اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن بەيسەنبى كۇنى قىتايدىڭ شىڭجاڭ ايماعىندا وندىرىلەتىن ونىمدەرگە تىيىم سالاتىن جاڭا زاڭعا قول قويدى.
امەريكا قۇراما شتاتتارى كونگرەسىنىڭ مۇشەلەرى ۇسىنعان زاڭ وسى ايدىڭ باسىندا وكىلدەر پالاتاسىندا دا، سەناتتا دا ءبىراۋىزدان ماقۇلدانعان جانە زاڭ جوباسى اق ۇيگە جىبەرىلگەن. اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن وعان قول قوياتىنىن ايتقان. بۇل – "بەيجىڭنىڭ شىڭجاڭداعى ۇيعىر، قازاق سياقتى مۇسىلمان ازشىلىعىنا جاساعان قاتال ساياساتىنا قارسى ۆاشينگتوننىڭ جاۋابى" دەپ سانالدى.
زاڭ جەتكىزۋشىلەردەن ونىمدەرىنىڭ ءماجبۇرلى ەڭبەكپەن جاسالماعانىن دالەلدەۋدى تالاپ ەتە وتىرىپ، شىڭجاڭنان اقش-قا تاۋارلاردى يمپورتتاۋعا جاپپاي تىيىم سالادى. شىڭجاڭ ماقتا مەن كۇن پانەلدەرىنىڭ ءىرى جەتكىزۋشىسى بولىپ ەسەپتەلەدى.
بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ساراپشىلارى مەن قۇقىق قورعاۋ توپتارى سوڭعى جىلدارى شىڭجاڭداعى لاگەرلەر جۇيەسىندە ءبىر ميلليوننان استام ۇيعىر، قازاق، قىرعىز سياقتى ازشىلىقتاردىڭ تۇرمەدە وتىرعانىن مالىمدەيدى. اقش پەن كوپتەگەن قۇقىق قورعاۋ ۇيىمدارى مۇنى "گەنوسيد" دەپ اتادى.
جاڭا زاڭ بويىنشا، شىڭجاڭداعى ءماجبۇرلى ەڭبەككە جاۋاپتى دەپ انىقتالعان كەز كەلگەن ادامعا سانكسيا سالىنادى. بۇل قىتايدان ماتەريالدار الاتىن كەيبىر اقش كومپانيالارى ءۇشىن جەتكىزۋ تىزبەگىن قيىنداتادى.
بايدەن اكىمشىلىگى سونداي-اق وتكەن اپتادا بەيجىڭدى "شىڭجاڭداعى از ۇلتتارعا جوعارى تەحنولوگيالىق باقىلاۋدى كۇشەيتىپ وتىر" دەپ ايىپتاپ، بىرنەشە قىتايلىق تەحنولوگيالىق كومپانيالارعا جانە مەكەمەلەرگە ساۋدا سانكسيالارىن سالعان.
تاياۋدا بەيجىڭنىڭ شىڭجاڭداعى قازاق، ۇيعىر سياقتى ازشىلىقتارعا جۇرگىزگەن ساياساتىنا قارسى ۆاشينگتون سانكسيالار جاريالاعان. كوپ وتپەي اقش-تىڭ ءدىني بوستاندىقتى باقىلايتىن ۇكىمەتتىك كوميسسياسىنىڭ ءتورت مۇشەسىنە بەيجىڭ سانكسيا جاريالادى.
سونىمەن قاتار، اقش، اۆستراليا، ۇلىبريتانيا جانە كانادا بەيجىڭ قىسقى وليمپيادا ويىندارىنا ديپلوماتيالىق بويكوت جاريالاپ، ءوز مينيسترلەرىن جىبەرمەيتىنىن مالىمدەگەن.
اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەن الدىڭعى ايدا بەيجىڭ وليمپيادالىق سپورت ويىندارىنا بويكوت جاريالاۋ جوسپارى بار ەكەنىن مالىمدەگەن. كەيىنىرەك اقش بەيجىڭ وليميپياداسىنا بويكوت جاريالاعان العاشقى ەل اتاندى.
ۆاشينگتوننىڭ بۇل ارەكەتىنەن كوپ وتپەي بەيجىڭ اقش-تى ايىپتادى.
كەيىنىرەك BBC "بەيجىڭ-2022 بويكوتىنىڭ قانشالىقتى ماڭىزى بار" ەكەنى تۋرالى ساراپتاما ماقالا جاريالادى.
حالىقارالىق ۇيىمدار جانە كوپتەگەن دەموكراتيالىق ەلدەر قىتايدى "شىڭجاڭ اۆتونومياسىندا تۇراتىن ۇيعىر، قازاق سياقتى مۇسىلمان ازشىلىقتارىنا گەنوسيد جاسادى" دەپ ايىپتايدى.
سونىمەن قاتار، بەيجىڭنىڭ گونكونگتاعى ساياسي بوستاندىقتاردى باسىپ-جانشۋ ارەكەتىنە قاتىستى دا شيەلەنىس كۇشەيە ءتۇستى.
پىكىر قالدىرۋ