ەۋروپالىق وداق (ەو) پەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ (بۇۇ) «جارىق ساۋلەسى» (Spotlight) باستاماسى اياسىندا «ورتالىق ازياداعى #نەمولچي قوزعالىسى جىنىستىق جانە گەندەرلىك زورلىق-زومبىلىقتان زارداپ شەككەندەردىڭ ءۇنىن ەستىرتىپ، ءقاۋىپسىز ايماق سىيلاۋدا» اتتى ايماقتىق كونفەرەنسيا ءوتتى.
ءىس-شارا بارىسىندا زورلىق-زومبىلىقتان زارداپ شەككەندەر مەن ورتالىق ازياداعى ايەلدەر قۇقىعىن قورعاۋمەن اينالىساتىن ازاماتتىق بەلسەندىلەر وزدەرىنىڭ باستان وتكىزگەن وقيعالارىن ءبولىسىپ، ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋدىڭ ۇزدىك تاجىريبەلەرىمەن الماستى جانە ايەلدەرگە قاتىستى زورلىق-زومبىلىقتى توقتاتۋ ءۇشىن قاجەتتى قادامداردى تالقىلادى.
كونفەرەنسياعا سونىمەن قاتار قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ۆيسە-پرەمەر-مينيسترى ەلۆيرا سۋرابالدييەۆا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بۇۇ تۇراقتى ۇيلەستىرۋشىسى ميكاەلا فريبەرگ-ستوري، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ادام قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل ەلۆيرا ازيموۆا، وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنداعى بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل اليا يۋنۋسوۆا، تاجىكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنت مۇشەسى (زاڭ جانە ادام قۇقىقتارى جونىندەگى كوميتەت) رانو بوبودجونيون، «ۇندەمەگەنىڭىز ءۇشىن راحمەت» جوباسىنىڭ قاتىسۋشىلارى، #نەمولچي قوزعالىسىنىڭ قازاقستان، وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستانداعى جەتەكشىلەرى قاتىستى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بۇۇ تۇراقتى ۇيلەستىرۋشىسى ميكاەلا فريبەرگ-ستوري ءوزىنىڭ كىرىسپە سوزىندە: «ورتالىق ازيا ايماعى گەندەرلىك تەڭدىك سالاسىندا ايتارلىقتاي جەتىستىكتەرگە جەتتى جانە ايەلدەرگە قاتىستى زورلىق-زومبىلىقتى توقتاتۋعا تولىق مۇمكىندىگى بار. بۇۇ وسى باعىتتا كومەك كورسەتۋدى جالعاستىرۋعا دايىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار ول قازاقستاننىڭ ايەلدەرگە قاتىستى زورلىق-زومبىلىقتىڭ جانە تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ الدىن الۋ جانە وعان قارسى كۇرەس تۋرالى ەۋروپا كەڭەسىنىڭ كونۆەنسياسىنا (ىستانبۇل كونۆەنسياسى) قوسىلۋ نيەتىن قۇپتايتىنىن اتاپ ءوتتى.
ايەلدەر مەن قىزدارعا قاتىستى زورلىق-زومبىلىقتى تولىعىمەن جويۋ بۇكىل الەمدە، سونىڭ ىشىندە ورتالىق ازيادا دا كۇردەلى ماسەلە بولىپ وتىر. بۇۇ سوڭعى مالىمەتتەرىنە سايكەس، ورتالىق ازياداعى ايەلدەردىڭ 24%-دان استامى جاقىن سەرىكتەسىنەن نەمەسە باسقالاردان فيزيكالىق جانە/نەمەسە جىنىستىق زورلىق-زومبىلىق كورەدى.
– ايەلدەر مەن قىزدارعا قاتىستى زورلىق-زومبىلىق – بارلىق ەلدەرگە، مادەنيەتتەرگە جانە قوعامداستىقتارعا قاتىستى قازىرگى زاماننىڭ ەڭ ۇلكەن ادىلەتسىزدىكتەرىنىڭ ءبىرى. بۇل تۇراقتى دامۋعا قول جەتكىزۋدەگى ەڭ ۇلكەن كەدەرگىلەردىڭ ءبىرى. ورتالىق ازياداعى «جارىق ساۋلەسى» باستاماسى جىنىستىق جانە گەندەرلىك زورلىق-زومبىلىق پەن زياندى تاجىريبەلەردىڭ تۇپكى سەبەپتەرىن جويۋعا باعىتتالعان، وسال توپتارعا ەرەكشە نازار اۋدارا وتىرىپ، كوپ سالالى كوزقاراس ۇستاناتىن باستاما، – دەدى ماچەي مادالينسكي، قازاقستانداعى ەۋروپالىق وداق وكىلدىگىنىڭ ساياسات، باسپا ءسوز جانە اقپارات ءبولىمىنىڭ جەتەكشىسى.
ورتالىق ازياداعى زورلىق-زومبىلىقپەن كۇرەس جونىندەگى قوعامدىق بىرلەستىك جاڭا سەرپىن الدى. قازاقستان، وزبەكستان، تاجىكستان جانە قىرعىزستاننان #نەمولچي حەشتەگى بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن ءتورت بولەك جوبا ايماقتاعى اگرەسسيا مەن زورلىق-زومبىلىققا قارسى بىرلەسىپ كۇرەسۋ ءۇشىن كۇش بىرىكتىردى. 2018 جىلى ءتورت ەلدىڭ بەلسەندىلەرى #نەمولچيCA جالپى حەشتەگى بويىنشا ايەلدەر مەن بالالاردى زورلىق-زومبىلىقتىڭ كەز كەلگەن تۇرىنەن قورعاۋ سالاسىنداعى بىرلەسكەن ءىس-شارالار تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويدى.
– ءبىز ورتالىق ازياداعى ايەلدەر قوزعالىسىنىڭ ۇلكەن الەۋەتىن كورۋدەمىز. زورلىق-زومبىلىققا قارسى #نەمولچي ايەلدەر قوزعالىسىنىڭ دامۋى بارىسىندا قوعام زورلىق-زومبىلىق تۋرالى اشىق ايتا باستادى. بيىلعى جىلدىڭ باسىندا قازاقستان سەكسۋالدىق زورلىق-زومبىلىق ءۇشىن جازانى كۇشەيتۋ تۋرالى زاڭناماعا تۇزەتۋلەر قابىلدادى. بۇل ايەلدەر مەن بالالاردىڭ قۇقىقتارى ءۇشىن كۇرەستەگى ماڭىزدى قادام، – دەدى دينا سمايىلوۆا، قۇقىق قورعاۋشى، #نەمولچيKZ قوزعالىسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى.
پىكىر قالدىرۋ