ستاتيستيكا بيىلعى 10 ايدا ەلىمىزدە 11 مىڭنان استام كولىك اپاتى بولىپ، سونىڭ سالدارىنان 1 942 ادام جان تاپسىرعان دەيدى. جول-كولىك اپاتىنىڭ باستى سەبەپتەرى –  جىلدامدىقتى ارتتىرۋ، كولىكتىڭ تەحنيكالىق كۇيىنىڭ ناشارلىعى، جۇرگىزۋشى كۋالىگىنىڭ ساتىلۋى، جولداردىڭ ساپاسىز جاسالۋى. اينالىپ كەلگەندە مۇنىڭ ءبارى ەلدەگى ابدەن قالىپتاسقان پاراقورلار جۇيەسىنىڭ ناتيجەسى. ونى دەپۋتات ەربولات ساۋرىقوۆ تا جاسىرمايدى. كولىككە قاتىستى ماسەلەنى كوتەرىپ، باقىلاۋدى كۇشەيتۋدى سۇراعان سول. بۇعان قوسا، ول «جابايى» تاكسيست بولىپ جۇرگەن جۇرگىزۋشىلەردى كىنالادى.

– الماتىعا كۇن سايىن كىرەتىن 700 مىڭعا تارتا كولىكتىڭ جارتىسى قالاعا اقشا تابۋ ماقساتىمەن كەلەدى. ولار تاكسيلەتىپ كۇن كورەدى. سالدارىنان رەسپۋبليكامىزدا كولىك اپاتى ەڭ كوپ تىركەلگەن وڭىرلەردىڭ كوش باسىندا الماتى قالاسى تۇر. بيىل 8 ايدا مۇندا 826 كولىك اپاتى تىركەلدى. ۇشتىكتى الماتى جانە جامبىل وبلىستارى تۇيىقتايدى، – دەدى ول.

الماتى قالالىق مەملەكەتتىك كىرىستەر دەپارتامەنتىنىڭ سالىق تولەمەيتىن تاكسيستەرمەن كۇرەسىپ جۇرگەنى قاشان. دەپارتامەنت ەسەبىنشە، تۇراقتى جۇمىسى بارلار، ءتىپتى مەملەكەتتىك قىزمەتتەگىلەر دە بوس ۋاقىتىندا قوسىمشا تابىس ءۇشىن «جابايى» تاكسيست بولا جونەلەدى. ويتكەنى ولارعا جالاقىسى جەتپەي جاتىر، قۇرىعاندا بەنزينىن اقتايىن دەيدى. كولىگى بار جۇرت جۇمىسقا كەلەردە، ۇيىنە قايتاردا جولاۋشى ءىلىپ كەتۋگە تىرىسادى.

دەپارتامەنتكە ءدال سونداي ءتيىپ-قاشقىش تاكسيستەر مازا بەرمەي كەلەدى. تاكسيست اتاۋلى جەكە كاسىپكەر رەتىندە تىركەلىپ، تابىسىنىڭ ءبىر مولشەرىن سالىق ورگاندارىنا تولەپ وتىرۋى ءتيىس ەكەن، زاڭعا سالساق. ءبىراق تاكسيستى جەكە كاسىپكەر دەپ ساناۋ ساناعا سىيمايدى. كاسىپ جاساپ وتىرعاندار inDrive پەن ياندەكسGo سياقتى كومپانيالار، سالىقتى سولار تولەپ وتىر. ال جۇرگىزۋشىلەر تەك تىركەلىپ، العان تاپسىرىسىنىڭ بەلگىلى پايىزىن كومپانياعا تولەيدى. سونداعى سۇراق، جەتىسپەگەننەن امالسىز تاكسيست بولاتىندار كومپانياعا ءبىر تولەپ، مەملەكەتكە سالىقتى تاعى تولەۋى كەرەك پە؟

قازاقستاندا inDrive جانە ياندەكس قوسىمشالارىنىڭ پايدا بولۋى جولاۋشىلار تاسىمالى سالاسىنا ۇكىمەت جاساي الماعان دامۋ اكەلدى، ۇلكەن سەرپىن بەردى. ونى مويىنداۋدىڭ ورنىنا ۇكىمەت وعان دا شەكتەۋ مەن تىيىم سالۋدى كوكسەيدى. قىركۇيەك ايىنىڭ سوڭىندا كولىك مينيسترلىگى كوميتەتىنىڭ باسشىسى ءالي التاي بىلاي دەگەن:

– “جۇرگىزۋشىلەر 8 ساعاتتان ارتىق كولىك جۇرگىزبەۋى كەرەك، ويتكەنى ولار قىراعىلىعىن جوعالتادى. بىزدە جول-كولىك وقيعالارىنىڭ 35 پايىزى ءدال وسىنداي جاعدايلارعا بايلانىستى. ءبىز جول كارتاسىن قابىلدايمىز، ول جەردە زاڭسىز تاسىمالداۋشىلارمەن كۇرەسەتىن پۋنكتتەر بار. سونىڭ ىشىندە InDrive جانە Yandex باعدارلامالىق قوسىمشالارى دا بار. بۇل جۇمىستى ىشكى ىستەر مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ جۇرگىزەتىن بولامىز"، – دەگەن كولىك كوميتەتىنىڭ باسشىسى.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگى كولىكتىڭ ورتاشا جىلدامدىعىن، زاڭسىز تاكسيستەردىڭ تۇراتىن ورىندارىن جانە جۇرگىزۋشىنىڭ قانشا ساعات كولىك جۇرگىزگەنىن باقىلاماق. كولىك رولىندە 8 ساعاتتان ارتىق وتىرساڭ، ايىپپۇل سالىنادى.

ياندەكس جۇرگىزۋشىسى، 30 جاستا:

– مەملەكەتتىك مەكەمەدە جۇمىس ىستەيمىن. وتباسىم بار، شىعىن كوپ. ميلليوننان اساتىن كرەديتتەرىم بار. ءبىر جالاقى بارىنە جەتپەيدى. سول ءۇشىن كەشكى ۋاقىتتا جانە دەمالىس كۇندەرى ياندەكسپەن ادام تاسيمىن. ەكى الىم تولەيمىز: كومپانياعا ءبىر جانە ونىمەن سەرىكتەستىك ورناتقان تاكسوپاركقا ءبىر بەرەمىز. سوندا ءبىر تاپسىرىستان 20% ۇستالادى. ەگەر ۇكىمەت ءبىزدى كاسىپكەر ەسەبىندە تىركەپ، ەسەسىنە الىمنىڭ پايىزىن ازايتسا، قولدايتىن ەدىم. ەڭ ابزالى، وسىنداي قوسىمشانى ءوزىمىزدىڭ IT ماماندار جاساپ شىعارسا، سالىعى از بولسا دەيمىز. سەبەبى ينتەرنەت ترافيگىنە كەتەتىن اقشا دا ءوز قالتاڭنان شىعادى. بۇل جۇيەنى قۇرتىپ، ورنىنا باسقاسىن ۇسىنا الماسا، حالىق كوشەدەن كولىك توقتاتۋعا ءماجبۇر بولادى. بۇل ءوز كەزەگىندە وتە ءقاۋىپتى. 

inDrive جۇرگىزۋشىسى، 28 جاستا:

– نەگىزگى تابىسىم وسى. قولىمداعى مالىمنان باسقا جەكە كاسىبىم، نە قىزمەتىم جوق. قاپشاعاي مەن الماتىنىڭ اراسىندا ادام مەن ۇساق-تۇيەك زاتتار جەتكىزىپ تۇرامىن. ءبىر كۇندە 15 مىڭ تەڭگە تاپسام، ونىڭ 6-7 مىڭى بەنزينگە كەتەدى. تاكسيستەرگە تاعى سالىق سالىنسا، كۇنكورىس انىق قيىندايدى. 

كولىك مينيسترلىگى قازاقستانداعى قالاارالىق جولاۋشىلار اۆتوبۋستارىن جاڭارتۋدى جوسپارلاپ وتىر. تاكسيدى شەكتەۋمەن اۆتوبۋستارعا سۇرانىس ارتتىرماق. ۆوكزال جۇمىسىن جانداندىرىپ، ءبارى مەملەكەت قاراۋىنا وتسە دەيدى. ءبىراق ءبىزدىڭ زاماندا حالىققا جەڭىل كولىكپەن ءجۇرۋ ىڭعايلى، سەبەبى تاكسي ۇيىڭنەن الىپ كەتىپ، جەتەر جەرىڭە ءبىر-اق جەتكىزەدى.