بيىلعى نوبەل سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، "Rappler" سيفرلىق مەديا كومپانياسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى ماريا رەسسا "شىن جۋرناليست بولۋ بۇكىل الەم بويىنشا ءقاۋىپتى بولا تۇسۋدە" دەيدى. فيليپپين پرەزيدەنتى رودريگو دۋتەرتەنى ءجيى سىنايتىن ول جۋرناليستيكا كوپ قۇرباندىقتى قاجەت ەتەتىنىن ايتادى.
58 جاستاعى رەسسا ءقازىر فيليپپىندە كەپىلدىككە الىنعان. ول كيبەر جالا جابۋ ءىسى بويىنشا التى جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلۋى مۇمكىن.
نوبەل كوميتەتى فيليپپيندىك ءجۋرناليستى جىلدار بويى ءسوز بوستاندىعى ءۇشىن باتىل كۇرەسكەنى ءۇشىن سىيلىققا لايىق دەپ تانىعان.
رەسسا كەلەسى جىلى فيليپپيندە وتەتىن پرەزيدەنت سايلاۋى قارساڭىندا تارالىپ جاتقان جالعان اقپاراتقا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى.
– بۇل فاكتىلەر ءۇشىن كۇرەس بولادى... عالامدىق الەۋمەتتىك مەديا پلاتفورمالار، كومپانيالار فەيك اقپاراتتاردىڭ الگوريتمدىك تارالۋىنا قورعانىس شارالارىن جاساۋى نەمەسە جاساماۋى شەشۋشى ءرول اتقارادى، – دەيدى ول.
رەسسا الەۋمەتتىك مەديا كومپانيالاردىڭ ءرولى تۋرالى دابىل قاعىپ، "الەمدەگى ەڭ ءىرى جاڭالىقتار تاراتۋشى Facebook الگوريتمدەرى شىن مانىندە جالعان اقپاراتتاردى، اشۋ مەن جەككورۋشىلىكتەردى تەز تاراتادى. ەگەر سىزدە فاكتىلەر بولماسا، سىزدە شىندىق بولمايدى، شىندىق بولماسا سەنىم بولمايدى" دەدى.
ءجۋرناليستىڭ "دونالد ترامپ پەن رودريگو دۋتەرتە سياقتى پوپۋليست كوشباسشىلار الەۋمەتتىك جەلى ورتاسىن تۇبەگەيلى وزگەرتتى مە؟" دەگەن ساۋالىنا رەسسا "الەم تۇبەگەيلى وزگەردى... دونالد ترامپ Facebook-تەن ۋاقىتشا شەتتەتىلسە دە، ول جۇرتشىلىقتىڭ كوڭىل-كۇيىن وزگەرتتى. پرەزيدەنت دۋتەرتە ديسكۋرستاردىڭ مانەرىن وزگەرتتى: ادامداردى بولىنۋشىلىككە ايتاقتايتىن كوشباسشىلىق ءتۇرى الەۋمەتتىك مەديادا جاقسى ءرول وينادى. مەنىڭ ويىمشا، بۇل ماسەلە ءالى اياقتالعان جوق" دەدى.
ايتا كەتەيىك، جاقىندا فيليپپيندىك جۋرناليست ماريا رەسسا مەن رەسەيلىك جۋرناليست دميتريي مۋراتوۆكە نوبەل سىيلىعى بەرىلگەن. ولار بۇل سىيلىققا فيليپپين مەن رەسەيدە ءسوز بوستاندىعىن قورعاۋ جولىندا باتىل كۇرەسكەنى ءۇشىن لايىق دەپ تانىلعان.
دميتريي مۋراتوۆ نوبەل بەيبىتشىلىك سىيلىعىن قىزمەت بارىسىندا قازا تاپقان رەسەيلىك جۋرناليستەرگە ارنايتىنىن ايتقان. رەسەي بيلىگى ونى نوبەل سىيلىعىنىڭ سىياقىسى ءۇشىن "شەتەل اگەنتى" دەپ ايىپتاۋى مۇمكىن ەكەنى حابارلانعان.
پىكىر قالدىرۋ