي ەل، بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم مەكەنى جانە ازيالىق جانە الەمدىك سپورتتا جەتەكشى ورتالىقتاردىڭ ءبىرى رەتىندە حالىقارالىق ارەناداعى بەدەلىنىڭ ارتا تۇسكەنىنىڭ تاعى ءبىر دالەلى بولدى.
ۋنيۆەرسيادا-2017 دوداسىنىڭ قازاقستان ءۇشىن ماڭىزى
قىسقى ۋنيۆەرسيادا قازاقستاننىڭ بەدەلىن كوتەرەدى. بۇكىلالەمدىك قىسقى ۋنيۆەرسيادا – 2017 قازاقستان ءۇشىن دۇنيەجۇزىلىك دەڭگەيدەگى العاشقى اۋقىمدى دا كەشەندى ءىس-شارا. ارينە، وسىناۋ الەمدىك دەڭگەيدەگى سپورتتىق ويىندار مادەنيەت پەن سپورتتى دامىتۋعا، بەيبىتشىلىكتى نىعايتۋعا باعىتتالعان. باستىسى، سپورتتىق سايىس پەن سالتاناتتىڭ كورىنىسىندەي بولعان ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋدە قالىپتاسقان كونسەپسيانى قايتا باعامداپ، سپورتتىق ويىنداردى ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ جەتىستىكتەرىن جالعاستىرۋ.
ءبىرىنشى كەزەكتە ۋنيۆەرسيادا الەمگە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تابيعاتى مەن تۇرمىسىنىڭ اسەمدىگىن پاش ەتەدى. جانە قىسقى ۋنيۆەرسيادانىڭ الماتىدا ءوتۋى «قازاقستان – 2050» ستراتەگيالىق دامۋ جوسپارى اياسىندا ەلدىڭ العا قويعان ماقسات-مۇددەلەرىمەن استاسىپ جاتىر.
الماتىدا وتەتىن قىسقى «ۋنيۆەرسيادا – 2017» ويىندارىنا FءىSU (ستۋدەنتتىك سپورت) اليانسىنا كىرەتىن الەم ەلدەرىنەن 5 مىڭداي سپورتشى قاتىسادى. قاتىسۋشىلار 11 كۇن بويى حالىقارالىق دەڭگەيدە سايىسقا تۇسەدى. ۋنيۆەرسيادا الەمنىڭ 100-گە جۋىق تەلەكانالىنان كورسەتىلەدى. بۇل – الماتى، قازاقستان ۋنيۆەرسيادا وتەتىن قالا، ەل رەتىندە ەكى اپتاعا جۋىق الەم نازارىندا بولادى دەگەن ءسوز. ياعني، وسىناۋ الەمدىك سپورتتىق شارا ارقىلى قازاقستاننىڭ حالىقارالىق، عالامدىق دەڭگەيدە العا جىلجۋى، ەلدىڭ اسەمدىگى مەن حالقىنىڭ الەۋەتى كورىنەدى. قازاقستان ءىرى الەمدىك سپورتتىق شارالاردى وتكىزە الاتىن، دامىعان مەملەكەتتەردىڭ قاتارىنا شىعادى.
ۋنيۆەرسيادانىڭ ىشكى مۇمكىندىكتەردىڭ دامۋىنا دا اسەرى بار. ولار ىشكى ەكونوميكامىزدىڭ دامۋى، حالىقارالىق قاۋىمداستىق، اسىرەسە، جاستار مەن وسكەلەڭ ۇرپاق الدىنداعى ۇلتتىق كەلبەتىمىزدىڭ كورىنۋى، ۇلتتىق سپورتتىق باعدارلامالارعا، الەمدىك دەڭگەيدەگى سپورتشىلارعا ينۆەستيسيا تارتۋ، بولاشاقتا الەم چەمپيوناتتارى، قىسقى وليمپيادا سياقتى وزگە دە ءىرى سپورتتىق شارالاردى وتكىزۋگە نەگىز قالاۋ، ت.ب.
قازاقستاننىڭ ۇسىنىپ وتىرعان قىسقى ۋنيۆەرسيادانى وتكىزۋ جوباسى حالىقارالىق شاراعا جاستاردىڭ قاتىسۋىن كەڭەيتىپ، حالىقارالىق بىرلىك پەن تاتۋلىققا ىقپال ەتەدى، ءىرى الەمدىك دودالاردى وتكىزۋ تاجىريبەسىن قالىپتاستىرادى، قازاقستاننىڭ تاڭعاجايىپتارىن پاش ەتەدى.
قىسقى ۋنيۆەرسيادا وتكەن سوڭ سپورت نىساندارىن حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي سپورت نىساندارى بولعاندىقتان، قىسقى سپورت تۇرلەرىنەن الەم چەمپيوناتتارىن، قىسقى وليمپيادا ويىندارىن وتكىزۋگە ۇسىنىس جاساۋعا بولادى. ەلدىڭ ىشكى قاجەتىنە پايدالانىپ، حالىقتى قىسقى سپورت تۇرلەرىمەن اينالىسۋعا جاپپاي تارتۋعا بولادى. جانە الەمدىك دەڭگەيدەگى، حالىقارالىق دودالاردا ونەر كورسەتەتىن سپورتشىلارىمىزدىڭ دايىندىعى ءۇشىن دە وتە جاقسى بازا قالىپتاسادى. جالپى، سپورت نىساندارىنىڭ ۋنيۆەرسيادادان كەيىنگى بولاشاعى قازاقستاندىقتاردىڭ تۇرمىسى مەن قاجەتتىلىگى ءۇشىن اسا ءتيىمدى.
پىكىر قالدىرۋ