قازاقستاندا بيۋدجەت قىزمەتكەرى ساناتىنا كىرمەيتىن، 200 مىڭ تەڭگەگە جەتەر-جەتپەس ورتاشا ايلىعى بار، ەشقانداي الەۋمەتتىك وسال توپتارعا جاتپايتىن قاراپايىم ازاماتتاردىڭ وتباسى بانكىنەن باسپانا الۋ مۇمكىندىگى بار ما؟

بانكتىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى Qamshy.kz-كە بەرگەن اقپاراتقا سايكەس، مۇنداي ازاماتتار وتباسى بانكىنەن تەك 50/50 باعدارلاماسى ارقىلى ءۇي الا الادى. ياعني، باستاپقى جارناسى ءۇي باعاسىنىڭ جارتىسىنا تەڭ بولۋى كەرەك.

وتباسى بانكتىڭ جۇيەسى – كرەديت بەرۋ ءۇشىن دەپوزيتتە قاراجاتتىڭ جيناقتالۋىن كوزدەيدى. ونىڭ كلاسسيكالىق يپوتەكادان ايىرماشىلىعى – قازاقستاندىقتارعا جىلدىق 3،5%-دان 5%-عا دەيىنگى مولشەرلەمە بويىنشا (جتسم 3،6%-دان باستاپ) نەسيەگە تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. (مۇنداي مولشەرلەمەنى قازاقستاندا ءبىر دە ءبىر ەكىنشى دەڭگەيلى بانك ۇسىنبايدى).

وتباسىن بانكىنەن باسپانا الۋ ءۇشىن مىناداي ەڭ نەگىزگى ءۇش تالاپ ورىندالۋى كەرەك:

– كەم دەگەندە ءۇش جىل بويى جيناقتاۋ؛

– شارتتىق سومانىڭ كەمىندە 50%-ىن جيناقتاۋ؛

– باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ ەڭ تومەنگى مولشەرىنە (وپ16) قول جەتكىزۋ.

باعالاۋ كورسەتكىشى – بۇل بانك كليەنتىنىڭ قارجىلىق ءتارتىبىنىڭ ينديكاتورى. ياعني، ەگەر اي سايىن شوت تولىقتىرىلسا جانە دەپوزيتتى تولىقتىرۋ اراسىندا ۇلكەن ءۇزىلىس بولماسا، باعالاۋ كورسەتكىشى تەز وسەدى، تيىسىنشە تۇرعىن ءۇي كرەديتىن تەزىرەك الۋعا بولادى. (ءبىراق 3 جىلدان ەرتە ەمەس).

وتباسى بانكتەن تۇرعىن ءۇي زاەمىمەن، بولماسا ارالىق زاەممەن باسپانا الۋ مۇمكىندىگى بار.

مىسالى، ساكەن ەسىمدى ازامات تۇرعىن ءۇي زاەمىمەن 40 ميلليون تەڭگەنىڭ ءۇيىن الۋ ءۇشىن ونىڭ 50 پايىزىن 3 جىل بويى جيناسا، بانك وعان (3،5 پايىزدان 5 پايىزعا دەيىن) قالعان 20 ميلليوندى نەسيەگە بەرەدى. ءبىراق ساكەن ءۇيدى العاندا العان 20 ميلليون قارىزىنىڭ پايىزىن تولەي مە، الدە ءۇيدىڭ جالپى قۇنى – 40 ميلليون تەڭگەنىڭ پايىزىن تولەي مە؟

بۇل ساۋالىمىزعا وتباسى بانكىنىڭ جاۋابى مىناداي بولدى:

– ازاماتتار تۇرعىن ءۇي، نە بولماسا ارالىق ءۇي زاەمدارى بويىنشا ءۇي الادى. ماسەلەن، تۇرعىن ءۇي زاەمى بويىنشا ءۇي الۋ كەرەك بولسا، نەسيە مولشەرلەمەسى تومەن (3،5% - 5%)، سايكەسىنشە، ارتىق تولەم دە از بولادى. ياعني، ول بانكتەن العان 50 پايىز قارىزىنىڭ ۇستىنەن عانا ۇستەماقى پايىزىن تولەيدى. ول ءۇشىن كەم دەگەندە دەپوزيتتە ءۇش جىل بويى قاجەت سومانىڭ 50 پايىزىن جيناقتاپ، باعالاۋ كورسەتكىشىنىڭ ەڭ تومەنگى مولشەرىنە قول جەتكىزۋ قاجەت.

ال ارالىق زاەمگە كەلسەك، ول تولىق 40 ميلليون تەڭگەنىڭ پايىزىن تولەيدى. سەبەبى، ول 3 جىل بويى باعالاۋ كورسەتكىشىن كوتەرىپ، اقشا جيناعان جوق. بىردەن ءۇيدىڭ جارتى باعاسىن تولەگەندىكتەن، جالپى سومانىڭ پايىزىن تولەيدى، – دەپ ءتۇسىندىردى بانك.