بيىلعى ستاتيستيكالىق مالىمەت بويىنشا قازاقستاندا ءاربىر بەسىنشى بالا بۋللينگكە ۇشىرايدى. جالپى بالالاردىڭ بۋللينگكە ۇشىراۋى كوپ جاعدايدا بالاباقشادا باستالادى ەكەن. وسىعان بايلانىستى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى پسيحولوگ-پسيحوتەراپيەۆت سەرىكگۇل ساليمەن سويلەسىپ، بالالاردى بۋللينگتەن قالاي قورعاۋعا بولاتىنىن سۇرادى. ول سۇحبات بارىسىندا بالالاردى بالاباقشاعا دايىنداۋ، بۋلينگكە ۇشىراعان بالامەن قالاي جۇمىس ىستەۋ كەرەگىن ءتۇسىندىردى. 

پسيحولوگتىڭ ايتۋىنشا بۋللينگ جاس تالعامايدى. كەز كەلگەن ادام بۋللينگكە ۇشىراۋى مۇمكىن. 

"ەڭ العاشقى بۋللينگ بالاباقشادان باستاۋ الادى. ويتكەنى، بالاباقشا – بالانىڭ وزگەلەرمەن ارالاسىپ، دوس تابۋىنا جول اشاتىن ورتا. كەيدە توپتاسقان بالالار وزدەرىنە ۇناماعان بالانى قاتارلارىنا قوسپاي، شەتتەتۋى مۇمكىن. ال بۇل بۋللينگتىڭ العاشقى بەلگىلەرى"،– دەيدى پسيحولوگ.

وسى ورايدا پسيحولوگ سەرىكگۇل ءسالي بۋللينگكە ۇشىراعان بالانىڭ بويىندا قانداي بەلگىلەر بولاتىنىن ايتتى.

"بۋللينگكە ۇشىراعان بالانىڭ مىنەز-قۇلقى وزگەرىپ، قىزىعۋشىلىعى جوعالا باستايدى، تۇيىقتالادى. بالا سترەسستە جۇرەدى. بۋللينگكە قاي جەردە ۇشىراسا، سول جەرگە بارعىسى كەلمەيدى. مىسالى بالاباقشاعا بارعىسى كەلمەيدى، اۋلاعا شىققىسى كەلمەي، تىعىلىپ جۇرەدى، قاشقاقتايدى. بۇل – وتە اۋىر سترەسس. بالا ءارتۇرلى نارسەدەن قورقادى. ءجيى ويلانىپ، ۋايىمعا سالىنادى"،- دەيدى پسيحولوگ.

سەرىكگۇل ءسالي اتا-انالارعا بالاسىن بالاباقشاعا بەرمەس بۇرىن الدىن الا دايىنداۋ كەرەكتىگىن ايتتى. 

"اتا-انا ەڭ ءبىرىنشى بالاباقشا تۋرالى اقپارات بەرگەنى ءجون. ياعني بالاباقشادا نە ىستەيتىنىن، قانداي ورىن ەكەنىن بالاعا ءتۇسىندىرۋ قاجەت. سودان كەيىن ءوزىنىڭ جۇمىس ىستەيتىنىن، ودان شىققان سوڭ بىردەن بالاسىن الىپ كەتەتىنىن دە ايتۋى كەرەك. اتا-انا مۇنى جاي عانا ءتۇسىندىرىپ قانا قويماي، ەموسياسىن كورسەتە ءبىلۋى دە كەرەك. سول كەزدە بۇل اقپاراتتار بالاعا قىزىق ءارى تۇسىنىكتى بولادى. بالاباقشا تۋرالى قىزىق مالىمەتتەر ەستىگەن بالا ەندى وعان بارۋعا اسىعادى. ونىڭ ىشىندە سانالى تۇردە "كۇتۋ" رەجيمى پايدا بولادى. بۇل پروسەسس بالاباقشاعا بارۋدى جاقسى كورىپ كەتكەنگە دەيىن جالعاسا بەرەدى. وعان ءبىر اپتا، ەكى اپتا نەمەسە ءبىر اي ۋاقىت كەتۋى مۇمكىن. سودان كەيىن عانا بالاباقشانى قابىلداۋ سەزىمى جەڭىل بولماق"، - دەپ ءتۇسىندىردى سەرىكگۇل ءسالي. 

پسيحولوگ اتا-انالارعا بالانى ءۇش جاستان باستاپ بالاباقشاعا بەرۋگە كەڭەس بەرەدى. ونىڭ ايتۋىنشا ءۇش جاسىنداعى بالا ءوزىن تۇلعا رەتىندە سەزىنەدى. 

"ال ءۇش جاسقا دەيىنگى بالاعا بالاباقشا جايلى ءتۇسىندىرۋ قيىن. ولار كوبىنەسە بالاباقشاعا بارۋدان تۇبەگەيلى باس تارتادى. وكىنىشكە قاراي، ەلىمىزدە اتا-انالار بالانىڭ قالاۋىنا قۇلاق اسپايدى. بالاباقشاعا بارعىسى كەلمەگەن بالانى ماجبۇرلەيدى. ال بالانى جىلاعان كۇيىندە بالاباقشاعا قالدىرىپ كەتۋ – اۋىر تراۆما. كىشكەنتاي ءبۇلدىرشىن ءۇشىن جاڭا ورتا، جاڭا ادامدار ءارقاشان قورقىنىشتى"،- دەيدى پسيحولوگ. 

سۇحبات بارىسىندا پسيحولوگ تاربيەشىسى تاراپىنان قىسىم كورەتىن بالالار تۋرالى ءسوز قوزعادى. 

"بالاباقشادا بالا تەك ءوز توپتاستارىنىڭ ەمەس، تاربيەشىلەرىنىڭ تاراپىنان دا قىسىم كورىپ جاتادى. كەي تاربيەشىلەر وزگەلەردىڭ اراسىندا بالانى كۇلكى قىلىپ، كەمسىتەدى. ال مۇنى كورگەن بالالار تاربيەشىسىنىڭ ارەكەتىن قايتالاۋى مۇمكىن. ءاربىر بالا ءدال وسىعان ۇقساس پروسەستەن وتەدى. سوندىقتان بالاباقشادا بالالاردى بىر-بىرىنە سانالى تۇردە جاناشىرلىق تانىتۋعا، قامقور بولۋعا ۇيرەتۋ كەرەك"، - دەپ كەڭەس بەردى پسيحولوگ. 

ءسوز سوڭىندا پسيحولوگ بۋللينگكە ۇشىراعان بالالارمەن قالاي جۇمىس ىستەۋى كەرەك ەكەنىن ءتۇسىندىردى. 

"بۋللينگكە ۇشىراعان بالانى اتا-انالار مەن تاربيەشىلەر بىرلەسىپ قۇتقارۋى كەرەك. سوندا عانا بۇل ءىس جەڭىل تۇردە شەشىلەتىن بولادى. بىرەۋدەن قىسىم كورگەن بالا وزگەنىڭ قورعاۋىنا مۇقتاج بولىپ كەلەدى. بۋللينگ بالانىڭ بويىنا وتە اۋىر تراۆما قالدىرادى. بۇعان اتا-انا مىندەتتى تۇردە كوڭىل ءبولىپ، نازار اۋدارۋى كەرەك. بۋللينگكە ۇشىراعان بالانىڭ ساناسى تەز قالىپقا كەلەدى. تەك اتا-اناسى مەن جاقىندارىنىڭ ۇزدىكسىز قولداۋ بىلدىرسە جەتكىلىكتى. بالانىڭ تراۆما الۋى دا، سول تراۆمانى جەڭۋى دە وتە وڭاي» ،- دەيدى پسيحولوگ سەرىكگۇل ءسالي.

اۆتورى: ءجانيا تورەبەكوۆا