ەلىمىزدە اناۋ-مىناۋ مەرەكەدەن ەش كەم تۇسپەيتىن اس بەرۋ ءراسىمى سانگە اينالىپ بارادى. جۇرت كۇلىپ كەتەدى دەپ، دۇنيەدەن وتكەن ادامدى جەرلەۋدەن كەيىن جۇزدەگەن ادامعا اس بەرىلدى، شاپان، تاقيا، ورامال، تاراتىلدى. جالپى، كىسىسى ولگەن قارالى ءۇيدىڭ وسىنشالىق دەڭگەيدە شاشىلىپ، شابىلۋى دۇرىس پا؟

وعان قاتىستى ۋاعىز ايتىپ جۇرگەن يمامداردىڭ دا جەلىدە تاراپ جۇرگەن پىكىرلەرى ءار ءتۇرلى. ءبىرى جەتىسىن، قىرقىن جانە جىلىن بەرۋ شاريعاتتا جوق دەسە، ەندى ءبىرى مۇنى جاساماعان ادام مۇسىلمان ەمەس دەپ كەسىپ ايتقان. سونىمەن كىمدىكى دۇرىس؟ بۇل عۇرىپتار شىنىندا شاريعاتقا قايشى ما؟ ءتىلشى زەرتتەپ كورگەن ەدى.

باقيلىق بولعان ادامنىڭ ارتىنان ءار وڭىردە جەتىسىن، قىرقى مەن جىلىن وتكىزۋ ءداستۇرى بۇرىننان بار. ياعني قازان-قازان ەت اسىپ، قاتار-قاتار استا-توك داستارحان جايىلادى. وسى ماسەلەگە كەلگەندە ءتۇرلى ءدىني پىكىرلەر كوبەيدى. ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش ءمۇفتيى بۇل عۇرىپ شاريعاتىمىزدا بار ەكەنىن ايتقان.

"جەتىسى، قىرقى، جىلى شاريعاتتا بار. ال بار بولسا، مىندەتتى ما، جوق ەرىكتى مە دەگەن ساۋال تۋادى. ەرىكتى"، - دەيدى ق ر تۇڭعىش ءمۇفتيى راتبەك قاجى نىسانباي ۇلى. 

ال  تانىمال تەولوگ، ءدىن ناسيحاتشىسى  ارمان قۋانىشبايەۆ اس بەرۋ دەگەن شاريعاتىمىزدا بار دەيدى. الايدا ونىڭ پىكىرىنشە، جەتىسىن، قىرقىن، جىلىن وتكىزۋ شاريعاتتا بەلگىلەنبەگەن.

"انانى دا مىنانى دا جاقتاۋ ەمەس ماقسات. بۇل جەردە شايعاتتىڭ ۇكىمى. راسىندا دا قىرقى، جىلى دەپ بەلگىلەنبەگەن. ول شاريعاتىمىزدا جوق نارسە"، - دەيدى تەولوگ، قمدب جانىنداعى رەسپۋبليكالىق اقپاراتتىق تۇسىندىرمە توبىنىڭ مۇشەسى ارمان قۋانىشبايەۆ. 

وسىلايشا بۇل ماسەلەگە قاتىستى پىكىر ءارتۇرلى بولىپ وتىر. وسى سەبەپتى قازاقستان مۇسىلماندار ءدىني باسقارماسىنان ەل اراسىندا ءسىڭىسىپ كەتكەن عۇرىپتارعا قاتىستى پىكىر سۇراپ كورگەن ەدىك. باسقارمانىڭ ءپاتۋا ءبولىمىنىڭ مامانى جەتىسى، قىرقى مەن ەلۋىنە قاتىستى ناقتى ءبىر ۇكىمى جوق دەيدى. ءبىراق توپىراقتى ءولىمدى تورقالى تويعا اينىلدىرىپ جىبەرۋگە بولمايدى.

"سالت ءداستۇر رەتىندە قالىپتاسقان حالىقتا. ياعني ول جەردەگى ماقسات - جانازاعا قاتىسا الماعان تۋعان تۋىستارىنىڭ، جورا جولداستىڭ باستارىن قوسىپ، سول جەردەگى كوڭىل ايتۋ"، - دەيدى قازاقستان مۇسىلماندار ءدىني باسقارماسى ءپاتۋا ءبولىمىنىڭ مامانى بولتىرىك مۇحاممەديار.

جالپى ەل الدىندا ۋاعىز ايتاتىن يمامداردىڭ پىكىر قايشىلىعى بۇعان دەيىن دە بولعان. ەستەرىڭىزگە سالساق، وتكەن جىلى ءدىنتانۋشى ريزابەك باتتال ۇلىنىڭ مەشىتكە جينالعان جاماعات الدىندا "شاريعات ايەلدى ۇرۋعا رۇقسات بەرەدى" دەگەن ۋاعىزى الەۋمەتتىك جەلىدە ءبىراز شۋ بولعان ەدى. وسىنداي جاعدايلار قايتالانباس ءۇشىن ءدىني باسقارماسى يمامداردىڭ بىرىزدىلىكپەن سويلەۋ، قۇران اياتتارىن، حاديستەرىن دۇرىس جەتكىزۋ جىل سايىن ولاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ كەلەدى.

حامزات قاجىمۇرات ۇلى، قازاقستان مۇسىلماندار ءدىني باسقارماسى ناسيحات جانە قوعاممەن بايلانىس ءبولىمىنىڭ مامانى: "قازاقستان بويىنشا 300-گە تارتا ناسيحات توبى بار. ءبىز ءار جىل سايىن يمامدارىمىزدىڭ، ءدىن قىزمەتكەرلەرىنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرىپ وتىرامىز. جالپى مىناۋ شەشەندىك ونەر بويىنشا، ماقالا جازۋ بويىنشا".

ءدىني باسقارما ماماندارىنىڭ سوزىنشە، بارلىق يمامنىڭ دەڭگەيى بىردەي ەمەس. كەزىندە كادرلار وتە تاپشى بولدى. دىننەن، قۇراننان از-ماز حابارى بارلار يمام بولىپ كەتە باردى. سونىڭ سالدارىنان ءوزى نە بىلسە، سونى ايتىپ، كوپشىلىك اراسىندا ناسيحاتتاپ ءجۇردى. ال ءقازىر ءدىن ناسيحاتشىلارىنا اسىعىستىقپەن ءپاتۋا بەرمەۋدى، "قۇران، حاديس اقيقاتتى ايتىپ تۇر" دەپ بارلىق جەردە ايتا بەرۋگە بولمايتىنىن ەسكەرتىپ كەلەدى ەكەن.