Jazıra Baıyrbekova otandyq baǵdarlamalardyń birinde basynan ótken qıyndyqtary týraly aıtyp berdi.  Óner álemine kelgenge deıin túrli qıyndyq keshken Jazıra jaqsy ómirge ońaı jetpegenin aıtyp, eshkimge ashylmaǵan syrlarymen bólisti. Aýyldaǵy eń qatal enege kelin bolǵan Jazıra ótken ómirdegi hıkaıalaryn aıtyp otyryp, kózine jas aldy.  Bul týraly 31 arnanyń “Uıat emes” baǵdarlamasynda aıtyldy.

Ánshige enesi qatańdyq tanytqan eken. Joldasyna sóz qaıtarýǵa tyıym salyp, úlkenderdiń betine tik qaramaýǵa úıretken. Jazıranyń osyndaı sátterde renjip, tamaq ishpeı otyryp qalatyn kezderi de bolypty.

“Men kelgende ulan-asyr toı jasady dep aıta almaımyn. Ózderi meni kórip, ań-tań bolyp qaldy. Enem mańdaıymnan súıip, úıge kirgizdi. Janbolattyń anasy –  sol kezdegi aýyldaǵy eń qatal ene bolatyn. Ol kisiniń qataldyǵy meni kádimgideı ózgertti. Mysaly, joldasyma qarsy sóıleýge, úlkenderdiń betine tik qaraýǵa tyıym saldy. Aıta beretin bolsam, mundaı jaǵdaılar óte kóp. Eń basynda jylap qalyp, tamaq ishpeı otyryp alatyn kezderim bolǵan. Árıne, syılasqan sátterimiz de jeterlik.

Qazir oılap qarasam, sol kezdegi qylyqtarym urysýǵa laıyq emes. Biraq, zamannyń qıyn ekenin eskerip, enem meni shıratqysy kelgen sıaqty. Sarbazdardy tárbıelegendeı qınady. Sıyr saýdym dep ótirik aıtpaımyn. Ony enem ózi saýdy. Alǵash kelin bolyp túskenimde tańǵy 6-7-de turyp, shaı daıyndaımyn. Shaıdan soń, tósek jınaımyn. Keıin as úıge qaıtyp kelip, túski as ázirleımin. Arasynda kir jýamyn. Sol mezette bir úıde 20 adam turdyq”, – deıdi Jazıra Baıyrbekova.

– Bizdiń jýrnalıser sen kelin bolyp túsken aýylǵa barýǵa daıyn boldy. Biraq sen túsirilim jasaýǵa ruqsat bermediń. Qarsy bolypsyń. Bunyń sebebi nede? Álde úıińdi kórsetýge uıaldyń ba?

– Janbolat olarǵa jýrnalıserdi jiberip, “bir nárse aıt” deýge namystanǵan shyǵar. Sebebi, ol jaqta kelin týraly áńgime aıtý – uıat nárse. Bir shetinen, olardyń ýaqytyn alýǵa yńǵaıyssyzdanamyn. As berýge barǵannyń ózinde de jumystan qalyp, bizge alańdaıdy. Biz osynyń barlyǵyn kórip, tezirek ketip qalýǵa tyrysamyz. Sol sebepti, olardyń bul joly da ýaqytyn alǵym kelmedi.

– Ómirińdegi eń qıyn sátter týraly aıtyp bershi.

– 20 jyldyq tarıhy bar jubaılarda qıyndyq bolatyny sózsiz. Biraq, shyn kóńilimmen, jan-tánimmen berilip ketem, ajyrasamyn degen sátter bolǵan emes. Arasynda tek bergi jaǵymmen ǵana renjıtinmin. Bazarda azyq-túlik satqan kezderim de boldy. Men ǵana emes, abysyndarym da satty. Olar ne istese, men sony qaıtalaıtynmyn. Abysyndarymnan erekshelenip, “men istemeımin” dep otyryp alǵan sátterim bolǵan emes. Áli kúnge deıin aýylǵa barsam, abysyndarymnyń ortasyna kirip ketemin. “Men qonaqpyn” dep tórge shyǵyp almaımyn.

– Almatyǵa qashan oraldyńdar?

– Aralda saýdadan ózge jumys joq. Biraq, meniń qolymnan saýda jasaý kelmeıtin edi. Úı sharýasymen ǵana aınalyssań, bireýdiń nanyn jep otyrǵandaı bolasyń. Onyń ústine, bizdiń úıde úlkenderdiń aıtqany – zań. Bir kúni qaıyn aǵam men enem bizge mal baqtyrý týraly aqyldasyp otyr eken. Osy sátte mal baǵýǵa daıyn boldym. Alaıda munyń reti kelmeı, Janbolat Almatyǵa qaıyn aǵamnyń úıin salýǵa ketti. Qonaqtan sál keshteý kelgenim úshin enem urysyp, eki aı ótken soń, men de Almatyǵa ketip qaldym. Janbolatqa budan bylaı Aralǵa barmaıtynymdy aıttym. Artymnan enem kelip, aq batasyn berdi.

– Almatyǵa kelgen soń, jaǵdaılaryń qalaı ózgerdi?

– Bizde jeıtin tamaq tappaı qalǵan kezder boldy. Suıyq maı bolsa, azyq-túlik joq bolatyn edi. Qarnymyz ashyp júrip týǵan ápkemniń úıine qonaqqa bardyq. Ápkem aspaz bolyp jumys isteıdi. Dastarhandy jaınatyp qoıypty. Qarnymyzdy toıdyryp alǵan soń, qaıtaıyq desek, jolǵa aqshamyz joq. Ápkem neshetúrli jemis-jıdek pen dárýmen berip jatyr. Biraq, odan osy sátte aqsha suraı almadym. Sebebi, bala kúnimen óte namysshyl edim. Qınalyp júrgenimdi eshkimge kórsetkim kelmeıtin. Amalsyz aqshamyz joq bolsa da, avtobýsqa otyryp aldyq. Kondýktorǵa aqshamyz joq ekenin aıtyp, qatty jalyndyq. Biraq, ol bizdi joldyń ortasynan túsirip ketti. Dalada jańbyr jaýyp tur, meniń aıaǵym aýyr. Onyń ústine, aıaq kıimimiz de nasharlaý. Jylap jibergen edim, Janbolat “Kóresiń, erteń barlyǵy kúshti bolady” dep sendirdi.

– Janbolatqa kúıeýge shyqqanyńa ókingen sátter boldy ma?

– Janbolatqa turmysqa shyqqanyma ókingen sátterim bolǵan emes. Biraq, bizde barlyǵy keremet boldy dep aıtpaımyn. Turmysqa shyqpaı turyp, óz baqytymdy osy Janbolatpen birge júrip tabatynyma senimdi edim. Aldymyzda kóptegen qıyndyqtyń bolatynyn da sezdim. Almatyǵa kelgen soń, men Baraholka bazarynda aıaq kıim sattym. Janbolat qaıyn aǵasynyń úıin salýǵa kómektesti. Osy kezde enem kelip, meni Janbolattyń qaıyn aǵasynyń salynyp jatqan úıine qaraýyl etip ornalastyrdy. Sol jerde turyp, ekeýimiz jemis-jıdek sattyq. Artynsha ónerge bet burý týraly oılandym. Aqsha jınap, qajet aparatýra satyp aldyq. Meıramhanada án salyp, kúnine 2 000 teńge aldyq.

Sonda biz jumys isteıtin meıramhanalarǵa Shahızada, Saıat, Aqbota syndy tanymal juldyzdar kelip án aıtyp ketetin. Bir kúni Janbolatqa sahnaǵa shyǵýdy usyndym. Ol, “Aldymen, úı alaıyq” dedi. Sóıtip júrip bir bólmeli páter satyp aldyq. Ol kezde quny – 5 000 dollar. Taǵy da sahnaǵa shyqpaq bolyp edim, Janbolat “Eki bólmeli páter alyp alaıyq” dedi. Bul joly kónbedim. Stýdıaǵa baryp, týǵan aǵam Erbol Baıyrbekovtyń ánin jazdyrdym. Ánimniń radıodan berilip júrgenin Janbolat bilip qoıdy. Keıin bul ánge degen suranys arta tústi. Osy oraıda, Janbolatqa beınebaıan túsirgim keletinin aıttym. Ol úndemedi. Ekeýimiz túsireıik dep usynys tastaǵan edim, sózimdi quptaı tústi.

– Janbolattyń sizge qol kótergen kezderi boldy ma?

– Burynǵy zamanda áıeldi urý – sánde boldy. Ótirik aıtpaımyn. Men taıaq jedim. Biraq kóp emes. Shamamen eki-úsh ret. Sol taıaqqa laıyq boldym desem de bolady. Sebebi, men óte erke, eshkim betimnen qaqpaı ósirgen qyz bolatynmyn. Joldasyma qarsy sóıleımin dep taıaq jedim. Tilimnen taptym. Qazir ol tildi qalaı jaıǵastyrý kerektigin bilemin. Muny qazir ajyrasýlar kóbeıip ketken soń, ashyq túrde aıtyp otyrmyn. Kúıeýinen bir ret taıaq jegen kelinshekter aldy-artyna qaramaı, birden ajyrasyp ketip jatyr. Biraq, otbasy bolǵan soń, ómirdiń ystyq-sýyǵy qatar júredi. Bul soqqyǵa shydap júre berý kerek degen de sóz emes.

– Taıaq jegen soń, qalaı tatýlasasyńdar?

– Úndemeı júre beremin. Ózi kelip betimnen súıedi. Men umytshaqpyn. Mysaly, tańerteń renjisip qalsaq, biraz ýaqyt sóılespeı qoıǵym keledi. Artynsha muny umytyp, ózim birinshi sóılep ketemin. Ol da uryspaǵan sekildi jaýap qaıyryp kete beredi.