جوعالىپ كەتكەن دايش كوشباسشىسى نەنى مويىندادى؟

/uploads/thumbnail/20190502102353697_small.jpg

جەلىدە دايش-تىڭ  سوڭعى بەس جىلدىقتا كورىنبەي كەتكەن كوشباسشىسى ءابۋ باكر ءال-باعداديدىڭ ۆيدەوسى پايدا بولدى دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.  بۇل تۋرالى Twitter جەلىسىندە جيھادشىلاردىڭ جازبالارىن قاداعالاپ وتىراتىن SITE Intelligence Group ۇيىمى حابارلادى.

SITE Intelligence Group ديرەكتورى ريتا كاستىڭ ايتۋىنشا، بۇل 2014 جىلدىڭ شىلدە ايىنان باستاپ دايش-تىڭ ءال-باعدادي بار كادرلاردى العاش جاريالاۋى.  سوڭعى رەت تەرروريستىك توپ كوشباسشىسى  «يسلام مەملەكەتى» ءوزىن بۇكىلالەمدىك حاليفات رەتىندە جاريالاعاندا يراكتىق موسۋلداعى ۋاعىز كەزىندە ەل كوزىنە تۇسكەن بولاتىن.

سيريادا جەڭىلىسكە ۇشىراعان دايش وكىلدەرى شري-لانكاداعى جارىلىستى ءوش الۋدىڭ باستاماسى دەپ مالىمدەپ، ەندى الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە وسىنداي تەررورلىق اكتىلەر بولۋى مۇمكىن ەكەنىن العا تارتقان ەدى. وسىعان وراي "قازاقستان ءۇشىن قانداي ءقاۋىپ بار؟" دەگەن سۇراق توڭىرەگىندە ءدىنتانۋشى اسىلبەك سناديننەن پىكىر سۇراعان ەدىك.

«ۆيدەوۇندەۋدە ابۋ باكر ءال-باعدادي دايش- تىڭ باعۋز قالاشىعى ماڭىندا جەڭىلىس تاپقانىن مويىنداي وتىرا، تەرروريستەردىڭ ءالى دە «حاليفات» ءۇشىن كۇرەستەتىن انىق ايتادى. جاقىندا عانا شري لانكاداعى بولعان تەررورلىق اكتىلەردى «باعۋز» ءۇشىن جاۋاپ ەكەندىگىن دە اتاپ وتەدى.
جالپى بۇگىندەرى الەمدىك قاۋىمداستىق دايش تەرروريستىك ۇيىمىنىڭ سيريا جەرىندە تۇبەگەيلى جەڭىلىس تاپقانىن ايتىپ جاتىر. دەگەنمەن بۇل تەرروريستىك قوزعالىستىڭ كوسەمى ابۋ باكر ءال-باعداديدىڭ ءتىرى جانە جيحادشىلدىق يدەياعا ءالى دە قىزمەت ەتۋگە دايىن ەكەندىگىن كورۋ، بۇل دەسترۋكتيۆتى قوزعالىستىڭ الەم ءۇشىن ءالى دە ۇلكەن ءقاۋىپ ەكەندىگىن ايعاقتايدى.

ماسەلەن، كەشەگى شري-لانكا مەن اۋعانستاننىڭ كابۋل قالاسىنداعى، كەشەگى جاڭا زەلانديا ايماقتارىنداعى تەررورلىق اكتىلەردىڭ تابيعاتىنا زەر سالاتىن بولساق، بارلىعىنىڭ «ۇيقىداعى ۇياشىقتار» ارقىلى، ياعني، جاسىرىن جەلىلەردىڭ كومەگىمەن جۇزەگە اسىرىلعاندىعىن بايقايمىز. بۇل دەگەنىمىز، «جاسىرىن» ۇياشىقتاردىڭ ءالى دە وزەكتىلىگىن بىلدىرەدى.

ءبىزدىڭ ەلىمىزدە مۇنداي «جاسىرىن» جەلىلەردىڭ بارلىعى زالالسىزداندىرىلعانىن ەسكەرسەك، الداعى ۋاقىتتا مۇنداي «جيحادشىلدىق رومانتيكاعا» بەرىلگەن ۇياشىقتاردىڭ بەلسەندىلىگىنىڭ بولۋى تەحنيكالىق مۇمكىن ەمەس دەپ ايتۋعا بولادى»،-دەيدى ول.

اسىلبەكتىڭ ايتۋىنشا، ۆيدەو سيريانىڭ شىعىسى، يراكتىڭ باتىسىندا تۇسىرىلگەن.

«ءدال ءقازىر الەمدەگى كوپتەگەن ساراپشى ماماندار ابۋ باكر ءال-باعداديدىڭ كەشەگى جاساعان ۆيدەوۇندەۋىن قىزۋ تالقىلاۋدا. الايدا، ءبىر ماڭىزدى دەتالدارعا نازار اۋدارىپ كەتسەك، ۆيدەو جاسالعان گەوگرافيالىق لوكاسيا سيريانىڭ شىعىسى، يراكتىڭ باتىسىندا دەپ قورىتىندى جاساۋعا بولادى.
وعان سەبەپ:

بىرىنشىدەن، ۆيدەوداعى ادامداردىڭ باستارىنداعى «كۋفيانىڭ» ورالۋ ءادىسى سيريانىڭ شىعىسى مەن يراكتىڭ باتىسىنداعى حالىققا ءتان، ادەتتە تەرروريستىك ۇيىمداردىڭ سودىرلارى قاراپايىم حالىقپەن ءسىڭىسىپ جاسىرىن ءجۇرۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى جەردىڭ كيىم كيۋ ۇلگىلەرىن وزدەرىنە الىپ جاتادى.
ەكىنشىدەن، اتالعان ۆيدەوداعى ورىن العان جاستىقتاعى ورنەكتەر يراكتىڭ باتىسىندا كەڭىنەن تارالاعان ويۋ بولىپ سانالادى. كەي اقپارات كوزدەرىنە سەنسەك، مۇنداي جاستىقتار جاسالاتىن ماتالار 2013 جىلداردان الەپپونىڭ توقىما فابريكالارىندا دايىندالعان.

ۇشىنشىدەن، ۆيدەودا ابۋ باكر ءال-باعداديدىڭ جىلى كيىنگەنىن كورەمىز. ال ۆيدەو-ۇندەۋدىڭ دايىندالعان ۋاقىتىن ەسكەرەتىن بولساق، ءدال وسى كۇندەرى يراكتىڭ سينجار جانە تەل-افار قالالارىنىڭ اۋماعىندا سالقىن اۋا-رايى بولعان.

قىزىق جايتتاردىڭ ءبىرى رەتىندە وسى ۆيدەودا ساراپتاۋعا سەپتىگى ءتيۋى مۇمكىن دەلىنگەن بولمە ىشىندەگى دەتالداردىڭ ءبىرازى ماتامەن جاسىرىلعان. ياعني بۇل دەگەنىڭىز، سودىرلاردىڭ ارنايى دايىندالعاندىعىن كورسەتەدى. سوندا دا ساراپتاۋعا بولاتىن دەتالىنىڭ ءوزى دايش-تىڭ كوسەمىنىڭ ناقتى قايدا جۇرگەندىگىن انىقتاپ بەرمەسە دە، بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە بولجاۋعا بولاتىنىن انىقتاپ وتىر»،-دەپ قورىتىندىلادى ول.

 ايجان قالييەۆا

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار