2023 جىلعى 26 ساۋىردە استانادا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ ءحححىى سەسسياسىنىڭ دەلەگاتتارى ءۇشىن پانەلدىك پىكىر تالاس الاڭى ءوتتى.
پانەلدىك تالقىلاۋلارعا پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىلىعى، ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ باسشىلارى، پارلامەنت دەپۋتاتتارى، قحا مۇشەلەرى، رەسپۋبليكالىق جانە وبلىستىق ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ ءتوراعالارى، ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ، ۇەۇ، ديپلوماتيالىق كورپۋس، عىلىمي قىزمەتكەرلەر، شىعارماشىلىق ينتەلليگەنسيا، قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك ب ا ق وكىلدەرى، بارلىعى 1000-نان استام ادام قاتىستى.
پانەلدىك تالقىلاۋ جۇمىسىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ا.گ.بالايەۆا اشتى.
سەسسياعا قاتىسۋشىلاردى قۇتتىقتاعان ايدا بالايەۆا ءوز سوزىندە وتكەن جىلدان باستاپ سەسسيا فورماتى وزگەرگەنىن، ال بۇگىن وتىرىستىڭ العاشقى كۇنى قحا جۇمىسىن جاقسارتۋ، ونىڭ قوعامدىق قۇرىلىمدارىنىڭ – ەتنومادەني بىرلەستىكتەردىڭ، انالار كەڭەسىنىڭ، اقساقالدار كەڭەسىنىڭ، «اسسامبلەياسى جاستارى» جاستار قاناتىنىڭ، كاسىپكەرلەر قاۋىمداستىعىنىڭ جانە باسقا دا قۇرىلىمدارىنىڭ جۇمىسىن جەتىلدىرۋ جولدارىن تالقىلاۋعا ارنالعانىن اتاپ ءوتتى.
«وتكەن جىل رەفورمالار جىلى بولدى جانە ولاردىڭ تابىستى جۇزەگە اسۋىنا، اتاپ ايتقاندا، ىشكى ساياسي تۇراقتىلىق پەن بىرلىكتى ساقتاۋ مەن نىعايتۋعا اسسامبلەيانىڭ بارلىق ينستيتۋتتارى، بۇگىندە دە ءوز ۇلەسىن قوسۋدا» - دەپ جوعارى باعالادى. «ءبىزدىڭ ماقساتىمىز ءبىر – ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگىن ساقتاۋ. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگى – بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ ورتاق قۇندىلىعى» - دەپ نىقتادى ايدا بالايەۆا. ول ءوز سوزىندە «رۋحاني بىرلىك پەن قۇندىلىقتاردى ءوزارا قۇرمەتتەۋ نەگىزىندە عانا قوعامدىق كەلىسىمگە كەلەمىز. كەز-كەلگەن مەملەكەتتىڭ وركەندەۋى – جالپى قوعامدىق كەلىسىمنىڭ ناتيجەسى. بۇل – مەملەكەت باسشىسى ايتقان «بىرلىك - ءارالۋاندىلىقتا» قاعيداسىنىڭ مىزعىماس ءمانى»، - دەپ اتاپ ءوتتى.
ءسوز سوڭىندا ا.بالايەۆا «پرەزيدەنتتىك رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋ ۇدەرىسى قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. مىنە، اسسامبلەيانىڭ كەڭ جەلىسى مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستامالارىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا قوعامدىق باقىلاۋدى كۇشەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى البەرت راۋ دا ءوز سوزىندە وتكەن جىل ساياسي وقيعالاردىڭ سانى جاعىنان دا، ولاردىڭ بولاشاق ءۇشىن ماڭىزى جاعىنان دا تاريحي رەفورمالار جىلى دەپ اتالۋىنىڭ ورىندى ەكەنىن ايتىپ ءوتتى. سونىمەن قاتار، «ەلدى وزگەرتۋدىڭ بارلىق ۇدەرىستەرىندە قحا جانە ەتنومادەني بىرلەستىكتەرى وكىلدەرىنىڭ ەلدىڭ تۇراقتىلىعى مەن بىرلىگىنە ۇلەسى ماڭىزدى رول اتقارادى»، - دەپ ەلىمىزدىڭ قازىرگى زامانعى تاريحىندا اسسامبلەيانىڭ ءرولىن اتاپ كورسەتتى.
اسسامبلەيانىڭ قوعامداعى ءرولىن اتاپ وتكەن «ۆايناح» قازاقستان شەشەندەرى مەن ينگۋشتار قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى احمەد مۋرادوۆ تا بۇل ۇيىم اتاۋىن وزگەرتپەگەن جالعىز ۇيىم ەكەنىن، پرەزيدەنت قازاقستان حالقى اسسامبلەيا ءتوراعاسى بولىپ قالا بەرەتىنىن باسا ايتتى. وسى ورايدا ول ءوز ءسوزىن قورىتىندىلاي كەلە، «ءبىز كەز-كەلگەن سىناققا توتەپ بەرە الاتىن قۇقىقتىق، ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرۋ جونىندەگى مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋدا مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇجىمدىق كومەكشىسىمىز»، - دەدى.
ءبىلىم ءمينيسترى عاني بەيسەمبايەۆ ەلىمىزدەگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ قۇرامى كوپەتنوستى ەكەنىنە توقتالدى. ناقتى ايتقاندا، ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە وقۋشىلاردىڭ دۇنيەگە كوزقاراسى، قۇندىلىقتارى مەن باعدارلارى قالىپتاسادى، ۇلكەندى-كىشىلى قارىم-قاتىناستىڭ جەكە تاجىريبەسى جيناقتالادى. ول، سونداي-اق، بالانىڭ تولەرانتتىلىق ساناسىن قالىپتاستىرۋدا وتباسىنىڭ جانە وتباسىنداعى قارىم-قاتىناس اتموسفەراسى، اتا-انا مەن تۋىستار اراسىنداعى قارىم-قاتىناس ءستيلى بالا ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنىن، ەتنوسارالىق تولەرانتتىلىقتىڭ قالىپتاسۋىنا ايتارلىقتاي اسەر ەتەتىنىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار، عاني بەيسەمبايەۆ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى تۇراقتى، ءپوزيتيۆتى جانە تولەرانتتى كوپەتنوستى قاۋىمداستىقتى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن قحا ايماقتىق قۇرىلىمدارى جانە ەتنومادەني بىرلەستىكتەرمەن تۇراقتى نەگىزدە ىنتىماقتاستىقتا بولۋى قاجەت دەپ سانايدى.
قازاقستان كورەيلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ ءتوراعاسى يۋريي شين ءوز سوزىندە قازاقستان كورەيلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ نەگىزگى باسىمدىعى - قازاقستانداعى قوعامدىق-ساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا مەملەكەتتىك ساياساتتى جۇزەگە اسىرۋعا قاتىسۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ال ەتنوسارالىق قاتىناستار سالاسىندا مەملەكەت پەن قوعامنىڭ ازاماتتىق ينستيتۋتتارى اراسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ - باستى مىندەت، – دەدى يۋريي شين. سونداي-اق، ول قاۋىمداستىقتىڭ قىزمەتى مەن الداعى جوبالارىنا توقتالدى. «بيىل ءبىز «قازاقستان كورەيلەرىنىڭ جاستار قوزعالىسى» رەسپۋبليكالىق فورۋمى سياقتى شارالاردى وتكىزەمىز. «AKK Networking» رەسپۋبليكالىق فورۋمى، رەسپۋبليكالىق «كورە يلبو» گازەتىنىڭ 100 جىلدىعىن ۇيىمداستىرۋ جوسپارلانۋدا، - دەدى ول.
سەكسيادا كەلىسىم، تولەرانتتىلىق اتموسفەراسىن قالىپتاستىرۋداعى داستۇرلەردىڭ، مادەنيەت پەن ءبىلىم سالاسىنىڭ ىقپالى، سونداي-اق قحا ساياسي رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋداعى جانە قوعامدىق بىرلىكتى نىعايتۋداعى قىزمەتى تالقىلاندى.
سەسسيا دەلەگاتتارى تالقىلاۋلار مەن پىكىرتالاستارعا بەلسەنە قاتىستى. رۋحاني-ادامگەرشىلىك، جالپىادامزاتتىق جانە ازاماتتىق قۇندىلىقتاردى قالىپتاستىرۋدىڭ، تولەرانتتىلىقتىڭ جوعارى مادەنيەتىن، تۇلعاارالىق جانە ەتنوسارالىق قارىم-قاتىناستى، ءپاتريوتيزمدى، سونداي-اق بالالاردىڭ تۇلعالىق، ەرىك-جىگەرى، فيزيكالىق جانە ينتەللەكتۋالدىق دايىندىعىن تاربيەلەۋدىڭ، الەۋمەتتىك ءوزارا ءىس-قيمىل جانە وڭ ەتنوسارالىق كوممۋنيكاسيالاردىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى كوتەرىلدى.
پىكىر قالدىرۋ