9 Tamyz kúni bir top jas jýrnalıser «Nur otan» partıasy ókilderiniń arnaıy shaqyrýymen Almaty oblysy, Qapshaǵaı qalasynda ótip jatqan «Jastar - otanǵa» sharasynyń qalaı ótip jatqanyna kýá bolyp qaıttyq. 7 tamyz ben 13 tamyz aralyǵyna josparlanǵan arnaıy sharaǵa Qazaqstannyń ár óńirinen 300-den astam jastar ókilderi jınalǵan. Qapshaǵaı demalys aımaǵy aýmaǵynda ótip jatqan sharanyń ereksheligi jastardyń erkin pikir almasýyna, qoǵamdyq-saıası máselelerdi erkin talqylaýǵa jaǵdaı jasalǵan.
Sharany uıymdastyrýshy partıa ókili, «Jas otan» jastar qanatynyń atqarýshy hatshysy Nurlan Sydyqov myrzaǵa jolyǵyp, lagerdiń maqsattary men mazmuny týraly suraǵan edik:
- «Jastar – otanǵa» lageri qalaı uıymdastyryldy, jınalýshy jastar kimder jáne qalaı keldi?
- Bul shara 2009 jyldan beri jyl saıyn uıymdastyrylýda. Osymen 6 ret uıymdastyryp otyrǵan sharanyń ereksheligine toqtalsaq: buǵan deıin biz bul aýqymdy sharany Aqmola oblysynda uıymdastyryp keldik, bıyl birinshi ret Almaty oblysy Qapshaǵaı qalasynda ótkizilýde. Barlyq aımaqtardan jastar shaqyryldy. Bunda jınalǵan barlyq jastar «Nur otannyń» nemese «Jas otannyń» jastary degen sóz joq, 300-ge jýyq jastardyń jartysyna jýyǵy ǵana «Jas otan» men «Nur otanǵa» tıesili bolsa, qalǵan jastar ár túrli stýdenttik uıymdardan, aýyl jastarynan, jumys isteıtin jastardyń qoǵamdyq uıymdarynan kelip otyr. Osynshama jastardyń bir araǵa bastaryn qosýymyzdyń sebebi eń ózekti degen qoǵamdaǵy máselelerdi talqylaı otyryp, jańa jobalarǵa qol jetkizý. Bizdiń jastarmen jumys isteý tásilimiz birinshiden motıvasıalyq turǵyda, biz birige otyryp osy jeti kúnniń ishinde túrli kezdesýler, semınar trenıńter, sporttyq sharalardan arnaıy saıystar men jarystyq básekeler, jańa formattaǵy kvestter(arnaıy trenıń oıyndar) ótkizýdemiz, munda komandalyq biriktirý máseleleri qaralady. Sondaı-aq túrli qoǵam qaıratkerlerimen, eldiń aldynda júrgen isker azamattarmen, depýtattarmen jastardyń kezdesýlerin uıymdastyrýdy josparladyq. Mysaly 8 tamyz kúni «Nur otan» partıasynyń birinshi hatshysy Qydyrǵalıuly Baýyrjan Baıbekpen jastardyń kezdesýi bolyp, jaqsy, ashyq áńgime boldy. Aldaǵy kúnderi Murat Áýezov, Bekbolat Tileýhan sıaqty qoǵam qaıratkerlerimen de jastar pikir almasatyn bolady.
- Bundaı formattaǵy «Jastar – otanǵa» sharasynyń maqsaty ne? Jalǵasyn tabatyn bolama?
- Bul is-sharany jabyq zaldarda ótkizýge bolady árıne, degenmen de jastardyń bir-birimen túsinisýi, erkin tájirıbe almasýy úshin erkin atmosfera, keń ýaqyt qarastyrdyq. Bizdiń basty qundylyǵymyz táýelsizdik, táýelsizdiktiń saqtalýy úshin birlik kerek. Ýkraınadaǵy saıası jaǵdaı biz úshin úlken sabaq. Biz jastardy «Nur otanǵa», «Jas otanǵa» kel dep emes, birigińder dep shaqyryp otyrmyz. Munda tek partıa tóńiregindegi jastar ǵana emes, opozısıalyq kózqaras ustanyp júrgen jastar ókilderi Janbolat Mamaı, Elnur Beısenbaev sıaqty ultshyl jastar da shaqyryldy. Olarǵa kózqarastaryńdy, pikirlerińdi ortaǵa salyńdar, birigeıik, ultqa birge qyzmet jasaıyq dep saýyn aıttyq. Bul lagerdiń kózdegen basty máselesi tórteý: Birinshi - bilim, jastardyń bilim alýǵa degen qushtarlyǵyn oıata bilý, ózine, ortasyna, memlekettiń qajettiligine zárý mamandyqty ıgerýge shaqyrý. Ekinshiden jumyssyzdyqpen kúres, kóptegen jastar birden jaıly ómirdi, kóp aqshany armandaıdy, olardyń óz bolashaǵyna nemquraıly qaraýy otannyń bolashaǵyna nemquraıly qaraýy, ıaǵnı olar qandaı salada bolmasyn halyqqa qajetti jáne qoljetimdi jumys oryndarynda jumys isteı bilýi kerek. Úshinshi másele - jastardyń bos ýaqytyn tıimdi ótkizý máselesi, jastardyń kóp bóligi qydyrý men áleýmettik jelilerde otyrýdy, kóńil kóterý oryndarynda júrgendi ádetke aınaldyryp alǵan, olar altyn ýaqyttarynda kitaptar oqýy, sportpen shuǵyldanýy, memlekettiń qajetine jaraıtyn jumys isteı bilýi kerek. Tórtinshi másele - otbasy máselesi, qazir otbasyndaǵy qundylyqtar quldyrap ketti. Jas jubaılar ata-analaryn syılamaıdy, ata-anasyn túgili bir-birin syılaýdan qur qalyp barady, olar rýhanı qundylyqtardy materıaldyq qundylyqtardan tómen baǵalap júr. Erteńgi qoǵamnyń ıesi bolatyn sanaly urpaqty ómirge ákelý úshin jas otbasylardyń bosaǵasy berik bolýy kerek. Osy máselelerdi osynda kelgen jastar túsine bilse, erteń osynda kelgen jastardan 300 úlgili otbasy shyǵady degen sóz. Munda kelgen jastardyń pikirleri ár túrli, biz kelgen jastardyń barlyǵyn da tyńdaımyz, jáne sol pikirlerdiń ishinen aqıqat izdeımiz. Bizdiń qolymyzdan keletini ıdeologıalyq baǵytty kórsetý, al, óz jolyn durys tańdap, eńbek etý jastardan. Bizdiń maqsatymyz ár jerdiń belsendi jastarynan quralǵan osyndaǵy 300 jastyń rýhyn kóterý, sanasyn serpiltý, eger erteń olar ózderiniń osy jerden qabyldaǵan tájirıbe bilimderin is júzinde qoldana bilse bizdiń eńbegimizdiń esh bolmaǵany, osynda kelgen jastar ózderin ózgerý arqyly ortasyn ózgertedi, aınalasynda júrgen jastarǵa áser etedi. Bul jerde bı keshteri, sporttyq básekeler bolady. Bizdiń kózdegenimiz qoǵamdaǵy turaqtylyq, eldiń damýy. Lagerdiń taqyryby aıtyp turǵandaı «Jastar - otanǵa», ıaǵnı jastar maǵan memleket ne beredi dep emes, men otanyma ne berem dep ómir súrýi, eńbek etýi kerek, sebebi ol seniń shyn máninde otanyńdy súıe bilgeniń.
Nurlan Erbolatulynyń aıtýynsha bul shara «Nur otannyń» jalǵyz baǵdarlamasy emes, oqý bitirgen jastardyń jumysqa ornalasýyn qamtamasyz etetin «Sátti qadam» baǵdarlamasy bar, bul baǵdarlamanyń basty maqsaty oqý bitirgen jastardyń úlken kompanıalarda tájirıbe alýyna kómektesý. Sondaı-aq qalaǵa aǵylǵan, jumyssyz júrgen, bazar jaǵalap júrgen jastardyń máselelerin zertteýge, olarǵa psıhologıalyq járdemder berýge arnalǵan «jastar keńesi» ortalyǵy bar jáne óz erikterimen toptasqan «eriktiler» qosyny bar, olar múmkindikterinshe áleýmettik qıynshylyǵy bar jandarǵa kómektesedi.
Bizdi qyzyqtyrǵany lagerge kelgen jastardyń aıtar oıyna, kózqarastaryna shekteýdiń bolmaǵany, olarǵa partıalyq ıdeıa sińirý úshin emes, partıaǵa jastar ıdeıasyn tarta bilýi. Bizge berilgen bir kúndik ýaqytta lagerge kelgen jastardyń kóńildi ýaqyt ótkizip jatqanyn, jaǵajaıda sýda júzip, jabyq zalda ótken trenıńterde dáris tyńdap otyrǵandaryn kórip qaıttyq. Árıne mejeli kúnge deıin konserttik baǵdarlamalary da, qyzyqty shoýda jalǵasyn tappaq eken. Biz «Jastar – otanǵa» sharasyna jınalǵan 300 jas birlik deıtin qasıetti uǵymdy úsh júzdiń balasyna jetkizip barady dep senemiz.
Nurǵalı Nurtaı