ەكولوگ، قوعام بەلسەندىسى ارمان حايرۋللين جەلىدەگى پاراقشاسىندا اتىراۋ وبلىسىنىڭ اسا كۇردەلى ەكولوگيالىق جاعدايعا دۋشار بولىپ وتىرعانىنا جازىپ، پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆقا اشىق حات جولدادى.
– بۇگىنگى كۇنى اتىراۋ وبلىسى كۇردەلى ەكولوگيالىق جاعدايعا دۋشار بولىپ وتىر! ءار تاڭ سايىن اتىراۋلىقتار ۇيقىسىنان مۇناي ونىمدەرىنىڭ ۋلى اششى يىسىنەن باسى اۋىرىپ، جۇرەگى اينىپ ويانادى. تۇرعىندار اراسىندا سوزىلمالى دەرتتىڭ اسقىنۋى الاڭداتپاي قويمايتىن وزەكتى ماسەلەگە اينالدى. وبلىستىڭ كەن ورىندارىندا كومىرسۋتەكتەردى ءوندىرۋ، تازالاۋ، وڭدەۋ جانە تاسىمالداۋ پروسەسى اسەرىنەن اتموسفەرالىق اۋا، جەر استى جانە تەڭىز سۋلارى، توپىراق پەن وسىمدىك، جان-جانۋار زارداپ شەگىپ، ادامداردىڭ دەنساۋلىعى ناشارلاۋدا، – دەدى ارمان حايرۋللين.
ونىڭ ايتۋىنشا 90-شى جىلداردىڭ باسىنان بۇگىنگە دەيىن جەر قويناۋىنان ءونىم ءوندىرۋشى كومپانيالار قورشاعان ورتاعا 4 ملن توننادان استام زياندى زاتتاردى تاستاعان.
– اتموسفەرالىق باسسەينگە تاستالاتىن مۇنايدىڭ ءاربىر تونناسى 3،8-دەن 5،3 كگ-عا دەيىن شىعارىندىلاردى قۇرايدى. 2020 جىلدىڭ وزىندە قورشاعان ورتاعا 200 مىڭ توننادان استام زياندى زاتتار (كۇكىرتسۋتەك، مەركاپتاندار، ازوت جانە كۇكىرت قوسىلىستارى) تارايدى دەپ كۇتىلۋدە. ال 90-شى جىلداردىڭ باسىنان بۇگىنگە دەيىن جەر قويناۋىنان ءونىم ءوندىرۋشى كومپانيالار قورشاعان ورتاعا 4 ملن توننادان استام زياندى زاتتاردى تاستاعان. وسى ۋىتتار توپىراق پەن سۋعا تارالىپ، اۋانى لاستاپ، ادامدار مەن جانۋارلاردىڭ اعزاسىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى.
تاياۋ جىلدارى تشو مەن NCOC كومپانيالارىنىڭ تەڭىز جانە قاشاعان كەن ورىندارىندا كومىرسۋتەك شيكىزاتىن ءوندىرۋ قارقىنى جىلىنا 60 جانە 39 ملن تونناعا دەيىن ارتادى دەپ جوسپارلانۋدا. تۇرعىنداردىڭ اعزاسى فيزيكالىق جانە پسيحولوگيالىق تۇرعىدان ۇلكەن تەحنوگەندىك جۇكتەمەلەرگە توتەپ بەرە المايدى. اكادەميك م. دياروۆتىڭ زەرتتەۋلەرى بويىنشا 2001-2014 جىلدار ارالىعىندا وبلىس حالقىنىڭ ناۋقاستانۋ كورسەتكىشى 50-64 پايىزدى كورسەتكەن. جاڭا قورلار تولىعىمەن يگەرىلسە اۋرۋشاڭدىق كورسەتكىشى 3 ەسەگە دەيىن ارتادى .
ەگەر ۇكىمەت ءبىزدىڭ تابيعي رەسۋرستارىمىزدى ەكوجۇيەگە نازار اۋدارماي بەز-بەرەكەت پايدالانۋدى جالعاستىرا بەرسە، ناقتى تابيعاتتى قورعاۋ باعدارلامالارى مەن تۇجىرىمدامالارىن بەكىتپەسە جاقىن ارادا ايماقتا دەنى ساۋ ادام قالمايدى!، – دەپ جازدى قوعام بەلسەندىسى.
پىكىر قالدىرۋ