Jeksenbi kúni Aqparat jáne komýnıkasıa mınıstri Dáýren Abaevtyń jańa qyzmetke kelgenine 100 kún boldy. Úsh aıdan asa ýaqytta onyń vedomstvosynyń qurylymdalý jumystary aıaqtaldy. Qoǵam aldaǵy ýaqytta mınıstrdiń jumysynda qandaı ózgeristerdiń kútiletinin bilgisi keledi. Osy jáne basqa da máseleler jaıly Dáýren Áskerbekuly Tengrinews.kz - ke tuńǵysh suhbatynda aıtyp beredi.
- 100 kún - bul sizdiń qyzmetińizdegi mejeli merzim. Qandaı sezimdesiz?
Dáýren Abaev:
Jumys isteýge ynta bar. Alda áli biraz jumysty atqarý kerek. Aldymyzda turǵan tapsyrmalar ońaı emes, biraq qyzyqty. Jalpy, mundaı jaýapkershiligi mol jumysty atqarý men úshin kásibı turǵyda jáne jeke basyma syn. Men aamattardyń jáne el basshylarynyń úmitin aqtaǵym keledi.
-Úsh aıdan asa ýaqyt ishinde sizdiń basshylyǵyńyzben jumys istep jatqan mınıstrlik qandaı jumystardy atqaryp úlgerdi?
D. Abaev:
- Birinshiden, biz uıymdastyrýshylyqqa qatysty barlyq máseleni tolyqtaı sheshtik. Shtat kestesi men búdjet bekitilip, jumys jospary oılastyryldy. Eń bastysy, vedomstvo qajetti kadrlarmen tolyqtyryldy.
- Ekinshiden, kúzgi maýsymda memlekettik telearnalar jańa formatta, jańa jobalarmen jáne jańa habarlarmen kórsetiledi. "QazKontent" AQ qaıta qurylymdalyp jatyr. Onyń ınternet-resýrstarynda redaksıalyq jáne kadrlyq saıasatynda aıtarlyqtaı ózgerister bolady.
Eýropa chempıonaty men Olımpıada oıyndaryn efırden kórsetý týraly kelissózderdiń sátti ótkenin aıta ketkim keledi. Laıyqty baǵa usynysy boıynsha da kelisimge kelgenimiz qýantady.
- Úshinshiden, biz "KazSat-3" ǵarysh apparatyna qatysty barlyq testileý jumysyn aıaqtadyq. Endi memlekettik organdar, Ulttyq kompanıanyń ókilderi, bıznes ókilderi otandyq baılanys spýtnıginiń qyzmetterine ótip jatyr. Menińshe, bul ulttyq aqparattyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý salasynda úlken qadam, onyń ústine onyń belgisin jalǵa alýǵa jumsalatyn qarajatty únemdeýge múmkindik beredi.
Aıtpaqshy, elimizde "OTAU TV" teletaratylymynyń "KazSat-3" spýtnıgine kóshýdiń arqasynda tórt mıllıonnan asqan abonentterin qyrkúıekte tosynsyı kútip tur.
- Tórtinshiden, halyqqa qyzmet kórsetý ortalyqtary men "Elektrondyq úkimet" arqyly memlekettik qyzmetter kórsetý sapasynyń jańa standarttary jasaldy. Qoljetimdi qyzmetter túri 50-ge kóbeıedi. Bul qyzmetterdiń birqatarynyń kórsetý ýaqytyn qysqartyp, turǵylyqty meken-jaımen baılanysyn alyp tastadyq. Sonymen qatar, "Úkimet azamattar úshin" memlekettik korporasıasynyń biryńǵaı keńsesin qurý barysy aıaqtalýǵa jaqyn. "Ashyq úkimet" portalynda usynylatyn málimetter jıyntyǵy aıtarlyqtaı keńeıtildi.
- Besinshiden, aqparat jáne komýnıkasıa aıasyndaǵy zańnamalardy jetildirýge baǵyttalǵan zańdar oılastyryldy.
-Siz vedomstvonyń qajetti kadrlarmen tolyqtyrylǵanyn aıtyp óttińiz. Alaıda barlyq jýrnalısi osy vedomstvonyń vıse-mınıstri kim bolatyny qyzyqtyryp otyr. Keıbir sarapshylar bul qyzmetke taǵaıyndaýdyń biraz ýaqytqa sozylyp jatqanyn aıtyp jatyr.
D. Abaev:
Jańa vıse-mınıstrdiń esimin taıaý arada biletin bolasyzdar. Qazir resmı qujattamalar úshin qajetti máselelermen aınalysyp jatyrmyz. Óz atymnan ýáde beremin. Bul laýazymǵa taǵaıyndalǵan adamdy kóp jýrnalıs qoldaıtyn bolady.
- Aqparat jáne komýnıkasıa mınıstrligi elimizdegi Internetti jáne áleýmettik jelilerdi baqylaý úshin qurylǵan bolatyn. Iaǵnı, endi bıliktegilerdiń qazaq tildi Internetti baqylap otyrǵanyn jáne qazastandyqtardyń áleýmettik jelilerde ne jazyp jatqany jaıly biledi dep aıtýǵa bola ma?
D. Abaev:
Meniń atap ótkim keletini, bul mınıstrlik tek Internet jelisin baqylap otyrý úshin qurylǵan joq. Bul atqarylýy tıis tapsyrmalardyń biri ǵana.
Sonymen qatar, baqylaýdyń eń basty maqsaty - elimizde eń kóp kezdesetin áleýmettik problemalarǵa jedel túrde nazar aýdaryp, sol máselelermen aınalysý.
Sondyqtan men bul jerde "baqylaý" degen sózdi qoldanbaımyn. Qazirgi ýaqytta barlyǵy bir-birimen tyǵyz qarym-qatynas ornatyp, memlekettik jumystaǵy barlyq máseleni talqylap, olardy sheshý joldaryn birigip izdestirýi kerek. Men kóptegen memlekettik organ men olardyń basshylarynyń áleýmettik jelilerde belsendi bolýyna osy sebep boldy dep oılaımyn.
-Al Feısbýk jelisindegi paraqshańyzdy ózińiz júrgizesiz be?
D. Abaev:
- Iá, ol paraqshany ózim júrgizemin. Qaı suraqtarǵa jaýap berýdi jáne materıaldy qalaı usyný qajettiligi jaıly ózimniń qol astymdaǵylarmen keńesetinimdi aıtpasam, ótirik aıtqanym bolar. Keıde jumys kestesiniń tyǵyzdyǵyna baılanysty úlgermeı qalatyn kezder bolady.
Aıtpaqshy, men birneshe ret oryndy keńes bergen qoldanýshylardan hat aldym. Olardy osy jumys barysynda qoldanyp ta úlgerdim.
- "Ádil sóz" qorynyń basshysy Tamara Kaleeva Qazaqstandyq BAQ týraly zańyn "Frankenshteın" dep atap, ıaǵnı "ınternet paıda bolmaǵan zamanda qurylǵan zań" dep, sondyqtan jańa zań shyǵarýdy suraǵan bolatyn. Osyǵan baılanysty mınıstrliktegilerdiń qandaı jospary bar ekenin bilgimiz kelip edi.
D. Abaev:
Men Tamara Mısqadqyzymen sol kúni-aq habarlasyp, eshkimniń de mundaı mańyzdy normatıvtik quqyqtyq aktini qabyldamaıtyny jaıly aıttym.
Qazir biz aqparattyq salada jańa zańdy jetildirý jumystaryn bastadyq. Onda biz mass-medıanyń jańa tendensıalaryn jáne ınternet jýrnalısıkanyń qarqyndy damyp jatqanyn eskeremiz.
Jańa zańnamany qurý úshin azamattyq qoǵamdastyqtyń músheleri, jýrnalıser, quqyq qorǵaýshylar men qoǵamdyq pikirdiń jetekshileri tartylady.
- Qoǵamdyq pikirdiń jetekshileri týraly aıtatyn bolsaq... Jaqynda siz blogerlermen kezdestińiz. Sol kezdesý jelide de talqylaýlar boldy. Sonymen bul kezdesý ne úshin qajet boldy?
D. Abaev:
Men keıbir tanymal jeli qoldanýshylarynyń olardy bul sharaǵa shaqyrmaǵandaryna ashýlanǵanyn bilemin. Osy oraıda men mundaı kezdesýlerdiń alda áli de bolatynyn jáne kelesi joly tizimde jańa qonaqtardyń bolatynyn aıtqym keledi.
- "Sıfrlyq Qazaqstan" memlekettik baǵdarlamasynyń qabyldanǵany jaıly QR Aqparat jáne komýnıkasıa mınıstrligi qurylmaı turyp aıtqan edińizder. Alaıda ol baǵdarlama áli kúnge deıin bekitilgen joq. Baǵdarlamanyń júzege asyrylmaı jatqanyna ne sebep? Ol baǵdarlama qashan jumys isteıtin bolady?
D. Abaev:
Baǵdarlama 2017 jyly bekitiledi. Qazir ondaǵy baǵdarlamalardy jetildirý jumystary júrgizilip jatyr.
Al Internetpen qamtý jónindegi jospar týraly aıtatyn bolsaq, biz 2018 jylǵa deıin eki mıllıon aýyl turǵynyn ınternetpen qamtamasyz etemiz. 2019-2025 jyldar aralyǵynda taǵy 1,9 mıllıon adamdy ınternetpen qamtamasyz etýdi josparlap otyrmyz.
-Sońǵy eki aıda eki memlekettik aqparat quralynda basshylar aýysty. Memlekettik aqparat quraldarynda jumys tıimdiligin arttyrýǵa arnalǵan kýrstar júrgizilip jatyr degen pikirler de bar. Eger de bul ras bolsa, ol kýrs qalaı júzege asyrylady?
D. Abaev:
Men bul másele jaıly qysqasha aıtyp ketken bolatynmyn. Biz "Habar" agenttigi qyzmetin optımızasıalaý jumystaryn bastadyq. Taıaýda "Bilim jáne Mádenıet" pen "KazakhTV" telearnalary ortaq "KazakhTV" logotıpimen biriktiriledi. Sondaı-aq, Bnews.kz, Baq.kz, Strategy2050.kz, El.kz, e-history.kz, adebiportal.kz memlekettik ınternet portaldary redaksıalarynyń saıasatyna ózgerister engiziledi.
