Lýıs Azamat Albertınıdi 1991 jyly úsh jasynda AQSH-tan kelgen jup asyrap alyp, Amerıkaǵa alyp ketedi. 25 jyl ótken soń Azamat Amerıkadaǵy ómiri jaıly jáne Almatyǵa ne úshin kelgenin túsindirip berdi.
Bul jóninde Kazakh tv aqparat beredi.Men Mıchıgan shtatynyń Grand-Rapıs qalasynda óstim. Mıchıgannyń shetki aımaqtarynda jıhaz shyǵaratyn eń úlken zaýyttar ornalasqan. Meniń balalyq shaǵym ádettegideı ótti: fýtbol men basketbol oınadym, dostarymmen jıi kóńil kóteretinmin, al jazda otbasym demalys alatyn.
Bala kezimde men kazaqstandyq balalarmen aralasa almadym. Reseıden bala asyrap alǵan otbasymen bizdiń otbasymyz jaqsy aralasty. Jáne meniń eki týys baýyrlarymdy Reseıden asyrap alǵan. Aınalamda qazaqstandyq eshkim bolǵan joq. Ýnıversıtette oqyp júrgenimde, óz ómirim jaıly tolyq bilgim keldi, nege meniń túrimniń basqalardan ózgeshe ekenin anyqtaǵym keldi.
Men ýaqytymnyń kóbin otbasyma arnap úırengenmin. Sebebi meni solaı tárbıeledi. Ata-anam meniń bilimime árdaıym kóńil bólip otyratyn. Azıalyq ekenime qaramastan, meni adamdardyń bólgenin, men jaıly áńgime aıtqandaryn, kemsitkenderin baıqaǵan emespin.
Amerıkalyq zamandastarymnan ózimdi basqasha dep eseptemedim. AQSH – mádenıetteriniń san alýandyǵymen erekshelenetin memleket, biraq meniń qalam kishkentaı boldy. Múmkin, meni azıalyq, qytaı nemese japon dep oılaǵandar da bolǵan shyǵar.
Adamdar neni sáttilik dep sanaıtynyn túsiný úshin, men olardyń is-áreketterin árdaıym baqylap júretinmin. Sondyqtan, ata-anama maǵan bergen tárbıesi úshin alǵysymdy aıtamyn: olar maǵan ómirge týra kózben qaraýdy, sondaı-aq, bul ómirde eń mańyzdy nárse – jınaqylyq, adaldyq, tapqyrlyq jáne raqymydylyq ekenin úıretti. Jyldar ótken saıyn olar aıtqan árbir sózdiń maǵynasyn túsinip kelemin. Eger men qandaı da bir jetistikke jetetin bolsam, ata-anamnyń tárbıesiniń arqasynda bolatyn edi.
Jıi saıahattaýǵa shyǵatynmyn, jańa ashylýlarǵa mán berip júremin. Mıchıgen ýnıversıtetiniń, mamandandyrylǵan rezıdentti "Global Scholars Program" programamasy boıynsha bakalavrıatta oqydym. 2-kýrstan soń ómirge degen kózqarasymnyń ózgerýine septigin tıgizgen Grameen bankinde tájirıbeden óttim. Aýylda bolyp, jaǵdaıy tómen muqtaj otbasylarǵa kómegimdi tıgizdim. Sóıtip, óz bısnesimdi bastaýdy qolǵa aldym.
Men mádenı is-sharalarǵa jıi qatysyp turýǵa qyzyǵatynmyn,.Bir jigitpen Gonkongta turdym, óz eliniń mádenıetimen bólisýge daıyn stýdenttermen jaqynyraq aralastym. Jalpy, tereń oılaýǵa jáne synı-pikirler qalyptastyra alatyndaı jaqsy bilim aldym dep aıta alamyn.
Qazaqstanǵa kelgenimde meni birden óz adamdaryndaı qarsy aldy. Amsterdamdaǵy Schiphol áýejaıynan Almaty áýejaıyna qonǵanymda, termınal izdep uzaq júrdim. İzdeý barysynda túr-álpeti maǵan uqsaıtyn adamdardy baıqadym. Olarmen orys tilinde endi tildese bastaǵynymda, ózimdi jaıly sezinip, birden ashyla kettim.
Qala tańdaý barysynda men Almaty qalasyna toqtaldym. Ruqsat alý úshin oqý oryndarynyń stýdentterin Azıanyń túrli aımaqtaryna jiberetin Prınston baǵdarlamasynyń artynan 15 aı boıy júgirýge týra keldi. Endi, mine, mádenıeti múldem tańsyq kóringen Qazaqstanǵa kelý múmkindigi buıyrǵanyna óte qýanyshtymyn.
Almatyǵa kelgen boıda, eń birinshi kásipkerlik jáne shyǵarmashylyq jobalarǵa kóńil aýdardym. Qazaqstan az ýaqyt ishinde talaı belesterge kóz jetkizgenin baıqadym. Men eki eldiń de (AQSH, Qazaqstan) ósip-órkendeýine úlesimdi qosqym keledi.
Qazaqstanǵa sapar shekkenim ózimniń qazaq ekenimdi sezdirdi. Óz tájirıbelerimen, mádenıetimen bólisetin dostarmen tanystym. Eldiń jańalyqtaryn baqylap otyrý úshin Tengrinewsti únemi oqyp otyramyn. Qazaqstan jerinde ózimdi qonaq retinde emes, eldiń turǵyny retinde sezine bastadym.
Bolashaqta, álem úshin mańyzdy ispen aınalsqym keledi. Ómir – býmerań. Qazir nemen aınalysyp júrseńiz, bolashaqta bári ózińizge qaıtyp keledi. Álem úshin paıdaly is jasaý – jarqyn bolashaqtyń kepili. Men jarqyn bolashaqty kózdeımin.
Aýdarǵan: Gúlim JAQAN
