كورىپكەلدەر جورامالى: ۋكراينا جەرى تالان-تاراجعا تۇسەدى

/uploads/thumbnail/20181221114631557_small.jpg

ۋكراينا جولايرىقتا تۇر. ويتكەنى كەلەر جىلى ەلدە پرەزيدەنتتىك سايلاۋ وتەدى. بيلىك باسىنا كىم كەلەدى؟ تاعى دا پەتر پوروشەنكو ما، جوق الدە باسقا ساياسي تۇلعا ما؟ بۇل ماسەلە قازىرگى كەزدە ساراپشىلاردىڭ قىزۋ تالقىسىنا اينالدى. نەگىزى بيلىك باسىنا كىم كەلسە دە، ۋكراينانىڭ بولاشاعى ەڭ الدىمەن سول ساياسي فيگۋرانىڭ ۇستانعان ساياساتىنا بايلانىستى بولماق. كوپتەگەن ساراپشىلار «پوروشەنكونىڭ ورنىن «باتكوۆششينا» پارتياسىنىڭ ليدەرى يۋليا تيموشەنكو اۋىستىرۋى مۇمكىن» دەگەندى ايتۋدا. قالاي تارازىلاساق تا، ءۇش ايدان كەيىن – پرەزيدەنتتىك سايلاۋ. ساراپشىلار تيموشەنكونىڭ پرەزيدەنتتىك تاققا وتىرۋ مۇمكىندىگى جوعارى دەسە، ال ساياساتتان الىس كورىپكەلدەردىڭ پىكىرى قانداي؟ ولاردىڭ جورامالىنشا،  بولاشاقتا ۋكراينا قانداي باعىت ۇستانادى، رەسەيمەن اراداعى قاتىناس جاقسارا ما؟ دونباسس اۋماعى دەربەستىك الا ما؟ قىرىمدى ۋكراينا وزىنە قايتارۋى مۇمكىن بە؟ بۇل ساۋالدار جالپى تورتكۇل دۇنيەدە ساياساتتان حابارى بار كەز كەلگەن ادام بالاسىن تولعاندىرىپ وتىرعانى انىق. ال، ۋكراينا تۋرالى كورىپكەلدەر نە دەيدى؟

جۇلدىزعا قاراپ، بولجام جاسايتىن رەسەيلىك تانىمال استرولوگ پاۆەل گلوبانىڭ ويىنشا،  «كەلەر جىلى ۋكراينادا ساياسي داعدارىس كۇشەيە تۇسەدى، ەكونوميكالىق جاعدايدىڭ كۇردەلەنۋىنە بايلانىستى ەلدە تولقۋلار كوبەيەدى. جەر پلانەتاسى يۋپيتەردىڭ ىقپالىندا بولۋىنا بايلانىستى ەلدىڭ شىعىسىندا اسكەري قاقتىعىستار ارتادى. ۋكراينا تەرريتورياسى بولىسكە تۇسەدى. ولاردىڭ ءبىرقاتارى رەسەيدىڭ قۇرامىنا وتەدى. 2020 جىلعى قايتا سايلاۋدان كەيىن رەسەيمەن ارىپتەستىك كۇشەيەدى.  ۋكرينانىڭ ەۋروپالىق بولىگىندە ارنايى بلوك پايدا بولادى. رەسەيدىڭ الەمدىك ارەنادا مارتەبەسى ارتادى. ەۋرووداق پەن ناتو ءومىر ءسۇرۋىن توقتاتادى. يۋليا تيموشەنكو پرەزيدەنت بولادى

دجۋليا ۆانگ. دونباسس اۋماعىندا تاياۋ ۋاقىتتا تىنىشتىق ورنايدى. 2019 جىلى ۋكراينادا بيلىك باسىنا جاڭا پرەزيدەنت كەلەدى. ول ايماقتاردىڭ دەربەستىك الۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل جاعداي ناقتى ايتقاندا، ۋكراينادا سوعىستىڭ توقتاۋىنا الىپ كەلەدى. ەلدە جاعداي دۇرىستالا باستايدى.
ۆاسيليسا ياروسلاۆسكايا. 2019 جىلى بيلىك اۋىسادى. حالىق لايىقتى ليدەرىن تاڭدايدى. رەسەيمەن دۇرىس قارىم-قاتىناس ورنايدى. دنر مەن ءلنر-دىڭ باسشىلارى ۋكراينانىڭ جاڭا پرەزيدەنتىمەن ءتىل تابىسادى. اتالعان ەكى ايماق اۆتونوميالىق وبلىس ستاتۋسىنا يە بولادى. ەلدىڭ وڭتۇستىك-شىعىس ايماعىندا بىرتىندەپ تىنىشتىق ورناي باستايدى.

ميحايل ليەۆين.  ماسكەۋ استرونوميالىق اكادەمياسىنىڭ نەگىزىن سالۋشى ليەۆين دونباستاعى جاعداي تاياۋ مەرزىمدە تۇراقتالا قويمايدى دەگەن پىكىردە. بۇل ۋاقىتتا ۋكرايناداعى جاعداي ناشارلاي تۇسەدى. ەلدە بىرنەشە رەت مەملەكەتتىك توڭكەرىس ورىن الادى، بۇدان حالىقتىڭ تۇرمىسى جاقسارا قويمايدى.

سەرگەي شيەۆسوۆ-لانگ.  پاراپسيحولوگتىڭ ويىنشا، ۋكراينا ءوزىنىڭ ۆەكتورلىق ساياساتىن ۇنەمى وزگەرتىپ وتىرادى. ءبازبىر ساراپشىلار رەسمي كييەۆ الداعى ۋاقىتتا رەسەيمەن كورشىلىك قاتىناستى جاقسارتا تۇسەدى دەسە، ەكىنشىلەرى  ەلدىڭ ساياساتىن باتىسقا بۇرعىسى كەلەدى. سوندىقتان ازىرگە ەلدە تۇراقتىلىق بايقالا قويمايدى. 2019 جىلى دونباستا اسكەري قاقتىعىس بولمايدى. ال انىعى، قىرىم ەشۋاقىتتا ۋكرايناعا قايتا ورالمايدى.

الەنا زەليبورا. ۋكراينانىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىنداعى شيەلەنىس بىردەن دۇرىستالا قويمايدى. جاڭا پرەزيدەنت لنر مەن دنر باسشىلىعىمەن جاعدايدى دۇرىستاۋعا  ۇمتىلادى، رەسەيمەن ساۋدا -ساتتىق قايتادان باستالادى. ءبىراق شىعىستاعى ەكى وبلىس لۋگانسك مەن دونەسك ۋكرياناعا قوسىلۋدان باس تارتادى. ءبىراق جاعداي قايتادان شيەلەنىسە تۇسەدى، كييەۆتە ۇكىمەت قايتادان اۋىسادى، بيلىك باسىنا كەلگەندەر باتىسقا قاراي بەت بۇرا باستايدى.  

ۆلاد روسس. يانۋكوۆيچتىڭ كورشى رەسەيگە قاشىپ كەتەتىنىن، مايداننان كەيىن ۇكىمەت باسىنا كەلگەن ياسەنيۋك كومانداسىنىڭ كوپ ۇزاماي اۋىساتىنىن بولجاعان كورىپكەل ۋكراينادا جاعداي بىرتىندەپ جاقسارا باستايتىنىن ايتادى. حالىقتىڭ تۇرمىس دەڭگەيى الداعى بەس-التى جىلدا پولياك جانە چەح حالقىمەن شامالاس بولادى. 2023 جىلدان باستاپ، رەسەيمەن اراداعى تەكەتىرەس جويىلادى، قارىم-قاتىناس جاقسارا باستايدى.

يون يگناتەنكو. ودەسسالىق كورىپكەل وسىدان ءبىرشاما ۋاقىت بۇرىن قايتىس بولىپ كەتسە دە، ەلدىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىندا سوعىس بولاتىنىن الدىن الا بولجاپ بولجاعان. ول 2019 جىلدىڭ ورتاسىنان باستاپ، رەسەيمەن جاعداي جاقسارا باستايتىنىن ايتقان. ونىڭ ويىنشا، جاقىن ۋاقىتتا  ءۇشىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس بولمايدى.  اقش-تا دەفولت ورىن الادى، ءبىراق ول سىناقتان امەريكا قينالماي وتەدى. اقش، رەسەي جانە ۋكراينا اراسىندا دۇرىس ساياسات ورنايدى، 2025 جىلدان باستاپ،ۋكراينا گۇلدەنە باستايدى. رەسەيدەگى بيلىك اۋىسقان سوڭ، كييەۆ ماسكەۋمەن قاتىناستى جاقسارتادى. ۋكراينا ابىرويلى مەملەكەتكە اينالادى.

ورەست ستافييچۋك. دونەسك مەن لۋگانسك ايماعىندا تىنىشتىق ورنايدى. قىرىم قايتادان ۋكراينانىڭ قۇرامىنا كىرەدى. ءبىراق بۇل ۇزاققا سوزىلمايدى. بىرنەشە جىل وتكەننەن كەيىن قىرىمدىقتار تاڭداۋ جاساپ،  قايتادان رەسەيگە قوسىلادى.

شامان تۋۆا، ۋكراينا گەوساياسي ەگەستىڭ ورتالىعىنا اينالادى. باستى داۋ – قىرىم رەسپۋبليكاسى. جارتى ارالدا ەكى الىپ كۇش يەسى تەكەتىرەسكە تۇسەدى. جەڭىمپاز بۇكىل الەمدى بيلەيتىن بولادى.

***

ارينە، كورىپكەلدەردىڭ بولجامى ءارتۇرلى. ناقتى سەنۋ قيىن. قيسىنعا كەلەتىنى، ءتىپتى كەلمەيتىنى بار. قالاي دەسەك تە، ماسكەۋدەگى بيلىك اۋىسقان سوڭ، ءبىراز نارسە وزگەرەتىن سياقتى...

 

قاتىستى ماقالالار