قازىرگى تاڭدا بالامالى قۋات كوزىن پايدالانۋ ارقىلى ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ – كۇن تارتىبىندەگى باستى ماسەلەگە اينالعان. سوندىقتان الەمنىڭ كوپتەگەن ەلى "جاسىل ەكونوميكاعا" كوشىپ جاتىر. تەحنولوگيالار دامىپ، زاۋىتتار كوبەيگەن قازىرگى قوعامدا تازا اۋا، تازا تابيعاتتى ساقتاپ قالۋ الەم ەلدەرىنىڭ باستى پروبلەماسى. زاۋىتتاردان، اۆتوكولىكتەردەن شىققان گازداردىڭ كەسىرىنەن ازوت قاباتىنا ءقاۋىپ ءتونىپ تۇرعانى جايلى عالىمدار دابىل قاعۋدا. وسى ماسەلەنى شەشۋدە "جاسىل ەكونوميكاعا" كوشۋ باستى جول سانالادى.

ەلدە 2013 جىلى اتالعان باعىتتاعى باستامالاردى جانداندىرۋ ءۇشىن ارنايى تۇجىرىمداما قابىلداندى. ونداعى باسىم باعىتتاردىڭ قاتارىندا رەسۋرستاردى (سۋ، جەر، بيولوگيالىق جانە باسقا) پايدالانۋ مەن ولاردى باسقارۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ؛ قولدا بار ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتىپ، جاڭالارىن سالۋ؛ قورشاعان ورتاعا قىسىمدى جۇمسارتۋدىڭ رەنتابەلدىك جولى ارقىلى حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى مەن قورشاعان ورتانىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ؛ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى، سونىڭ ىشىندە سۋ قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرۋ سىندى مىندەتتەر بار.

"جاسىل ەكونوميكاعا" كوشۋ بويىنشا تۇجىرىمداما ءۇش كەزەڭمەن جۇزەگە اسپاق. الدىمەن رەسۋرستاردى قولدانۋدا وڭتايلاندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ قىزمەتتەرىنىڭ تيىمدىلىگى كوتەرىلمەك. "جاسىل ەكونوميكاعا" وتۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن قاجەتتى ينفراقۇرىلىم قۇرىلماق. بۇل مىندەتتەمەلەردى 2020 جىلعا دەيىن ىسكە اسىرۋ جوسپارلانىپ وتىر.

ەكىنشى – 2020-2030 جىلدارعا ارنالعان كەزەڭدە قالىپتاسقان بازا نەگىزىندە سۋدى پايدالانۋدا ۇقىپتىلىقتى باسشىلىققا الۋ، ەنەرگەتيكالىق تەحنولوگيالاردى دامىتۋ، كەڭىنەن وندىرىسكە ەنگىزۋ قولعا الىنباق. قۇرىلىس جۇمىستارىن سالۋدا ەنەرگيا تيىمدىلىگى ستاندارتتارىن ەسكەرىپ، سونىڭ بازاسىندا باعدارلاۋ ارقىلى وتاندىق ەكونوميكانى جاڭا بەلەسكە باستاۋ كوزدەلۋدە.

2030-2050 جىلداردى قامتيتىن كەزەڭ "ءۇشىنشى ونەركاسىپتىك توڭكەرىس" اتالاتىن قاعيداتتارعا كوشۋمەن سيپاتتالماق. ول كەزەڭدە تابيعي رەسۋرستار تولىقتاي جاڭارتىلىپ، قولدانىلۋىندا تۇراقتىلىق ورناۋى ءتيىس.

گەرمانيا، وڭتۇستىك كورەيا سىندى ەلدەر بۇگىندە "جاسىل ەكونوميكا" سالاسىنداعا جەتەكشى ويىنشىلار. ولار سونىڭ ارقاسىندا تەك تابيعاتقا قامقورلىق تانىتىپ، ەكولوگيالىق تازا ايماقتا ءومىر ءسۇرىپ قانا وتىرعان جوق. "جاسىل" تەحنولوگيانىڭ ارقاسىندا كوپ-كورىم پايداعا كەنەلۋ ۇستىندە. وزىق وتىزدىقتى كوزدەپ وتىرعان قازاقستان وسى تاعىلەتتەس الەمدىك تاجىريبەلەرگە قاراپ، الماساتىن تۇستاردى كوبىرەك كادەگە جاراتۋعا تىرىسۋدا. ول ءۇشىن اۋەلى قوقىس وڭدەۋ ءوندىرىسى قولعا الىنباق.

جۋىق ۋاقىتتا ەل بويىنشا قوقىس وڭدەۋشى 40-تان استام كەشەن سالۋ جوسپارلانىپ وتىر. سونىڭ العاشقى قارلىعاشتارىنىڭ ءبىرى – ەل كىندىگىندەگى يسپاندىق سوڭعى تەحنولوگيالىق جەتىستىكتەر نەگىزىندە جۇمىس جاسايتىن زاۋىت. كاسىپورىن جىلىنا 400 مىڭ تونناعا دەيىن قوقىس وڭدەۋگە قاۋقارلى.

تابيعاتتى ايالاۋ ماسەلەسىندە حالىق مادەنيەتى دەڭگەيىنىڭ الاتىن ورنى اسا ماڭىزدى. قورشاعان ورتانى لاستاماۋعا اركىم مۇددەلى بولىپ، سونى قاداعالاسا، تابيعاتقا كەلەر زيان مەن تونەر ءقاۋىپ اناعۇرلىم ازايار ەدى. قازىرگى تاڭدا قازاقستاندا دا ەۋروپا ەلدەرىندەگىدەي تاماق قالدىقتارىنا، پلاستماسسا، سەللوفان پاكەتكە ارنالعان بولەك قوقىس جاشىكتەرى قويىلىپ ءجۇر. ءبىراق ونى دۇرىس قولدانىپ، ەرەجە ساقتاپ جۇرگەندەر از. كوبى بارلىق قوقىستى "لاق" ەتكىزىپ، ءبىر جاشىككە قوتارا سالادى. وركەنيەتتى ەلدەگىدەي بۇقارانىڭ ساناسى وسپەي، تابيعاتقا جاناشىرلىق سەزىممەن قاراماي، ءىستىڭ وڭعا باسۋى قيىن. ەلىمىز مەجەلەپ وتىرعان وتىز دامىعان ەلدىڭ ساپىنان كورىنۋ ءۇشىن تەحنولوگيالىق مۇمكىندىگىمىزبەن قاتار، ەلدىڭ مادەنيەتى مەن ساناسى دا كەنجە قالماۋى ءتيىس.

"جاسىل ەكونوميكاعا" كوشۋدىڭ مەملەكەتتىك تۇجىرىمداماسى بار. كوپتەگەن ىرگەلى ىستەر قولعا الىنۋدا. ەندى ءوزىمىزدىڭ، ۇرپاعىمىزدىڭ بولاشاعى ءۇشىن "جاسىل ەكونوميكاعا" جالپى بولىپ جۇمىلار كەز جەتتى.