الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆ جۇمىس جوسپارى بويىنشا بوستاندىق جانە المالى اۋداندارىن ارالاۋ بارىسىندا الەۋمەتتىك جانە ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىمەن، اۋداندى سۋمەن جابدىقتاۋ، مەكتەپتەردى جوندەۋ، قوعامدىق كەڭىستىكتەردى كوركەيتۋ ماسەلەلەرى بويىنشا جۇرگىزىلگەن شارالارمەن تانىستى . 

بوستاندىق اۋدانى ماركوۆ كوشەسىندەگى جاڭارتىلىپ جاتقان ۇزىندىعى 1،2 كم قۇبىر قالا اكىمىنىڭ نازارىنا ىلىككەن وزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى. بۇل جەلى 50ء-شى جىلداردىڭ سوڭىندا پايدالانۋعا بەرىلگەن، ءقازىر ابدەن توزىپ، ىستەن شىققاندىقتان، اۋداندى سۋمەن قامتۋ كەزندە ۇلكەن ماسەلە تۋدىرىپ وتىر. بىلتىر باستالعان جۇمىس مەردىگەردىڭ كەسىرىنەن كەشىكتىرىلىلگەن ەدى. سونىڭ سالدارىنان مەردىگەردى جاۋاپسىز جەتكىزۋشى دەپ تانۋ تۋرالى تالاپ قويىلدى. 

ەربولات دوسايەۆ نىساندى تەزىرەك پايدالانۋعا بەرۋدى جانە قۇبىر جەلىسىن جاڭارتۋ كەزىندە قازىلعان اسفالت توسەمدى قالپىنا كەلتىرۋدى تاپسىردى. جاڭارتىلعان قۇبىر 43 كوپپاتەرلى تۇرعىن ءۇيدى مەن  اۋداننىڭ 6 اكىمشىلىك عيماراتىن ساپالى سۋمەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

سونداي-اق، المالى اۋدانىنداعى ۆولحوۆسكايا كوشەسىندە ورنالاسقان سۋمەن قامتۋ ستانسياسىنىڭ دا جاعداي ءماز ەمەس. 32 جىلدان استام ۋاقىت بويى جوندەلمەگەن نىسان اپاتقا ۇشىراعان. سونىڭ كەسىرىنەن اۋداندا سۋمەن قامتۋ كەزىندە ءۇزىلىس بولىپ تۇر. ماسەلەنى تۇبەگەيلى شەشۋ ءۇشىن قالا باسشىسى ستانسيا جابدىقتارىن اۋىستىرىپ، عيماراتتى جوندەۋدى تاپسىردى. اپاتتىق نىساندى قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارىن وسى جىلدىڭ ماۋسىم ايىندا باستاۋ جوسپارلانعان. ستانسيا قالپىنا كەلتىرىلگەن سوڭ 4 كوپقاباتتى ءۇيدىڭ 500-دەن استام تۇرعىنىن ساپالى سۋمەن قامتاماسىز ەتەدى. ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىن اۋداندا ايتييەۆ پەن تولە بي كوشەسىنىڭ بويىنداعى ەكى سورعى ستانسياسى قالپىنا كەلتىرىلدى. 

قالادا ءبىلىم بەرۋ نىساندارىنا كۇردەلى جوندەۋ جانە سەيسميكالىق كۇشەيتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. ونىڭ ىشىندە 30 جىل بۇرىن سالىنعان №70 مەكتەپ عيماراتى بار. 2022 جىلى جوندەۋ جۇمىستارى باستالعان. ءبىراق مەردىگەر مەرزىمدى بۇزىپ، وعان ايىپپۇل سالىنعان بولاتىن. ەربولات دوسايەۆ مەكتەپتىڭ ىشكى ديزاينىن جاساۋ كەزىندەگى جىبەرىلگەن كەمشىلىكتەرىنە زەر سالىپ، مەكتەپتى جابدىقتاۋعا ەرەكشە نازار اۋدارۋدى تاپسىردى. سونداي-اق، جاڭا وقۋ جىلى باستالعانعا دەيىن بارلىق جۇمىستى اياقتاۋدى تاپسىردى. 

قازىرگى ۋاقىتتا قالادا سايران سۋ قويماسى اۋماعىن اباتتاندىرۋ جالعاسىپ جاتىر. قالاداعى قاتتى ەسكىرگەن عيماراتتار مەن ساۋلەت نىساندارىن ءسۇرۋ جۇمىستارى اياقتالعان. سونداي-اق، اۋداندا دەمالىس ايماقتارىن قۇرۋ كوزدەلگەن، مۇندا العاش رەت ەكى جاعالاۋدى بايلانىستىراتىن پونتوندى وتكەلدەر ورناتىلىپ، لوتوس وتىرعىزىلادى. كوگالداندىرۋعا جانە قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋگە ەرەكشە نازار اۋدارىلادى. جاڭارتىلعان جاعالاۋ قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءۇشىن دەمالىس ورتالىعىنا اينالاتىن بولادى. 

سونداي-اق، المالى اۋدانىندا تۇرعىنداردىڭ وتىنىشىمەن توزىعى جەتكەن نىسانداردىڭ ورنىنا سەيفۋللين داڭعىلى مەن مامەتوۆا كوشەسىنىڭ قيىلىسىندا اۋدانى 0،3 گا بولاتىن جاڭا سكۆەر سالىنادى. مەگاپوليس باسشىسى الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىك اياسىندا ينۆەستور ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلاتىن جوبانى قاراپ شىقتى. جۇمىس بيىل قازان ايىندا باستالاتىن بولادى. 

ۇزاق ۋاقىت قاراۋسىز قالعان نىساندار دا قايتا جاڭعىرتىلاتىن بولادى.  اباي داڭعىلىنىڭ بويىنداعى تۇرعىت ءوزال كوشەسىنەن مۇقانوۆ كوشەسىنە دەيىنگى ءبولۋ جولاعىندا جوندەۋ جۇمىستارى 15 جىل بۇرىن جۇرگىزىلگەن. "حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت" جوباسى بويىنشا مۇندا جارىقتاندىرۋ جۇيەسى، جاياۋ جۇرگىنشىلەر ايماعى جاڭارتىلىپ، سۋارۋ جۇيەسى ورناتىلادى. جوبا وسى جىلدىڭ كۇزىندە جۇزەگە اسپاق. ەربولات دوسايەۆ قالا تۇرعىندارى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ ءۇشىن ساپالى ماتەريالدار مەن كوشە جيھازدارىن پايدالانۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

سونىمەن قاتار، "حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت" بويىنشا مامەتوۆا كوشەسىندەگى 60 جىل جوندەۋ كورمەگەن اۋلا جوندەلدى. ساپار بارىسىندا الماتى اكىمى سەيسمولوگيالىق باقىلاۋ مەن زەرتتەۋدىڭ ۇلتتىق عىلىمي ورتالىعىنا، №14 جاڭعىرتىلعان كىتاپحاناعا، ينكليۋزيۆتى ءبىلىم الۋ ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان الماتى تەحنولوگيالار جانە فلوريستيكا كوللەدجىنە دە باردى.