الەم كۇتكەن «تاقتار ويىنى» سەريالىنىڭ سەگىزىنشى ماۋسىمى باستالىپ كەتتى. «تاقتار ويىنى» فەنتەزي-شوۋ جانرىنداعى تاريحتاعى ەڭ ايتۋلى فيلمدەردىڭ ءبىرى. سەگىزىنشى ماۋسىمنىڭ ءبىرىنشى ءبولىمىنىڭ پرەمەراسىن تەك اقش-تىڭ وزىندە 17 ملن ادام تاماشالاپ، رەكورد جاڭارتقان. وسى ورايدا Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى bbc.com سايتىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، اۆتوردىڭ فيلم جەلىسىن جازاردا قانداي تاريحي وقيعالاردى نەگىزگە العانى تۋرالى قىزىقتى مالىمەتتەر ۇسىنادى.
«تاقتار ويىنىنىڭ» الەمىندە اڭىزعا اينالعان ايداھارلار دا، ءبىز سەنە بەرمەيتىن سيقىر دا بار. سوعان قاراماستان، وقيعا جەلىسىنىڭ كەيبىر تۇستارى تاريحي شىندىقتارعا نەگىزدەلگەنىن اڭعارۋعا بولادى.
«تاقتار ويىنى» دجوردج ءمارتيننىڭ كىتابىنىڭ جەلىسىمەن تۇسىرىلگەن. سونىمەن قاتار ول سەريالدىڭ اتقارۋشى پروديۋسەرى. اۆتور شىعارما جەلىسىنە شىن بولعان تاريحي وقيعالاردىڭ قالاي اسەر ەتكەنى تۋرالى ءجيى ايتادى. سول سەبەپتى ءبىز «تاقتار ويىنىنىڭ» وقيعا جەلىسىنە اسەر ەتكەن بەس تاريحي وقيعانى جيناقتادىق.
- راۋشاندار شايقاسى
«اق جانە القىزىل راۋشاندار سوعىسى» - بۇل XV عاسىرداعى تاق ءۇشىن تالاستاعى وتە ۇزاق جانە شيەلەنىسكەن قاقتىعىستاردىڭ ءبىرى ەدى.
لانكاستەرلەر مەن يوركتار اۋلەتىنىڭ ءوزارا جاۋلاستىعى – انگليانى 300 جىلدان استام بيلەگەن پلانتاگەنەتتەر ديناستياسىنىڭ ءوزارا جاۋلاسىپ وتكەن ەكى ۇرپاعى.
بۇل سوعىس تۋرالى تاريحشى توماس كوستەيننىڭ 1950 جىلى ءتورت تومدىقپەن شىققان پلانتاگەنەتتەر تۋرالى مونۋمەنتالدى ەڭبەكتەرىنەن كوپ نارسە بىلۋگە بولادى.
مارتين بولسا، كوستەيننىڭ ەڭبەكتەرىنە قىزىعاتىنىن ءجيى ايتادى. «راۋشاندار سوعىسىمەن» بايلانىستى «تاقتار ويىنىندا» لاننيستەرلەر مەن ستاركتاردىڭ ۆەستەروس ءۇشىن شايقاسىن ۇقساستىرۋعا بولادى.
2. سوت الدىنداعى جەكپە-جەك
«تاقتار ويىنىنىڭ» ءبىرىنشى بولىمىندە پيتەر دينكلەيدج سومداعان تيريون لاننيستەردى سوتقا تارتادى. الايدا لاننيستەر قارسىلاستارىن سوتتان جەكپە-جەككە شاقىرۋ ارقىلى جازادان قاشىپ قۇتىلادى.
تيريون ءوزىنىڭ ورنىنا شايقاسۋعا بروندى جىبەرەدى. بۇل وقيعا – دجون ءمارتيننىڭ قيالى ەمەس. سوتتى جەكپە-جەك ارقىلى شەشۋ ورتاعاسىرلىق ەۋروپادا زاڭدى مەحانيزم بولعان. ايىپتالۋشى مەن جابىرلەنۋشى كىمدىكى دۇرىس ەكەنىن شەشۋ ءۇشىن جاۋىنگەرلەردى جالداپ، ولاردى ءوزارا شايقاستىراتىن بولعان. الايدا «تاقتار ويىنىنداعى» شايقاستان ايىرماشىلىعى، بۇل داۋ قاندى شايقاسپەن اياقتالماعان. كىمنىڭ جاۋىنگەرى تەز بەرىلەدى، سول تاراپ جەڭىلگەن بولىپ ەسەپتەلەتىن.
3. «قاندى توي» نەمەسە «قارا تۇسكى اس»
«تاقتار ويىنىنداعى» ەڭ اۋىر جانە كۇتپەگەن جەردەن بولعان وقيعا جەلىسى سەريالدىڭ ءۇشىنشى ماۋسىمىندا ءوربىدى. ماڭىزدى ءۇش كەيىپكەر ءبىر بولىمدە اجال قۇشتى.
روبب ستارك، ونىڭ اناسى كەيتيلين جانە اياعى اۋىر ايەلى تاليسا قوناقتا وتىرىپ كىسى ولتىرۋشىلەردىڭ قولىنان قازا تابادى.
«قاندى توي» - ءمارتيننىڭ تاريحي ماتەريالدارعا جۇگىنگەنىنىڭ تاعى ءبىر مىسالى.
بۇل ءبولىمنىڭ نەگىزى رەتىندە «قارا تۇسكى اس» وقيعاسى الىندى. بۇل وقيعا 1440-جىلدارى بولعان: كورول ياكوۆ ءىى 16 جاسار گراف ۋيليام دۋگلاستى كىشى ىنىسىمەن بىرگە تۇسكى اس ىشۋگە شاقىرادى. دۋگلاستار شوتلاندياداعى ەڭ بەدەلدى اۋلەتتەردىڭ ءبىرى بولعان. تۇسكى اس ءىشىپ بولعاننان كەيىن ولاردى جەر تولەگە اپارىپ تاستايدى.
«ەگەر دەرەكتەرگە سەنەتىن بولساق، بىرەۋ ءولىمنىڭ حابارشىسى رەتىندە، ۇستەل باسىنا جابايى قاباننىڭ باسىن قويادى. گراف پەن ونىڭ ءىنىسىن جەرتولەگە قاماپ، سوڭىنان كارول ياكوۆتىڭ جالىنعانىنا قاراماستان باسىن الادى»، - دەيدى مارتين EW جۋرنالىنا بەرگەن سۇحباتىندا.
4. ناعىز "مۇز قاقپا"
«تاقتار ويىنىنداعى» مۇز قاقپا – ۆەستەروستىڭ جەتى كورولدىگىنە دەيىن سوزىلىپ جاتقان سولتۇستىك شەكارانىڭ شەتىندەگى 500 كيلومەترگە جەتەتىن وتە ۇلكەن قاقپا. 200 مەتر بيىكتىكتەگى قاقپا كورولدىكتى سولتۇستىكتەن كەلەتىن شابۋىلداردان قورعايدى.
قاقپانى «ءتۇن ساقشىلارى» كۇزەتەدى. سەريالداعى باستى كەيىپكەرلەردىڭ ءبىرى دجون سنوۋ وسى جاۋىنگەرلەردىڭ ءبىرى.
قاقپانىڭ وبرازى ادريانا شۇڭقىرىن نەگىزگە الا وتىرىپ جاسالعان. ول ريمدىكتەردىڭ بريتانياداعى جەرلەرىن سولتۇستىك تايپالاردىڭ شابۋىلىنان قورعاۋ ءۇشىن ب.ز.د. ءىى عاسىردا سالىنعان. بۇل تانىمال قاقپا يمپەراتور ادرياننىڭ قۇرمەتىنە اتالعان. 117 كيلومەترلىك عاجايىپ قاقپا ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىن ساقتالعان. ونى ميلليونداعان تۋريستەر كەلىپ ارالايدى. ال دجوردج مارتين بۇل تانىمال قاقپانى 1980 جىلى ارالاپ، شابىت العاندىقتان بولار ءدال وسى قاقپا «تاقتار ويىنىنداعى» ەڭ باستى ورىنعا اينالدى.
5. التىن ءتاج
ءبىرىنشى ماۋسىمنىڭ سوڭىندا ۆەستەروستىڭ تاعىنا قول جەتكىزە الماعان ۆيزەريس تارگاريەن كوشپەندىلەردىڭ قولباسشىسى كحالا دروگودان اسكەر تالاپ ەتەدى. ونىڭ وتەۋى رەتىندە قارىنداسى داينەريستى ايەلدىككە بەرەدى.
كەيىن ءوزىنىڭ تالاپتارىن قويعان ۆيزەريس، اياعى اۋىر داينەريستىڭ ىشىنە قىلىش سەرمەيدى. دروگو ۆيزەريسكە «حالىقتى ۇرەيلەندىرەتىن التىن ءتاجدى» بەرۋگە كەلىسەدى. ءبىراق ول تۇزاق بولىپ شىعادى. ۆيزەريستىڭ تالابىن ورىندايتىن بولىپ كەلىسكەن دروگو التىن مەدالداردان جاسالعان بەلبەۋدى قازاندىقتا ەرىتىپ، بالقىعان مەتالدى ۆيزەريستىڭ باسىنا قۇيادى. ۆيزەريس سول ساتتە جان تاپسىرادى.
تاريحي دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، مۇنداي وقيعا ب.ز.د. 260 جىلى ريم يمپەراتورى ۆالەرياننىڭ باسىنان وتكەن. وس وقيعا تۋرالى IV عاسىردا ءومىر سۇرگەن ريم تاريحشىسى بىلاي دەپ جازادى: يمپەراتوردى قولعا تۇسىرگەننەن كەيىن پارسىلار وعان وتتا ەرىگەن تەمىردى شايناپ، جۇتۋعا ماجبۇرلەيدى.
بۇل داۋ تۋدىرعان نۇسقا. الايدا، وسى وقيعا «التىن ءتاج» تۋرالى ءبولىمدى جازۋ بارىسىندا ءمارتيندى شابىتتاندىرعان كورىنەدى.
اۋدارعان: مارجان سابەت
