الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ حالىقپەن كەزەكتى كەزدەسۋى المالى اۋدانىندا ءوتتى. قالا باسشىسى اۋداننىڭ دامۋى جانە تۇرعىنداردان تۇسكەن ۇسىنىستار بويىنشا اتقارىلعان جۇمىستار تۋرالى ايتىپ بەردى.

كەزدەسۋگە 250-دەن استام ادام كەلدى. اۋداندا كوممۋنالدىق ينفراقۇرىلىمدى مودەرنيزاسيالاۋ ماسەلەسى وزەكتى بولىپ قالا بەرەدى. اۋداندى تۇراقتى ەلەكترمەن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وتكەن جىلى 58،5 شاقىرىم ەلەكتر جەلىسى اۋىستىرىلدى، 60 قوسالقى ستانسيا قايتا جاڭارتىلدى.

بيىل تاعى 50 شاقىرىم جەلىنى جاڭارتۋ، 28 قوسالقى ستانسيانى جوندەۋ جوسپارلانۋدا. بۇل اۋداننىڭ ەلەكتر جەلىلەرىنىڭ ورتاشا توزۋىن 81%-دان 61%-عا دەيىن تومەندەتەدى. سونداي-اق، اۋداندا 7 شاقىرىمعا جۋىق سۋ قۇبىرى جانە كارىز جەلىلەرى جاڭارتىلىپ، سالىنادى، 1 شاقىرىمنان استام جىلۋ جەلىلەرى جوندەلەدى.

وتكەن جىلى جولداردىڭ پايدالانۋ سيپاتتامالارىن جاقسارتۋ ءۇشىن جالپى ۇزىندىعى 15 كم 18 كوشەدە ورتاشا جوندەۋ جۇرگىزىلدى. 2023 جىلى جالپى ۇزىندىعى 16،6 كم 26 كوشەدە جول توسەمىن ورتاشا جوندەۋ جوسپارلانعان.وتكەن جىلى ازاماتتارعا ىڭعايلى بولۋ ءۇشىن اۋداندا 2 اۆتوبۋس باعىتىنىڭ قوزعالىس سىزباسىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى، 10 ايالداما ورناتىلدى.

اعىمداعى جىلدىڭ قىركۇيەگىنە دەيىن تاعى 7 ايالداما كەشەنىن ورناتۋ جوسپارلانۋدا. اۋداندا قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. وتكەن جىلى اۋداندا بەينەمونيتورينگ جۇيەسىنىڭ 541 بەينەكامەراسى ورناتىلعان. 700-دەن استام قوسىمشا بەينەكامەرا ورناتۋ جوسپارلانۋدا. جول قاۋىپسىزدىگىن جاقسارتۋ ماقساتىندا قولدانىستاعى 178 «سەرگەك» كەشەنىنە 2023 جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا تاعى 38 كەشەن قوسۋ جوسپارلانۋدا.

سىرتقى جارىقتاندىرۋدى ورناتۋ جانە جاڭعىرتۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. وتكەن جىلى بۇرىن جارىىعى بولماعان 14 كوشەدە 13.8 كم سىرتقى جارىقتاندىرۋ جەلىلەرىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى جانە بايتۇرسىنوۆ پەن روزىباكييەۆ كوشەلەرىندە 7،2 كم سىرتقى جارىقتاندىرۋ مودەرنيزاسيالاندى. اعىمداعى جىلى سجج قۇرىلىسىنا جسق ازىرلەۋ ءۇشىن جارىقتاندىرىلماعان 10 كوشەنىڭ تىزبەسى دايىندالدى.

اكىمدىكتىڭ تۇراقتى باقىلاۋىندا اۋداننىڭ الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ ماسەلەلەرى تۇر. وقۋشى ورىندارىنىڭ تاپشىلىعىن ازايتۋ ءۇشىن وتكەن جىلى 2 مەكتەپكە 850 ورىندىق 2 قوسىمشا نىسان ەنگىزىلىپ، 850 ورىندىق جەكە مەكتەپ اشىلدى. «جايلى مەكتەپ» جوباسى اياسىندا بيىل 1،5 مىڭ ورىندىق جاڭا مەكتەپ سالۋدى باستاۋ جانە ونى 2024 جىلى ىسكە قوسۋ جوسپارلانۋدا.

سونداي-اق، ەكى مەكتەپتىڭ ءارقايسىسىنا 300 ورىندىق قوسىمشا قۇرىلىستار سالۋ جوبالارى ازىرلەنۋدە. شىلدە ايىندا № 15 گيمنازيانى سەيسميكالىق كۇشەيتۋمەن كۇردەلى جوندەۋ اياقتالادى جانە تامىز ايىنا دەيىن № 136 مەكتەپ-گيمنازيانى كۇردەلى جوندەۋمەن سەيسميكالىق كۇشەيتۋگە جسق ازىرلەنەدى. مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ ءۇشىن وتكەن جىلى 290 ورىندىق 5 جەكەمەنشىك بالاباقشا اشىلىپ، № 7 بالاباقشانى سەيسميكالىق كۇشەيتۋ اياقتالدى.

سەيسميكالىق كۇشەيتۋمەن كۇردەلى جوندەۋ اعىمداعى جىلدىڭ كۇزىندە تاعى ءبىر بالاباقشادا اياقتالادى. مەديسينالىق قىزمەت كورسەتۋدىڭ، اسىرەسە اعا بۋىن مەن بالالاردىڭ قادامدىق قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن اعىمداعى جىلى بۇرىنعى تەمىرجول اۋرۋحاناسىنىڭ عيماراتىن زاماناۋي «قالالىق بالالاردى وڭالتۋ ورتالىعى» رەتىندە قايتا جاڭارتۋ باستالادى.

ورتالىقتىڭ ءوزى كەلەسى جىلى اشىلادى دەپ جوسپارلانۋدا. سونداي-اق، جىل سوڭىنا دەيىن 500 كەلۋشىگە ارنالعان جاڭا ەمحانا سالۋ جوباسى ازىرلەنەتىن بولادى. الماتى اكىمى 2023 جىلى اكىمدىك اۋداننىڭ 77 اۋلاسىن رەتكە كەلتىرەتىنىن حابارلادى. قوعامدىق كەڭىستىكتى وزگەرتۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا.

مامىر ايىندا كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى جاياۋ جۇرگىنشىلەر كوشەسىندە جوندەۋ جۇمىستارىن اياقتاۋ جوسپارلانۋدا. ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا ءاليا مەن مانشۇك سكۆەرىن قايتا رەكونسترۋكسيالاۋ جۇمىستارى باستالادى.  تاعى 6 سكۆەر مەن دۇيسەنوۆ كوشەسىندەگى جاياۋ جۇرگىنشىلەر جولى مودەرنيزاسيالانادى ءارى كوگالداندىرىلادى. «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەتى» باعدارلاماسى بويىنشا 800 ملن تەڭگەگە 39 جوبا ىسكە اسىرىلدى. 2023 جىلى تۇرعىنداردىڭ وتىنىمدەرى بويىنشا ەڭ كوپ داۋىس جيناعان 17 جوبا ورىندالاتىن بولادى.

الماتى اكىمى اعىمداعى جىلى قالانىڭ بارلىق اۋداندارى ءۇشىن «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ جانە ونىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن قوسىمشا 7 ملرد. تەڭگە بولىنەتىنىن اتاپ ءوتتى. الماتى اكىمىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا تۇرعىندار جولداردى جوندەۋ، كارىز جانە ەلەكتر جەلىلەرىن اباتتاندىرۋ جانە ت. ب. ماسەلەلەردى كوتەردى.