كىسىلىك پەن ىزگىلىكتىڭ كىلتىن ۇسىنعان كەمەڭگەر، ويشىل اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ 175 جىلدىعىنا وراي قازاق ۇلتتىق قىزدار پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە «اباي مۇراسى – امانات!» اتتى حالىقارالىق تانىمدىق جيىن ءوتتى.
تاريح جانە شەتەل تىلدەرى ينستيتۋتى مۇرىندىق بولعان ونلاين فورماتتاعى تاعىلىمدى شاراعا وتاندىق جانە تۇركيالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ عالىمدارى مەن ءبىلىم الۋشىلارى قاتىستى.
باسقوسۋدا اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نەمات كەلىمبەتوۆ اتىنداعى تۇركىتانۋ ورتالىعىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى مارلەن ءادىلوۆ اباي «قارا سوزدەرىنىڭ» قولجازباسى تۋرالى، تۇركيانىڭ توكات عازيوسمانپاشا ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تۇرىك ءتىلى مەن ادەبيەتى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، اباي ەڭبەكتەرىنىڭ قولجازباسىن زەرتتەگەن عالىم ەرجان پەتەك پەن مۋگلا سىتكى كوچمان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوسەنتى، اقىن شىعارمالارىن تۇرىك تىلىنە اۋدارعان ىزدەنۋشى ەكرەم ايان ۇلى شايىر شىعارماشىلىعى جايىندا پايىمدى پىكىرلەرىن ايتىپ، تىڭ مالىمەتتەرىمەن ءبولىستى. سونىڭ ىشىندە ەرجان پەتەك ءوزىنىڭ اۆتورلىعىمەن جارىق كورگەن «اباي قۇنانباي ۇلى – عاقليا كىتابى» تۋرالى اڭگىمەلەدى.
"ەڭبەكتە ابايدىڭ 1907 جىلى مۇرسەيىت بىكە ۇلى تاراپىنان اراب قارىپتەرىمەن حاتقا تۇسىرىلگەن قارا سوزدەرى بەرىلگەن. اراب گرافيكاسىمەن جازىلعان قارا سوزدەر قولجازباسى قايتادان وقىلىپ، ونىڭ جاڭا ترانسكريپسياسى ۇسىنىلعان. جۇمىستا قولجازبانىڭ تولىق گرامماتيكالىق يندەكسى دە وقىرمان نازارىنا ۇسىنىلعان"، – دەدى ول.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگە دەيىن اباي شىعارمالارىنىڭ جيناعى قانشا رەت جاريالانسا دا، قولجازبا، ترانسكريپسيا جانە يندەكسى تولىق قامتىلعان باسىلىم ءالى شىعارىلعان جوق. ءبىز وقىپ جۇرگەن نۇسقالاردىڭ بارلىعى وقىرمان قاۋىمعا بەيىمدەلىپ، وسى كۇنگى ادەبي ءتىل نورمالارىنا ساي وزگەرتىلگەن. وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن بۇل زەرتتەۋ ەڭبەگى تولتىرادى دەپ ويلايمىز دەپ پىكىر بىلدىرەدى تۇركيالىق ىزدەنۋشى.
جيىندا قىزدار ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ شەتەل تىلدەرىن وقىتۋ ادىستەمەسى كافەدراسىنىڭ ءبىلىم الۋشىلارى ابايدىڭ «تولىق ادام رەتىندە» قالىپتاسۋى جايىندا تانىمدىق باياندامالار جاساپ، حاكىمنىڭ «قارا سوزدەرىن» شەت تىلدەرىندە ناقىشىنا كەلتىرە ورىندادى. سونىمەن قاتار «جەلسىز تۇندە جارىق اي» سياقتى بەلگىلى اندەردى تۇرىك تىلىندە شىرقادى. شەتەلدىك ىزدەنۋشىلەرگە تاقىرىپ توڭىرەگىندە ساۋالدار قويىپ، بىلىمدەرىن جەتىلدىردى. ءجيىننىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتۋىنە اقىلاي العابەك، باقنۇر تاسبولات، بالنۇر ماليكوۆا، ارمانگۇل رىسبەك، لوبارحان ناسيروۆا، جانسايا سەكەنوۆا، گاۋحار امانتايەۆا، ينديرا بەكداۋلەتوۆا سىندى ءبىلىم الۋشىلار ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ، جۇرتشىلىقتى ونەرلەرىمەن ءتانتى ەتتى.
پىكىر قالدىرۋ