بۇگىن بيلىكتە ءبىرقاتار كادرلىق اۋىس-تۇيىستەر بولدى. پرەزيدەنت ق.توقايەۆتىڭ جارلىعىمەن قازاقستاننىڭ رەسەيدەگى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ زەينەت جاسىنا تولۋىنا وراي قىزمەتتەن كەتسە، قانات بوزىمبايەۆ ەنەرگەتيكا ءمينيسترى قىزمەتىنەن بوساتىلىپ، پرەزيدەنت كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالدى. دارحان كالەتايەۆ پرەزيدەنت اكىمشىلىگى جەتەكشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىنەن بوساتىلدى. ونىڭ قانداي قىزمەتكە تاعايىندالعانى ازىرگە بەلگىسىز. كالەتايەۆتىڭ بۇرىنعى قىزمەتىنە پرەزيدەنت كومەكشىسى مىندەتىن اتقارعان ماۋلەن اشىمبايەۆ كەلدى. سونداي-اق مادينا ءابىلقاسىموۆا ۇلتتىق بانك ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنەن بوساپ، قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتورايىمى بولىپ تاعايىندالدى. Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ساراپشىلاردى سوزگە تارتىپ، كادرلىق تاعايىنداۋلار تۋرالى پىكىرلەرىن ءبىلىپ، اقورداداعى ءاۋىس-تۇيىستىڭ استارىنا ءۇڭىلدى.

ەرمۇرات باپي / datnews.info

وپپوزيسيالىق ساياساتكەر، جۋرناليست ەرمۇرات باپيدىڭ پىكىرىنشە، يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ ساياسي كارەراسى بىتكەنىمەن، ونىڭ ساياساتتاعى قىزمەتى ەندى باستالدى.

– ەگەر ول ءوزىنىڭ قوعام الدىنداعى ازاماتتىق پارىزى بار دەپ ەسەپتەيتىن بولسا، وندا ول تاۋەلسىز ساياسي قىزمەتكە بىرتىندەپ اۋىسۋى قاجەت. ول ءۇشىن البەتتە ازاماتتىق باتىلدىق پەن بيلىككە تالاسۋعا جىگەر كەرەك. تاسماعامبەتوۆ وپپوزيسيا بولماي-اق، بيلىككە قارسى شىقپاي-اق قوعامعا قىزمەت ەتۋى مۇمكىن. يمانعالي تاسماعامبەتوۆ زەينەت جاسىنا شىققانىمەن، قاۋساپ تۇرعان جوق، كەرىسىنشە كەمەلدەنگەن، ۇلكەن دارەجەدەگى لاۋازىمداردى اتقارا الارلىقتاي شاقتا. سوندىقتان ول زەينەتكە ءوز قۇلشىنىسى بويىنشا شىقتى دەپ ويلامايمىن. ونىڭ ۇلكەن ساياساتتا بولاتىن ۋاقىتىن، پرەزيدەنت بولاتىن ۋاقىتىن نازاربايەۆتىڭ 30 جىلدىق قۇزىرى جەپ قويدى. ەگەر ءبىزدىڭ ەلدە دەموكراتيانىڭ نەگىزىندە تاۋەلسىز ساياسات سالتانات قۇرعان جاعدايدا تاسماعامبەتوۆ قانا ەمەس، اكەجان قاجىگەلدين دە، مۇحتار ءابىلازوۆ تا، عالىمجان جاقيانوۆ تا، بولات ءابىلوۆ تا، وزگە ساياساتكەرلەر دە ەلدەگى ەڭ جوعارعى لاۋازىمعا باقتارىن سىناپ، قوعامدىق ومىرگە وزگەرىس اكەلۋگە مۇمكىندىكتەرى بولار ەدى. سوندىقتان ول قىزمەتتەن بولدىم-تولدىم دەپ كەتىپ وتىرعان جوق. تاسماعامبەتوۆتىڭ "بۇل جۇيەدە بۇدان ارى تۇك شىقپايدى" دەپ سالى سۋعا كەتكەندەي كەتۋى مۇمكىن نەمەسە "كىتاپحانانىڭ" كىرىپتارلىعىنان شىعىپ، اقىرىنداپ، بىرتە-بىرتە تاۋەلسىز ساياساتكەر رەتىندە كارەراسىن باستاۋى مۇمكىن، – دەيدى ول.

ەرمۇرات باپي دارحان كالەتايەۆتىڭ پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىنە كەلگەنىنە 5-6 اي عانا تولعاندا ورنىن بوساتۋىن وعان قاتىستى جاسالىپ جاتقان اقپاراتتىق شابۋىلدارمەن بايلانىستىرادى.

– الەۋمەتتىك جەلىلەردە تارالىپ جاتقان اقپاراتتىڭ قانشالىقتى راس، يا وتىرىك ەكەنىنە باعا بەرە المايمىن. ءبىراق ونى كەتىرۋگە ىنتالى كۇش بولدى. ءبىرىنشى ول كۇش قىرىمبەك كوشەربايەۆتى كەتىردى. ەكىنشى كالەتايەۆتىڭ كەتۋىنە ىقپال ەتتى. ول "كىتاپحاناشىل" توپ تاراپىنان جاسالۋى مۇمكىن. ويتكەنى ولار اقوردانىڭ ءبىلىمدى، بىلىكتى ساياسي تەحنولوگتارمەن كۇشەيگەنىنە مۇددەلى ەمەس. بۇل – توقايەۆتى "جالاڭاشتاۋ" جولىنداعى ارەكەتتەردىڭ ءبىرى. اتالعان ويدىڭ دۇرىستىعىن كوشەربايەۆتىڭ كەتۋى دالەلدەي ءتۇستى، – دەدى باپي.

ونىڭ ويىنشا، دارحان كالەتايەۆ "كىتاپحانانىڭ" اقورداداعى ادامى ەمەس.

– كالەتايەۆ "كىتاپحانا" ادامى بولسا، وعان قانشا جەردەن "شابۋىل" جاسالسا دا، مۇرتى قيسايماستان سول قىزمەتىندە وتىرا بەرەر ەدى. ماسەلەن، داريعا نازاربايەۆا شەتەلدەگى ميللياردتاعان ەسەپشوتتارىنىڭ بارى انىقتالعانىنا قاراماستان، ورنىندا بىلق ەتپەي وتىر. ەندى كالەتايەۆ تاعدىرى ءۇش سەناريي بويىنشا ءوربۋى مۇمكىن. ەگەر ول ەلشىلىككە، تاسماعامبەتوۆتىڭ ورنىنا كەتەر بولسا، وندا "كىتاپحاناعا" كەرەگىنىڭ شامالى بولعانى. وندا بۇل اقوردادان الاستاتۋ ءۇشىن عانا جاسالعان بولىپ شىعادى. ال ەگەر الەۋمەتتىك جەلىدە تارالىپ جاتقان اقپاراتتىڭ قانداي دا ءبىر بولىگى شىندىق بولسا، وندا ونىڭ ۇستىنەن قىلمىستىق ءىس قوزعالادى. ءۇشىنشى نۇسقا – كالەتايەۆ "كىتاپحاناعا" قاجەت ءبىر قىزمەتكە قونجيادى، – دەيدى باپي.

ونىڭ سوزىنشە، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالعان ماۋلەن اشىمبايەۆ "كىتاپحانانىڭ" سىناقتان وتكەن، سونىڭ شەڭبەرىنەن شىقپايتىن قىزمەتكەرى.

– اشىمبايەۆ وسى ۋاقىتقا دەيىن قايدا قىزمەت ەتسە دە، بىرىنشىدەن "باس كىتاپحاناشىنىڭ" مۇددەسىنە جۇمىس ىستەدى. اشىمبايەۆتىڭ كالەتايەۆتىڭ ورنىنا كەلۋى – توقايەۆتىڭ اتتاپ باسقان قادامىنا تۇسامىس بولادى، – دەدى ول. 

باپي بوزىمبايەۆتىڭ قىزمەت اۋىستىرۋىن بيلىكتەگى "كلاندىق جۇيەمەن" بايلانىستىردى.

– الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاراعان اقپاراتتاردا قانات بوزىمبايەۆتىڭ دا اتى اتالعان. وعان قاتىستى دا جالالار جابىلۋدا. سوندىقتان ول قىزمەتىنەن كەتە تۇرۋعا ءماجبۇر بولعان سياقتى. ال ول جالايىرلار كلانىنان بولعاندىقتان، پرەزيدەنت كەڭەسشىلىگىنە بارا تۇرۋعا تۋرا كەلگەن سەكىلدى. توقايەۆتىڭ كلاندىق جۇيەگە قانشالىقتى ىنتالى ەكەنىن بىلمەيمىن، ءبىراق جالايىرلار كلانىنا جاتاتىن توپ وكىلدەرى، پرەزيدەنت اينالاسىنا شوعىرلانىپ، ءوز ساياساتىن جۇرگىزۋگە تىرىسۋى مۇمكىن، – دەيدى جۋرناليست.

شالقار نۇرسەيتوۆ / فوتو ساياساتتانۋشىنىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى

ساياساتتانۋشى شالقار نۇرسەيتوۆتىڭ پىكىرىنشە، تاسماعامبەتوۆتىڭ زەينەتكە شىعۋى كۇتىلگەن شەشىم.

– ەكى ءۇش اپتا بۇرىن اقوردا مەن "كىتاپحانا" yyedilov ارقىلى "تاسماعامبەتوۆ زەينەتكە شىعادى" دەگەن ينسايدتى قوعامدىق تالقىلاۋعا تاستادى. بۇگىنگى شەشىم – سونى جاي عانا راستاۋ، بەكىتۋ عانا. بۇل – تاسماعامبەتوۆ كەلەسى پرەزيدەنت بولۋى مۇمكىن، اشىق باسەكەلەستىككە شىعادى دەگەن نەگىزسىز اڭگىمەنى قوعامدىق ديسكۋرستان ءبىرجولا الىپ تاستايدى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى تاسماعامبەتوۆ ءوزى ايتقانداي، نازاربايەۆ رەجيمىنىڭ ءونىمى. سوندىقتان ول بۇل جۇيەدە پرەزيدەنت بولۋى مۇمكىن ەمەس، تاۋەكەلگە دە بارمايدى دەپ ويلايمىن. ويتكەنى تاۋەكەلگە بارۋ ءۇشىن امبيسيانى اشىق ءبىلدىرۋ كەرەك، بيلىكتىڭ شەشىمدەرىمەن كەلىسپەۋ كەرەك. ال تاسماعامبەتوۆتىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىن فۋندامەنتالدى ماسەلە بويىنشا بيلىككە قارسى شىقپاعانىن ەسكەرسەك، زەينەتكە شىققان ۋاقىتىندا رەجيمدەگى ادامدارعا قارسى تۇرۋى ەكىتالاي. تاسماعامبەتوۆتىڭ زەينەتكە شىعۋعا كەلىسۋى – ونىڭ ساياسي كارەراسىنىڭ اياقتالعانىن اڭعارتادى دەپ ويلايمىن، – دەيدى ول.

ونىڭ پىكىرىنشە، تاسماعامبەتوۆتە پرەزيدەنت بولاتىن مۇمكىندىك بولدى.

– تاسماعامبەتوۆ ءۇشىن باستىعى – نازاربايەۆتان بۇرىن زەينەتكە شىعىپ كەتۋ ساياساتكەر رەتىندە اۋىر سوققى. ءبىراق تاسماعامبەتوۆتىڭ تانىمالدىعى بۇدان دا جوعارى بولىپ تۇرعان كەزدە پرەزيدەنت اتانۋعا مۇمكىندىگى بولدى. الايدا ونى ول پايدالا المادى. ەندى ونداي مۇمكىندىكتىڭ تۋۋى ەكىتالاي، – دەپ اتاپ ءوتتى شالقار نۇرسەيىت.

سونداي-اق ساياساتتانۋشى بۇگىنگى اۋىس-تۇيىستەردى قاتارداعى، كەزەكتى تاعايىنداۋلار، ولار ەشقانداي وزگەرىسكە باستامايدى دەگەن پىكىردە. ونىڭ سوزىنشە، شىنايى تاعايىنداۋ – ساياسي جۇيە وزگەرگەن كەزدە، ساياسي جۇيەنىڭ ارحيتەكتورى – نازاربايەۆ بيلىكتەن كەتكەن كەزدە عانا جۇزەگە اسادى.

جانبولات ماماي / kz.media

توقايەۆتىڭ كادرلىق تاعايىنداۋلارى تۋرالى الەۋمەتتىك جەلىدە ۆيدەو جاريالاعان وپپوزيسياداعى ساياساتكەر جانبولات ماماي تاسماعامبەتوۆتىڭ "نازاربايەۆ جۇيەسىنىڭ ءونىمى" ەكەنىنە، جەمقورلىق ارەكەتتەرى ءۇشىن قوعامدا ءجيى سىنالعانىنا، ول الماتىنى باسقارىپ تۇرعاندا شاڭىراق وقيعاسىنىڭ بولىپ، سونى ۇيىمداستىرعانداردىڭ تۇرمەدە وتىرعانىنا نازار اۋداردى. ماماي ساياساتكەردىڭ زەينەتتىك دەمالىسقا كەتۋى كەلىسىلگەن سەناريي بويىنشا ءجۇردى دەگەن ويدا.

– مەنىڭ ويىمشا، يمانعالي تاسماعامبەتوۆ پەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ اراسىندا ۇلكەن كەلىسىم بولعان. تاسماعامبەتوۆ بۇل جۇيەدەگى ەڭ بەدەلدى ساياساتكەرلەردىڭ ءبىرى. ونىڭ زيالى قاۋىم اراسىنداعى ىقپالى، بەدەلى وتە كۇشتى. حالىق اراسىنداعى بەدەلى دە كۇشتى. ول – نازاربايەۆ جۇيەسىنىڭ ءونىمى بولا تۇرا، نازاربايەۆقا باسەكەلەس بولا الاتىن ادام. سوندىقتان بۇل جەردە ۇلكەن ساياسي كەلىسىم بولۋى مۇمكىن، – دەگەن جانبولات ماماي ۇلكەن ويىن سەنارييى بويىنشا تاسماعامبەتوۆقا ۇلكەن ساياساتتى قويىپ، باسقا نارسەمەن شۇعىلدانۋىنا جول اشىلۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى.

قوعام بەلسەندىسى ساياسي ويىن باسقا سەناريي بويىنشا ءوربۋى دە عاجاپ ەمەس دەيدى. ونىڭ كوزقاراسىنشا، تاسماعامبەتوۆتى ساياسي ومىردەن، كەڭىستىكتەن سىزىپ تاستاۋ مۇمكىن ەمەس. ونىڭ دا ساياسي امبيسياسى بار ەكەنى انىق. سوندىقتان ول ءالى دە ساياساتقا ورالۋى بەك-مۇمكىن.

جانبولات ماماي دارحان كالەتايەۆتى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىنەن الىپ تاستاپ، ورنىنا ماۋلەن اشىمبايەۆتى قويۋىنا قاتىستى مىناداي پىكىر ءبىلدىردى.

– دارحان كالەتايەۆ شىندىعى كەرەك بيلىكتەگى ەڭ جاعىمپاز ساياسي فۋنكسيونەرلەردىڭ ءبىرى. ونىڭ بيلىككە جاساعان ەڭ ۇلكەن جۇمىستارىنىڭ ءبىرى – ەلباسى تۋرالى زاڭنىڭ نەگىزگى اۆتورلارىنىڭ، باستاماشىسىنىڭ ءبىرى بولۋى. "Nur Otan" پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ تۇرعان كەزدە نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى "ەلباسى – ليدەر ناسيي" قىلايىق دەگەن ادامداردىڭ ءبىرى وسى دارحان كالەتايەۆ، – دەيدى ول.

مامايدىڭ سوزىنشە، كالەتايەۆ نازاربايەۆ رەجيمىنە ءالى دە قاجەت، ال ماۋلەن اشىمبايەۆ باسىنان باقايشىعىنا دەيىن نازاربايەۆ رەجيمىنىڭ ادامى. ونىڭ بويىندا حالىققا جاقىندىق، ۇلتتىق مۇددە ءۇشىن كۇرەسۋ ۇمتىلىسى بايقالمايدى.

– ماۋلەن اشىمبايەۆ – بەلگىلى قوعام قايراتكەرى، ۇلتجان ازامات ساعات اشىمبايەۆتىڭ ۇلى. ءبىراق ماۋلەندە حالىققا جاقىندىق، ۇلتجاندىلىق، ۇلتتىق مۇددە ءۇشىن كۇرەسكە دەگەن ىنتا بايقالمايدى. ونىڭ پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە قىزمەتكە تاعايىندالۋى – سايلاۋ جاقىنداپ كەلە جاتقانىنىڭ ءبىر بەلگىسى. ويتكەنى وتكەن سايلاۋدا اشىمبايەۆ بەلسەندى تۇردە توقايەۆتىڭ سايلاۋ كومپانياسىن جۇرگىزگەن ادام – دەدى ماماي.