«اقسارباس» كينوسىن ايرىقشا اتاپ وتىرعانىمىز، بۇل فيلم تەك قىتايدا عانا ەمەس، قازاق كينوسىنىڭ وتانى سانالاتىن ءوز ەلىمىزدە دە كورسەتىلىپ، جوعارى باعاعا يە بولدى. قيت ەتسە قازاقتى ماسقارالاۋدى ادەتكە اينالدىرعان ءبىزدىڭ كەيبىر رەجيسسەرلەرىمىزگە ۇلكەن ساباق بولارلىق اتالمىش ءفيلمنىڭ كورەرمەنگە بەرەرى كوپ. كينوعا ارقاۋ بولعان وقيعالار قازاق مادەنيەتىنىڭ تەرەڭدىگىن پاش ەتىپ، تەكتىلىك تەگەۋرىنىن تانىتادى. شىعارمالارىن جۇڭگو تىلىندە جازاتىن جازۋشى بولا تۇرا قازاق حالقىنىڭ تاريحي تاعىلىمى مەن فيلو¬سوفياسىن كينونىڭ ءون بويىنا ءسىڭىرىپ جىبەرۋى سەناريي اۆتورى ەركەش قۇرمانبەك قىزىنىڭ جەتىستىگى ەكەندىگى ءسوزسىز. ونىڭ شىعارمالارى جۇڭگو جازۋشىلارىنىڭ جوعارى باعاسىنا يە بولۋىنىڭ سىرى دا سوندا جاتسا كەرەك. جازۋشىنىڭ «ەرتىس سىڭعىرى» اتتى تىرناق الدى اڭگىمەسى 1985 جىلى بەيجىڭدە شىعاتىن «ۇلتتار ادەبيەتى» جۋرنالىندا جارىق كورگەن. ودان كەيىنگى بىرنەشە جىلدا «اقسارباس»، «ساعىم ساقيناسى»، «كوگىلدىر اسپان كوك تەڭىز»، «جومارت»، «التىن ارنا» سىندى ءبىرسىپىرا اڭگىمەلەرى «تاڭدامالى اڭگىمەلەر جۋرنا¬لى»، «حالىق ادەبيەتى»، «باتىس ءوڭىر ۇزدىك تاڭدامالى شالقىمالارى» سىندى قىتايدىڭ ەڭ ايگىلى باسىلىمدارىندا جاريالان¬دى. جازۋشى قالامىنان تۋىنداعان كوركەم شىعارمالار 2006 جىلى ءبىرىنشى كەزەكتى شىڭجاڭ «جاس جازۋشىلار سىيلىعىنا» يە بولدى. «كەلمەسكە كەتكەن قاراگەر» اتتى اڭگىمەلەر جيناعى 2008 جىلى مەملەكەتتىك 9 كەزەكتى «تۇلپار» سىيلىعىنا يە بولدى. وسىعان وراي ونىڭ شىعارمالارى «چاڭ جياڭ ادبيەت-كوركەمونەرى» سانىندا شىڭجاڭداعى بەس مىقتى جازۋشىنىڭ قاتارىندا تانىستىرىلعان. ەركەش قۇرمانبەك قىزىنىڭ شىعارماشىلىعىنداعى ەڭ باستى ەرەكشەلىك – قازاق ءومىرىنىڭ ميللياردتار تىلىندە كوركەم وبرازعا اينالۋى دەسەك، قاتەلەسپەيمىز. وسى كۇنگە دەيىن جازۋشىنىڭ ءارتۇرلى مەرزىمدى باسپاسوزدەردە جاريالانعان شاعىن اڭگىمە-پوۆەستەرىنەن تىس، «اقسارباس» ، «كەلمەسكە كەتكەن قاراگەر»، «ساحاراداعى ۇماي انا» اتتى ءۇش جيناعى جارىق كوردى. ەركەش قۇرمانبەك قىزىنىڭ اۋدارما سالاسىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى دە ۇشان-تەڭىز. اسىرەسە، ونىڭ قازاق ادەبيەتىن ميللياردتار تىلىندە سويلەتۋگە قوسقان ۇلەسى ايرىقشا. ايتالىق، ومارعازى ايتان ۇلىنىڭ «كوكبورى» ولەڭدەر جيناعىن، جۇماباي ءبىلالدىڭ «ارۋلار»، «قورلى قايىڭ» اڭگىمەلەر جيناعىن، راقىمجان وتاربايەۆتىڭ «سوعىستىڭ سوڭعى بومباسى»، نەمات كەلىمبەتوۆتىڭ «ءۇمىت ۇزگىم كەلمەيدى» شىعارمالارىن جۇڭگو تىلىنە اۋدارىپ، اسپان استى ەلىنىڭ قالىڭ وقىرماندارىنا تارتۋ ەتتى. بۇل – قازاق ادەبيەتىنىڭ جەڭىسى دەپ باعالاۋعا تۇرارلىق دۇنيە. قىتايداعى قازاق جاستارىنىڭ «كوكتەم كەلدى، كوپ بولدى» الماناعىن قۇراستىرىپ، جۇڭگو تىلىنە اۋدارعانىن دا اۆتوردىڭ ءوز اۋزىنان ەستىدىك. ال ونىڭ اۋدارماسىمەن ميللياردتار تىلىندە سويلەپ جاتقان كىشىگىرىم ماقالا، اڭگىمە، پوۆەستەردىڭ سانى ءتىپتى كوپ. شىندىعىنا كەلسەك، شەتەل ادەبيەتىنەن قانشاما شىعارمالار قازاق تىلىنە اۋدارىلىپ جاتقانىمەن، قازاق تىلىندەگى شىعارمالاردىڭ وزگە تىلگە ساپالى اۋدارىلۋ جايى اقساپ تۇر. ءتىپتى جوقتىڭ قاسى. بۇل تۇرعىدان قاراعاندا، مەيلى، پروزا جانرى بولسىن، مەيلى، پوەزيا بولسىن ەركەش قۇرمانبەك قىزىنىڭ العان اسۋى بيىك. ءيا، ءوز حالقىنىڭ مادەنيەتى مەن ادەبيەتىن اسپەتتەۋدەگى قالامگەر قازاق قىزىنىڭ تىنىم¬سىز ەڭبەگى تالايعا ۇلگى بولارلىق. ونىڭ ءومىر جولى مەن اسەرلى اڭگىمەلەرىنەن ۇققانىمىز، ول ەشقاشان جوسپارىن جاريالامايدى. تەك ناتيجە مەن ەڭبەكتى عانا ەلىنە ۇسىنادى. سول ناتيجەلى ەڭبەكتىڭ تاعى ءبىر جەمىسى – جاقىندا جارىق كورەتىن «قارا تورعاي» ءفيلمى. بۇگىنگى ءومىردى وزەك ەتكەن اتالمىش كينودا قاراپايىم قازاق بالاسىنىڭ تاعدىر-تالايى بەينەلەنبەك. ەڭ باستىسى، «اقسارباس» سىندى ايتۋلى ءفيلمنىڭ سەنارييىن جازعان ەركەش قۇرمانبەك قىزى قازاق كينوسىنىڭ قورجىنىن تاعى ءبىر ءساتتى تۋىندىمەن تولتىرماق. ميللياردتاردى الاش بالاسىنىڭ بولمىسىنا ءتانتى ەتكەن قازاق قىزىنا تەك قانا اقجول تىلەيمىز!