ۇلىبريتانيا ارمياسىنىڭ جوعارى دارەجەلى وفيسەرى اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەننىڭ اۋعانستاننان كەتۋىنە "مۇلدەم تاڭ قالعانىن" ايتتى. ونىڭ ويىنشا، بۇل 20 جىلدىق سوعىستى "مۇلدە ىسىراپ ەتۋ".
– 6500 ادام قايتىس بولدى، ونىڭ ىشىندە دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنداعى 3000 ادام دا كوز جۇمدى جانە ءبىز ەشتەڭەگە قول جەتكىزە المادىق، – دەدى بريتانيانىڭ ارنايى وپەراسيالىق شتابىنىڭ زەينەتكەرى تريەۆور كۋلت. كۋلتتى اعىلشىن پاتشايىمى دا، اقش پرەزيدەنتى دجوردج بۋش تا ماراپاتتاعان.
"ول 20 جىلدىق ەڭبەكتى 24 ساعاتتان از ۋاقىت ىشىندە جوق قىلدى" دەدى كۋلت.
كۋلت بوسنيادا، يراكتا جانە اۋعانستاندا 21 جىل قىزمەت ەتكەن، 178 شايقاسقا قاتىسقان جانە ءۇش جارىلىس كەزىندە امان قالعان. پاتشايىم وعان ۇلىبريتانيانىڭ ەڭ جوعارى ماراپاتتارىن بەرگەن. بۋش ونى اق ۇيدە كەشكى اس كەزىندە پرەزيدەنتتىك دايەكسوزبەن ماراپاتتاعان.
– بايدەن – امەريكا قۇراما شتاتتارىنىڭ تاريحىنداعى ەڭ قابىلەتسىز پرەزيدەنت. ول تەرروريستەرمەن دوس بولدى. اق ءۇي باتىس ءۇشىن دوس ەمەس. بۇل پرەزيدەنت بولعان كەزدە ءتىپتى ءقاۋىپتى،– دەيدى اعىلشىن وفيسەرى.
كۋلت كوپتەگەن بريتان گەنەرالدارمەن جانە ارنايى وپەراسيالاردىڭ وفيسەرلەرىمەن بايدەن تۋرالى سويلەسكەنىن ايتتى. كۋلتتىڭ سوزىنشە، ولاردىڭ بارلىعى بايدەننىڭ لوگيكاسىن ەشكىم تۇسىنبەيتىنىنە كەلىسەدى.
– ءبىز بايدەن باتىس ءۇشىن تاليبانعا قاراعاندا الدەقايدا ءقاۋىپتى دەپ سانايمىز. كۇدىكسىز. ول بىزگە وپاسىزدىق جاسادى، – دەدى كۋلت.
بۇل پىكىرلەر ۇلىبريتانيانىڭ بۇرىنعى پرەمەر ء-مينيسترى توني بلەردىڭ مالىمدەمەسىنەن كەيىن ايتىلدى. بلەر اقش كەلىسپەسە دە، ەۋروپا مەن ناتو تاليبانعا ناقتى ارەكەت جاساۋعا دايىندالۋى كەرەك دەگەن.
بلەر بايدەننىڭ اۋعانستاننان كەتۋ شەشىمىن سىنعا العان بىرنەشە بريتانيالىق ساياساتكەرلەردىڭ ءبىرى.
بۇعان دەيىن G7 ەلدەرى – ۇلىبريتانيا، كانادا، فرانسيا، گەرمانيا، يتاليا، جاپونيا جانە اقش اۋعانستاننان حالىقارالىق كۇشتەردى ەۆاكۋاسيالاۋ كۇنىن تالقىلاپ، بايدەندى ەۆاكۋاسيانىڭ اياقتالۋ كۇنىن ۇزارتۋعا كوندىرگىسى كەلگەن. ۇلىبريتانيا پرەمەر-مينيسترى بوريس دجونسون فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرون، گەرمانيا كانسلەرى انگەلا مەركەلمەن بىرگە ەۆاكۋاسيا مەرزىمىن ۇزارتۋ كەرەك ەكەنىن ايتقان. ءبىراق اقش پرەزيدەنتى ولاردىڭ ءوتىنىشىن تويتارىپ، ءوز شەشىمىن "تەرروريستىك شابۋىل ءقاۋپىنىڭ ارتۋىمەن" بايلانىستىرعان.
فرانسيا ەۆاكۋاسيانى اياقتاۋ ءۇشىن كوبىرەك ۋاقىت قاجەت ەكەنىن ايتىپ، مەرزىم تاياعان سايىن الاڭداۋشىلىق بىلدىرگەن. گەرمانيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حەيكو مااس ناتو وداقتاستارىمەن جانە تاليبانمەن كابۋل اۋەجايىن بەلگىلەنگەن مەرزىمنەن كەيىن دە اشىق ۇستاۋدى تالقىلاپ جاتقانىن ايتقان. ۇلىبريتانيا پرەمەر-مينيسترى بوريس دجونسون G7 سامميتىندە اقش اسكەرلەرىنىڭ اۋعانستاندا قالۋ مەرزىمىن ۇزارتۋدى سۇرايتىنىن مالىمدەگەن جانە اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن ەۆاكۋاسيا مەرزىمىن ۇزارتاتىن شەشىم شىعارادى دەپ كۇتىلگەن بولاتىن.
كەيىنىرەك، بايدەننىڭ ەڭ جوعارى تىڭشىسىن تاليبانمەن كەلىسسىوز جۇرگىزۋگە جىبەرگەنى حابارلانىپ، كەلىسسوزدىڭ "سوعىس جاعدايىندا" وتكەنى ايتىلعان. ال، تاليبان قوزعالىسىنىڭ وكىلى ەۆاكۋاسيالاۋ مەرزىمىن ۇزارتۋعا قارسى ەكەنىن جاريالاپ، ونىڭ "اۋىر سالدارى" بولاتىنىن ايتقان.
اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن امەريكالىق كۇشتەردى اۋعانستاننان شىعارۋ تۋرالى شەشىم جاساپ، اسكەريلەردى الىپ كەتكەن سوڭ، ءوز شەشىمىن قورعاپ مالىمدەمەلەر جاساعان.
بايدەننىڭ شەشىمىن امەريكالىقتار دا، وداقتاستارى دا قاتتى سىنعا الدى. بايدەنگە يمپيچمەنت جاريالاۋعا شاقىرعان اقش سەناتورلارىنىڭ سانى كوبەيە ءتۇستى. ءتىپتى "بايدەندى قىزمەتىنەن الۋ كەرەك، سوتتاۋ كەرەك" دەگەن ساناتورلار دا بولدى..
ال، بايدان اقش كۇشتەرىن ەۆاكۋاسيالاۋ اياقتالعانان كەيىن ءوز شەشىمىن دۇرىس دەپ سانايتىنىن ايتىپ، ۇندەۋ جاريالادى. ول اۋە تاسىمالى ارقىلى 120 مىڭنان استام ادامدى اكەلگەن اقش اسكەرىن ماقتادى.
"مەن بۇل ماڭگىلىك سوعىستى ۇزارتقىم كەلمەدى، ماڭگىلىككە شىعۋدىڭ سوڭعى مەرزىمىن ۇزارتپادىم" دەدى بايدەن. ول اۋعانستانداعى سوعىس اياقتالعانىن ايتتى.
بايدەن اقش اسكەرىن اۋعانستاننان شىعارۋ تۋرالى 19 رەت ەسكەرتىلگەنىن ايتتى. ول وداقتاس اۋعانستان باسشىلارىن "سىبايلاس جەمقورلىق پەن زاڭسىزدىق" جاسادى دەپ ايىپتاسا، ترامپ اكىمشىلىگىن "تاليبانمەن كەلىسىمسىز شىعاتىن كەلىسسوز جۇرگىزگەن" دەپ ايىپتادى.
پىكىر قالدىرۋ