امانگەلدى سەمبين – "لا سكالادا" ءان سالعان تۇڭعىش قازاق

/image/2019/09/23/crop-1_5_325x484_a.sembin.jpg

يتاليانىڭ ميلان قالاسىنداعى «لا سكالا» تەاترى الەمدىك مادەنيەتتەگى ورنى ايرىقشا عيمارات. «لا سكالا» ساحناسىندا الەمگە تانىمال ونەر مايتالماندارى عانا كورسەتەدى. ال وتكەن عاسىردىڭ 70-جىلدارى بۇل تەاتر ساحناسىندا تۇڭعىش قازاق بالاسىنا ءان شىرقاۋ باقىتى بۇيىردى. ول جامبىل وبلىسىنىڭ، سارىسۋ اۋدانى، جايىلما اۋىلىنىڭ تۋماسى امانگەلدى سەمبين ەدى، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

الەمدىك مادەنيەتتىڭ ەڭ وزىق ورداسى سانالاتىن ساحنادا ءان شىرقاعان امانگەلدى ناقىپ ۇلى ماسكەۋ كونسەرۆاتورياسىنىڭ ۆوكالدىق ءبولىمىن ءتامامداعان انشى-پەداگوگ. بۇل وقۋ ورنىندا امانگەلدى سەمبين قازاقتىڭ اسىل پەرزەنتى دىنمۇحامەد قونايەۆتىڭ ارنايى ستەپەندياسىمەن ءبىلىم العان ەكەن. ال 1973-1975 جىلى ول يتاليانىڭ ميلان قالاسىنداعى «لا سكالا» وپەرا تەاترىنان تاجىريبە جيناقتاۋعا جىبەرىلەدى. وسىلايشا امانگەلدى ناقىپ ۇلىنىڭ ەسىمى قازاق ونەرى تاريحىندا «لا سكالا» ساحناسىندا ءان شىرقاعان تۇڭعىش قازاق رەتىندە التىن ارىپپەن جازىلدى. ءارى امانگەلدى سەمبيننىڭ التىن داۋسى الەمگە تانىمال ونەر قايراتكەرلەرى تاراپىنان وڭ باعاعا يە بولعاندىعى دا ايتىلادى .

ەلگە ورالعان سوڭ ا.سەمبين كاسىبي مامان رەتىندە قازاق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا، الماتى تەاتر –كوركەمسۋرەت ينستيتۋتىندا ءسولو-انشىسى، پەداگوگ قىزمەتتەرىندە ەڭبەك ەتتى. سونداي-اق يتاليان-قازاقشا مۋزىكالىق تەرمين سوزدىگى، «ساز سوزدىگى»، «ءان باعدارلاماسى»، «ءان الىپپەسى» سىندى ادىستەمەلىك وقۋ قۇرالدارىن جازىپ شىققان.

ول اڭىزعا بەرگىسسىز شىعارماشىلىق عۇمىرىندا گەرمانيا، فرانسيا، چەحوسلاۆاكيا ەلدەرىنە گاسترولدىك ساپارمەن بارىپ، قازاق ونەرىن كۇللى ەۋروپا جۇرتشىلىعىن تانىمال ەتە العان تۇلعا. وسى ەڭبەگى ءۇشىن امانگەلدى ناقىپۇلىنا 1976 جىلى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ءارتىسى اتاعى بەرىلدى.

قازاق وپەراسى تاريحىندا امانگەلدى سەمبين ەسىمى ا.جۇبانوۆ پەن ل.ءحاميديدىڭ «ابايىندا»، م.تولەبايەۆتىڭ «ءبىرجان – ساراسىندا»، دج.ۆەرديدىڭ «تراۆياتاسى» مەن «ريگولەتتوسىندا»، پ.ي. چايكوۆسكييدىڭ «ەۆگەنيي ونەگينىندە»، ە.برۋسيلوۆسكييدى «قىز جىبەگىندە»، س.مۇحامەدجانوۆتىن «جۇمباق قىزىندا»، دج.ءپۋچچينيدىڭ «چيوچيو-سانىندا»، ش.گۋنونىڭ «فاۋسىندا»، موسارتتىڭ «دون جۋانىندا» بەلگىلى پارتيالاردى ءوز دەڭگەيىندە ورىنداعان وپەرا ءانشىسى رەتىندە دە قالدى.

قاتىستى ماقالالار